3ο Συνέδριο Σύρου στις ΤΠΕ

Σκοπός της εργασίας αυτής είναι να διερευνήσει το ερώτημα, αν μπορεί να υπάρξει μοντέλο για τη διδασκαλία των συναρτήσεων με τα επίπεδα van Hiele και τη βοήθεια υπολογιστή. Αρχικά, παρουσιάζουμε τα πλεονεκτήματα της χρήσης των υπολογιστών στην εκπαίδευση και εστιάζουμε στη διδασκαλία των Μαθηματικών με τη βοήθεια εκπαιδευτικού λογισμικού, καθώς και στις έρευνες που έχουν πραγματοποιηθεί στην περιοχή αυτή. Στη συνέχεια, περιγράφουμε το νέο μοντέλο van Hiele για τις συναρτήσεις, που κατασκευάστηκε σύμφωνα με το εκτεταμένο μοντέλο του Alan Hoffer. Ακόμα, αναφέρουμε δραστηριότητες που μπορούν να πραγματοποιηθούν για τις συναρτήσεις με την βοήθεια υπολογιστών και τέλος, παρουσιάζουμε τις επεκτάσεις της εργασίας.

Κάθε μορφή εκπαιδευτικού λογισμικού αποτελεί συνεισφορά στο ευρύ πρόγραμμα εισαγωγής των τεχνολογιών του επικοινωνιακού και πληροφορικού αλφαβητισμού στην εκπαίδευση. Η θεματολογία του λογισμικού το οποίο παρουσιάζεται στο παρών συνέδριο, έχει ως στόχο τη διαθεματική προσέγγιση της γνώσης του μικρού μαθητή, μέσα από ένα υπερμεσικό περιβάλλον. Ενισχύει το ρόλο του υπολογιστή ως εποπτικού μέσου και παρέχει ίσες ευκαιρίες σε όλους τους μαθητές, για την πρόσβαση και χρήση του, καθώς η πλοήγησή του είναι απλή, ευέλικτη και προσαρμοσμένη στο γνωστικό επίπεδο αλλά και τον ηλεκτρονικό γραμματισμό των παιδιών του δημοτικού σχολείου. Τα περιεχόμενα του λογισμικού είναι εμπνευσμένα από το εγχειρίδιο αγγλικής γλώσσας της Στ' δημοτικού και αφορούν την αγωγή του καταναλωτή, τη διατροφή, τη διατροφική πυραμίδα και την ανακύκλωση. Η ενασχόληση με το λογισμικό επικεντρώνεται όχι μόνο στο γνωστικό αντικείμενο της ξένης γλώσσας αλλά στην εμπειρική προσέγγιση των παραπάνω θεμάτων. Διαμορφώνονται συνθήκες συζήτησης σχετικά με την υιοθέτηση νέων προτύπων συμπεριφοράς για θέματα περιβαλλοντικά και αγωγής υγείας, ενώ παράλληλα εξασκούνται οι μαθητές στο λεξιλόγιο της ξένης γλώσσας.

Η έρευνα που παρουσιάζεται στην εργασία αυτή αποτελεί μια αποτίμηση της υλοποίησης του έργου «Επιμόρφωση Εκπαιδευτικών στην Αξιοποίηση των ΤΠΕ στην Εκπαίδευση» στο Νομό Ιωαννίνων. Διενεργήθηκε σε 1165 εκπαιδευτικούς πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Τα αποτελέσματά μας δείχνουν ότι η πλειονότητα των εκπαιδευτικών που επιμορφώθηκαν αξιολόγησαν θετικά το Πρόγραμμα και τη διδακτική μεθοδολογία των εισηγητών. Ανέδειξαν δε μια σειρά παραμέτρων για την παιδαγωγική αξιοποίηση των ΤΠΕ στην διδακτική πράξη, που αφορούν στις απόψεις των εκπαιδευτικών για τα εκπαιδευτικά λογισμικά, στις μεθοδολογίες εφαρμογής στην πράξη και στη διαχείριση των μαθητικών δραστηριοτήτων στο εργαστήριο υπολογιστών.

Το πρόβλημα της συνεχιζόμενης εκπαίδευσης και της διαρκούς επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών πληροφορικής είναι επίκαιρο τα τελευταία χρόνια και στην Ελλάδα. Η επιμόρφωση των εκπαιδευτικών γενικότερα αποτελεί ζητούμενο, αφού μέχρι σήμερα πραγματοποιείται αποσπασματικά και σε μικρή κλίμακα, κυρίως με μεθόδους δια ζώσης διδασκαλίας, χωρίς να ικανοποιεί σε σημαντικό βαθμό τις επιμορφωτικές ανάγκες των εκπαιδευτικών. Υποστηρίζουμε ότι η αξιοποίηση μεθόδων ηλεκτρονικής μάθησης και εξ αποστάσεως επιμόρφωσης μπορεί, ιδιαίτερα στην περίπτωση των εκπαιδευτικών πληροφορικής, να δώσει λύσεις και να αντιμετωπίσει ένα σημαντικό μέρος των αναγκών αυτών. Στην εισήγηση αυτή επιχειρηματολογούμε για την ανάγκη αξιοποίησης των ΤΠΕ με στόχο τη βελτίωση της μαθησιακής και διδακτικής διαδικασίας καθώς και την καλύτερη οργάνωση της εκπαιδευτικής κοινότητας, μέσα από την επαγγελματική ανάπτυξη των εκπαιδευτικών πληροφορικής. Ειδικότερα προτείνουμε την ανάπτυξη και λειτουργία μιας διαδικτυακής κοινότητας μάθησης και αυτό-επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών πληροφορικής στην Ελλάδα, με αξιοποίηση των υπαρχόντων υποδομών και των πρόσφατων επιστημονικών και τεχνολογικών εξελίξεων.

Το περιεχόμενο αυτής της εισήγησης αφορά, κυρίως, στην περιγραφή του έργου του Ε.Α.Ι.Τ.Υ. / τομέας e-learning «e-Ομογένεια». Συγκεκριμένα αναφέρεται περισσότερο στην on-line εξ αποστάσεως σύγχρονη επιμόρφωση που υλοποιήθηκε τα δυο προηγούμενα χρόνια στα σχολεία και τους συναδέλφους εκπαιδευτικούς της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης αλλά και σε διοικητικούς υπαλλήλους της ελληνικής ομογενειακής εκπαίδευσης στο εξωτερικό. Η εμπειρία που αποκτιέται από το συγκεκριμένο έργο μπορεί να ωφελήσει πολλαπλά την υπόθεση της επιμόρφωσης, κυρίως επειδή καταδεικνύει τη δυνατότητα της τεχνολογίας που βρίσκεται στην υπηρεσία της ανοιχτής και εξ αποστάσεως εκπαίδευσης να υπερβαίνει εμπόδια και αγκυλώσεις και να προσφέρει λύσεις σε πολύπλοκα και πιεστικά προβλήματα.

Με την παρούσα εισήγηση, γίνεται μία πρωτότυπη προσέγγιση της ένταξης του θεάτρου στη μαθησιακή διαδικασία και ειδικότερα στη διδασκαλία της Γαλλικής γλώσσας. Ο μαθητής με τη συμμετοχή του στην υλοποίηση μίας θεατρικής δραστηριότητας αποβάλλει τη φυσική του δειλία να εκφραστεί και να επικοινωνήσει σε μία γλώσσα διαφορετική από τη μητρική του. Ταυτόχρονα, η προσπάθεια ενσάρκωσης άλλων προσώπων συμβάλλει στον επαναπροσδιορισμό της προσωπικότητας του μαθητή ενώ το σώμα του μεταβάλλεται σε εργαλείο επικοινωνίας που λειτουργεί παράλληλα, συνεχίζει και εμπλουτίζει τη γλωσσική επικοινωνία. Κωμικό στοιχείο, αυθορμητισμός, δημιουργικότητα, παιχνίδι και αυτοσχεδιασμός, συνυπάρχουν αρμονικά χτίζοντας με αισιοδοξία και όραμα το σχολείο της βιωματικής μάθησης. Το Καινούργιο σχολείο !

Οι δομές της δια βίου εκπαίδευσης αποτελούν τους βασικούς μηχανισμούς διάχυσης ανθρώπινου κεφαλαίου τις τελευταίες δεκαετίες. Mια από τις σημαντικότερες αλλαγές που παρατηρεί κανείς στο χώρο της εκπαίδευσης είναι η στροφή προς την εκπαίδευση ενηλίκων που αποτελεί σήμερα κοινωνική αναγκαιότητα. Τα Κέντρα Εκπαίδευσης Ενηλίκων (Κ.Ε.Ε.) αποτελούν μια φιλόδοξη προσπάθεια προς αυτή την κατεύθυνση η οποία υλοποιείται με γοργούς ρυθμούς. Παρέχοντας θετικές στάσεις ως προς τη μάθηση, πετυχαίνουν να αναπτύσσουν στον ενήλικο την ιδιότητα του ενεργού πολίτη, ενισχύοντας τις ίσες ευκαιρίες πρόσβασης στην εκπαίδευση. Παράλληλα καταφέρνουν να βελτιώσουν την προσωπική, οικογενειακή, κοινωνική και επαγγελματική ζωή τόσο των ανδρών όσο και των γυναικών, να προωθήσουν τη συνεργασία ανάμεσα σε παιδιά και γονείς, και να αξιοποιήσουν δημιουργικά τον ελεύθερο χρόνο. Μέλημα του προγράμματος είναι η αναβάθμιση των συνθηκών εκπαίδευσης και εργασίας ευάλωτων κοινωνικά ομάδων του πληθυσμού όπως οι Τσιγγάνοι, αλλά και των φυλακισμένων και της μουσουλμανικής μειονότητας. Σκοπός της τηλεματικής δικτύωσης όλων των Κ.Ε.Ε. είναι η αξιοποίηση κατά τον καλύτερο δυνατό τρόπο των διαδικτυακών τεχνολογιών, της ανάγκης τεκμηρίωσης δεδομένων και της προώθησης της ηλεκτρονικής μάθησης. Έτσι επιτυγχάνεται η εξ αποστάσεως εκπαίδευση με την επικαιροποίηση, επέκταση και ολοκλήρωση της υπάρχουσας υποδομής ώστε αυτό να αποτελεί μέσο διανομής πληροφοριακού, μαθησιακού και ενημερωτικού υλικού, αλλά και μέσο αξιολόγησης με χρήση on line tests, web quizzes, κ.ο.κ. καθώς και δημιουργίας εικονικών τάξεων. Παράλληλα καλλιεργείται κατάλληλο περιβάλλον για τη δημιουργία ηλεκτρονικών βιβλίων. Έτσι θα εξασφαλίζεται ενημερωμένο και εύχρηστο, προσαρμόσιμο στις εκάστοτε ανάγκες εκπαιδευτικό υλικό, πέρα από χωρικούς και χρονικούς περιορισμούς. Καθώς οι εκπαιδευτικές εφαρμογές υπερμέσων και το μαθησιακό υλικό που δημοσιεύονται στον Παγκόσμιο Ιστό ολοένα και πληθαίνουν, είναι σχεδόν σίγουρο ότι στο μέλλον ο αριθμός των ηλεκτρονικών βιβλίων θα αυξηθεί με αλματώδεις ρυθμούς. Παράλληλα γίνεται εφικτός ένας αποδοτικός τρόπος συνεργασίας μεταξύ των εκπαιδευτών των Κ.Ε.Ε. και των διαδικτυακών επικοινωνιών, με τις on line κοινότητες εκπαιδευτών. Επιδιώκεται να δημιουργηθεί μια πλατφόρμα επικοινωνίας που χαρακτηριστικά της θα είναι ο χώρος των ηλεκτρονικών συζητήσεων ανά θεματικό αντικείμενο, το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο, οι σύγχρονες ιδιωτικές συζητήσεις σε πραγματικό χρόνο για συγκεκριμένα θέματα, τα προγράμματα και οι ανακοινώσεις και η δημιουργία ηλεκτρονικής βιβλιοθήκης. Σε αυτό το πνεύμα τα τρία προσφερόμενα προγράμματα Πληροφορικής εισάγουν τους εκπαιδευόμενους σε νέες δεξιότητες που έχουν αντίκρισμα στην αγορά εργασίας. Σε πρώτο επίπεδο ενήλικες χωρίς προηγούμενη γνώση και επαφή με τον ηλεκτρονικό υπολογιστή με βασικές γνώσεις γραμματισμού, δημιουργούν απλό έγγραφο και μαθαίνουν να χρησιμοποιούν το διαδίκτυο. Στο δεύτερο και τρίτο επίπεδο έχοντας προηγούμενη εμπειρία χρήσης ηλεκτρονικού υπολογιστή, ενισχύουν τις δεξιότητες Πληροφορικής στο χώρο εργασίας, την καθημερινή ζωή και αποκτούν εξειδικευμένες δεξιότητες. Βασικό στοιχείο που καθορίζει την εκπαιδευτική διαδικασία είναι η ενεργοποίηση, η εμπλοκή και η συμμετοχή των εκπαιδευόμενων οι οποίοι αποτελούν τις βασικές παραμέτρους της αποτελεσματικής μάθησης. Τέλος χρησιμοποιούνται ευέλικτα εκπαιδευτικά υλικά τα οποία προσαρμόζονται στις ανάγκες και τα ενδιαφέροντα των ενηλίκων και διαφέρουν στη φιλοσοφία από τα υλικά άλλων βαθμίδων της εκπαίδευσης.

Η εργασία αποτελείται από 4 μέρη. Το πρώτο μέρος ασχολείται με τη διασαφήνιση των όρων επιμόρφωση και μετεκπαίδευση εκπαιδευτικών. Επίσης θα δούμε τα κοινά χαρακτηριστικά της επιμόρφωσης, στα οποία συγκλίνουν διεθνείς επιστημονικές έρευνες. Στο δεύτερο μέρος θα δούμε τι είναι ανοικτή και εξ αποστάσεως εκπαίδευση, ποια είναι τα χαρακτηριστικά της και ποια τα πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα της ανοικτής και εξ αποστάσεως εκπαίδευσης σε σχέση με τη συμβατική εκπαίδευση. Επίσης θα δούμε ποιες είναι οι αρχές της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης, καθώς και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της. Επίσης θα δούμε πώς πρέπει να είναι το υλικό της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης. Στο τρίτο μέρος θα ασχοληθούμε με την εκπαίδευση ενηλίκων και συγκεκριμένα ποιες είναι οι αρχές της μάθησης ενηλίκων και πώς μαθαίνουν οι ενήλικοι εκπαιδευόμενοι. Τέλος στο τέταρτο μέρος της εργασίας θα δούμε πώς μπορούν οι αρχές της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης και οι αρχές εκπαίδευσης των ενηλίκων να εφαρμοστούν για την επιμόρφωση και τη μετεκπαίδευση από απόσταση των εκπαιδευτικών.

Οι Τεχνολογίες της Πληροφορίας και της Επικοινωνίας (ΤΠΕ) μας παρέχουν τη δυνατότητα να δημιουργήσουμε περιβάλλοντα μάθησης τα οποία προσφέρουν νέες δυνατότητες και προοπτικές. Η παρούσα εργασία έχει στόχο την προώθηση της διερεύνησης και της συνεργατικής μάθησης μέσω δραστηριοτήτων που ενισχύουν την εξάσκηση βασικών δεξιοτήτων στην εκμάθηση της ξένης γλώσσας (ανάγνωση, κατανόηση και παραγωγή γραπτού λόγου). Αξιοποιούμε διδακτικά τις πολυμεσικές εφαρμογές του λογισμικού MicroworldsPro στο μάθημα της αγγλικής γλώσσας στο δημοτικό σχολείο. Οι μαθητές χρησιμοποιούν τα εργαλεία του λογισμικού και δημιουργούν με την βοήθεια αναλυτικών φύλλων δραστηριοτήτων ένα ηλεκτρονικό παραμύθι με κίνηση και ήχο, με θέμα το παιδικό ανάγνωσμα “The very hungry caterpillar”. Μέσα από το λειτουργικό περιβάλλον που παρέχεται από το λογισμικό MicroworldsPro οι μαθητές δημιουργούν μια πολυμεσική εφαρμογή και ταυτόχρονα εξασκούν δεξιότητες ανάγνωσης και δημιουργικής συγγραφής στην ξένη γλώσσα. Η διδασκαλία της ξένης γλώσσας με τη χρήση λογισμικών, όπως το MicroworldsPro, έχει ως αποτέλεσμα την ενίσχυση της κριτικής σκέψης, τον πειραματισμό, τη δόμηση της γνώσης, την προώθηση της διαθεματικότητας και της συνεργατικής μάθησης.

Τα προγράμματα εισαγωγικής επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών στις τεχνολογίες πληροφορίας και επικοινωνιών (ΤΠΕ) αποτελούν ένα από τα βασικότερα έργα επιμόρφωσης εκπαιδευτικών κατά τη διάρκεια του Γ’ Κοινοτικού Πλαισίου Στήριξης, καθώς σχεδιάζεται η επιμόρφωση και η πιστοποίηση δεξιοτήτων για περισσότερους από 75.000 εκπαιδευτικούς σε ολόκληρη τη χώρα. Κατά το έτος 2002 υλοποιήθηκαν στο νομό Κυκλάδων, στο πλαίσιο της πρώτης φάσης του έργου, 45 προγράμματα εισαγωγικής επιμόρφωσης (στα νησιά: Σύρος, Πάρος, Μήλος, Τήνος, Μύκονος, Νάξος, Αντίπαρος και Μήλος). Στα προγράμματα αυτά συμμετείχαν 450 εκπαιδευτικοί και 18 επιμορφωτές. Στην παρούσα εργασία παρουσιάζονται τα αποτελέσματα της διερεύνησης των χαρακτηριστικών, των απόψεων και των προτάσεων των επιμορφωτών που συμμετείχαν στα προγράμματα της πρώτης φάσης του νομού Κυκλάδων.

Στην παρούσα εργασία γίνεται μια σύνοψη των δυσκολιών και παρανοήσεων που έχουν καταγραφεί στη διεθνή βιβλιογραφία σχετικά με την εκμάθηση των αλγοριθμικών δομών που διδάσκονται στα πλαίσια του μαθήματος Ανάπτυξη Εφαρμογών σε Προγραμματιστικό Περιβάλλον του Ενιαίου Λυκείου. Ο στόχος της σύνοψης αυτής είναι η στήριξη του διδάσκοντα στη σχεδίαση φύλλων ελέγχου και δραστηριοτήτων που αποσκοπούν στην αποτελεσματικότερη διδασκαλία του μαθήματος. Στην εργασία παρουσιάζονται ενδεικτικά κάποιες προτάσεις για φύλλα ελέγχου/εργασίας και δραστηριότητες που αξιοποιούν τα συμπεράσματα που παρουσιάζονται στη σύνοψη.

Αντικείμενο της παρούσας εργασίας αποτελεί η δημοσιοποίηση μέρους των αποτελεσμάτων έρευνας που σαν σκοπό της είχε τη μελέτη του αντίκτυπου της χρήσης των Τεχνολογιών της Πληροφορίας και της Επικοινωνίας (Τ.Π.Ε.) κατά τη μαθησιακή διαδικασία όσον αφορά στην κατανόηση περίπλοκων εννοιών από τους μαθητές. Για το σκοπό αυτό στα πλαίσια της έρευνας πραγματοποιήθηκε η ποιοτική αξιολόγηση του βαθμού (μεταβλητή 1) στον οποίο οι μαθητές κατανοούν τη διδασκαλία πολύπλοκων εννοιών του Προγραμματισμού των Η/Υ, «με» ή «χωρίς» (μεταβλητή 2) την υποστήριξη των Τ.Π.Ε. Κατά τη διάρκεια της έρευνας, παράλληλα με το "παραδοσιακό" περιβάλλον προγραμματισμού της Borland Pascal, χρησιμοποιήθηκε το βασιζόμενο στις Τ.Π.Ε. σύστημα δυναμικής προσομοίωσης της εκτέλεσης προγραμμάτων DYNALAB. Μαθητές δύο τμημάτων (P1 και D1) της Β’ τάξης Τεχνικού Επαγγελματικού Εκπαιδευτηρίου (Τ.Ε.Ε.) ενεπλάκησαν σε μια σειρά διδακτικών δραστηριοτήτων σχετικών με τις προς διερεύνηση έννοιες του Προγραμματισμού Η/Υ, χρησιμοποιώντας το "παραδοσιακό" περιβάλλον της Borland Pascal και του DYNALAB αντίστοιχα. Οι σχετικές τους αντιλήψεις «πριν» και «μετά» την εμπλοκή τους καταγράφηκαν και αναλύθηκαν ποιοτικά. Η ανάλυση των δεδομένων βασίσθηκε στην ταξινομία SOLO. Η σύγκριση των αποτελεσμάτων έδειξε σημαντική βελτίωση όσον αφορά στην κατανόηση των προς διερεύνηση εννοιών με το τμήμα που υποστηρίχθηκε από τις DYNALAB να επιδεικνύει αισθητά μεγαλύτερη βελτίωση.

Η παρούσα εργασία εξετάζει και αξιολογεί τη μορφή και το επίπεδο δυσκολίας των θεμάτων του μαθήματος "Ανάπτυξη Εφαρμογών σε Προγραμματιστικό Περιβάλλον" των Πανελλαδικών Εξετάσεων για τους μαθητές ημερησίων Λυκείων. Η εξέταση και η αξιολόγηση γίνεται σε σχέση με το Προεδρικό Διάταγμα 86/2001, το οποίο καθορίζει τη μορφή που πρέπει να έχουν τα θέματα των Πανελλαδικών εξετάσεων, καθώς και την ταξινομία γνωστικών στόχων του Bloom. Επιπρόσθετα επιχειρείται μια ταξινόμηση και αξιολόγηση των δυσκολιών που αντιμετώπισαν οι μαθητές στην επίλυση των θεμάτων των πανελλαδικών εξετάσεων 2003-2004. Τέλος προτείνεται μια διαδικασία επιλογής της μορφής των θεμάτων η οποία εξασφαλίζει ότι τα θέματα θα είναι ελεγχόμενης και σταθερής δυσκολίας από έτος σε έτος.

Η χρήση των Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνίας (ΤΠΕ) στην εκπαιδευτική πράξη περιορίζεται πολύ συχνά στη χρήση ψηφιακού υλικού, οργανωμένου σε κάποιο προκατασκευασμένο από τον εκπαιδευτικό περιβάλλον, όπως οι μικρόκοσμοι ή αποτελεί αντικείμενο αναζήτησης και συλλογής μέσα από κάποιο εκπαιδευτικό σενάριο. Σπάνια υπάρχει ενεργός και δημιουργική παρέμβαση από το μαθητή. Τα πλεονεκτήματα της μάθησης μέσω διδασκαλίας από τον ίδιο το μαθητή δημιουργούν μια τελείως νέα διάσταση στον τρόπο προσέγγισης και οικοδόμησης της γνώσης. Επιπρόσθετα, στην περίπτωση της διδασκαλίας του προγραμματισμού προκύπτουν μια σειρά προβλημάτων που έχουν να κάνουν τόσο με το προγραμματιστικό περιβάλλον και τη γλώσσα που θα χρησιμοποιηθεί όσο και με θέματα της Διδακτικής των προγραμματιστικών εννοιών. Το πρόγραμμα AgentSheets αποτελεί ένα πλήρες περιβάλλον σχεδιασμού, υλοποίησης και εφαρμογής αυτών των μεθόδων, με ισχυρότατα χαρακτηριστικά που δεν το περιορίζουν σε συγκεκριμένες γνωστικές περιοχές ενώ ταυτόχρονα δίνει τη δυνατότητα στον εκπαιδευτικό να το αξιοποιήσει τόσο για διδασκαλία περιεχομένου όσο και για τη διδασκαλία προγραμματισμού..

Το Διαδίκτυο ως πηγή πηροφορίας αποτελεί ένα σημαντικό εργαλείο για την υποστήριξη της διδασκαλίας και της μάθησης. Ωστόσο ένα σημαντικό ερώτημα που προκύπτει είναι με ποιους τρόπους μπορούμε να οργανώσουμε και να κατευθύνουμε τη δραστηριότητα των μαθητών στη διάρκεια αναζήτησης υλικού στο Διαδίκτυο προς το ουσιαστικό, το χρήσιμο, το αξιόλογο με βάση συγκεκριμένους διδακτικούς στόχους. Στην εργασία αυτή παρουσιάζουμε μία προσέγγιση οργάνωσης μαθημάτων που ονομάζεται WebQuest. Ένα WebQuest αποτελεί μία δραστηριότητα κατευθυνόμενης διερεύνησης κατά την οποία οι μαθητές αναλαμβάνουν να λύσουν ένα πρόβλημα και αξιοποιούν το Διαδίκτυο ως βασική πηγή πληροφορίας αλλά συχνά όχι μοναδική. Τα WebQuests σχεδιάζονται ώστε να οριοθετούν τη δραστηριότητα των μαθητών, να εστιάζουν στη χρήση της πληροφορίας παρά στην απλή αναζήτησή της, και να υποστηρίζουν τους μαθητές να καλλιεργήσουν την αναλυτική, συνθετική σκέψη και κριτική τους ικανότητα. Επίσης, διευκολύνουν τον εκπαιδευτικό στο σχεδιασμό μαθημάτων ορίζοντας τα συστατικά στοιχεία και τη δομή που πρέπει να διαθέτουν αυτά τα μαθήματα. Ως δείγμα γραφής παρουσιάζουμε ένα συγκεκριμένο σενάριο μαθήματος «Ταξιδεύοντας στο Εσωτερικό του Υπολογιστή» που χρησιμοποιήθηκε στην Β’Γυμνασίου κατά τη σχολική χρονιά 2004-2005 στο 3ο Γυμνάσιο Ηρακλείου Αττικής για τη διδασκαλία των βασικών μονάδων ενός υπολογιστή και την ενημέρωση των μαθητών σε θέματα αγοράς και αναβάθμισης υπολογιστή. Στο συγκεκριμένο μάθημα οι μαθητές χρησιμοποίησαν ως βασική πηγή πληροφόρησης το εκπαιδευτικό λογισμικό Δ.Ε.Λ.Υ.Σ. και το Διαδίκτυο.

Η παρούσα εργασία αναφέρεται στην παιδαγωγική αξιοποίηση Logo-like περιβάλλοντος στο Γυμνάσιο με σκοπό την υποστήριξη της εκπαιδευτικής κοινότητας με συγκεκριμένες προτάσεις εφαρμογής καθώς και τη στήριξη του Διαθεματικού Ενιαίου Πλαισίου Προγράμματος Σπουδών Πληροφορικής για την Υποχρεωτική Εκπαίδευση. Η συζήτηση στρέφεται γύρω από θέματα τα οποία αφορούν στη διαμόρφωση της διδακτικής πρακτικής με βάση τη διαθεματικότητα και τις Τεχνολογίες Πληροφορίας και Επικοινωνιών. Ως δείγμα γραφής παρουσιάζεται το διαθεματικό σενάριο «Το Σήμα των Ολυμπιακών Αγώνων - Δημιουργώ πολυμεσική εφαρμογή» ως πλαίσιο δραστηριοτήτων με αξιοποίηση του εκπαιδευτικού λογισμικού MicroWorlds Pro. Στο σενάριο αυτό διασυνδέονται στοιχεία της πληροφορικής, των μαθηματικών, της αισθητικής αγωγής και της ολυμπιακής παιδείας και δίνεται έμφαση στην ανάπτυξη προγραμμάτων, πολυμεσικών εφαρμογών και διαδραστικών ιστοσελίδων ως συνθετικών εργασιών.

Με την εργασία μας αυτή θέλουμε να παρουσιάσουμε ένα πλαίσιο δραστηριοτήτων και διδακτικής αξιοποίησης του εκπαιδευτικού λογισμικού προσομοίωσης COMNET III, για τη διδασκαλία του μαθήματος “Μετάδοση δεδομένων και δίκτυα Η/Υ ΙΙ”, το οποίο διδάσκεται στην τελευταία τάξη των τμημάτων πληροφορικής των Τ.Ε.Ε.. Οι δυνατότητες του λογισμικού είναι πολύ μεγάλες, εμείς όμως αξιοποιούμε μέρος του λογισμικού για το σχεδιασμό εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων στο βαθμό που μας επιτρέπει το επίπεδο της τάξης μας και διαφέρει από σχολική σε σχολική χρονιά. Για την κατανόηση βασικών εννοιών των δικτύων χρησιμοποιούμε προσομοιώσεις από διάφορες σελίδες του διαδικτύου.

Η παρούσα εισήγηση περιγράφει τα αποτελέσματα ερευνών που έχουν γίνει με αντικείμενο την επιλογή μιας γλώσσας κατάλληλης για τη διδασκαλία και εκμάθηση του προγραμματισμού για αρχαρίους.

Η στήριξη και η επιμόρφωση των εκπαιδευτικών και στελεχών εκπαίδευσης της ομογενειακής εκπαιδευτικής κοινότητας αποτέλεσε τη βάση του έργου e-ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ. Στόχος ήταν να αξιοποιηθούν παιδαγωγικά όπως επίσης και να ενταχθούν στην καθημερινή εκπαιδευτική πρακτική οι Τεχνολογίες της Πληροφορίας και Επικοινωνίας. Εκτός αυτού στόχος αποτέλεσε και η άρση της δυσκολίας επικοινωνίας μεταξύ της κοινότητας - λόγω της γεωγραφικής κατανομής των εκπαιδευτικών μονάδων - τόσο με την αρμόδια οργανωτική, διοικητική και επιστημονική δομή του ΥΠΕΠΘ όσο και μεταξύ τους. Κατ’ αυτόν τον τρόπο θα δημιουργούνταν πραγματικές on-line κοινοτήτες μάθησης, επικοινωνίας και συνεργασίας μεταξύ των εκπαιδευτικών, μαθητών και στελεχών των σχολείων της ομογένειας και της ευρύτερης ομογενειακής κοινότητας. Οι κοινότητες αυτές επικοινωνούν ηλεκτρονικά μεταξύ τους, συνεργάζονται για παιδαγωγικά και εκπαιδευτικά θέματα, ανταλλάσσουν εμπειρίες και διδακτικό υλικό, δημιουργούν δραστηριότητες από κοινού και από απόσταση, μεταφέρουν πληροφόρηση σχετική με τα ελληνικά τεκταινόμενα καθώς και τα τεκταινόμενα στην ομογενειακές κοινότητες στο εξωτερικό. Οι «κοινότητες μάθησης» βρίσκονται στο πυρήνα των αναμενόμενων ουσιαστικών αποτελεσμάτων κι επιχειρούν να σπάσουν το σημερινό απομονωμένο σχολείο της ελληνικής ομογένειας και να διασυνδέσουν αρμονικά τα μέλη του με τα υπόλοιπα σχολεία του εξωτερικού αλλά και της επικράτειας καθώς και την ελληνική εκπαίδευση και κοινωνία Στα πλαίσια αυτού του έργου υλοποιήθηκαν σύγχρονες εξ αποστάσεως επιμορφώσεις σε εικονικές τάξεις σε σχολικά εργαστήρια σχολείων της ομογένειας. Εξαιτίας της ιδιομορφίας των επιμορφωτικών συναντήσεων, λόγω της απόστασης και των τεχνικών προβλημάτων που καθιστούσαν την επικοινωνία πολλές φορές ιδιαίτερα δύσκολη, ο σχεδιασμός τους ήταν απαραίτητος και καταλυτικός για την επιτυχία τους. Τα συμπεράσματα από τις επιμορφωτικές συναντήσεις αναμόρφωσαν το status quo της προϋπάρχουσας εμπειρίας των επιμορφωτών από το παραδοσιακό μοντέλο επιμόρφωσης και για αυτό το λόγο υλοποιήθηκαν 7 courses που αποτελούν τη βάση για μελλοντικές εξ αποστάσεως επιμορφώσεις όλων των ειδικοτήτων. Τα courses αυτά διακρίνονται για τη διαθεματική προσέγγιση, ενώ προσεγγίζουν τις επιμέρους ενότητες σε διαδοχικές φάσεις, προκειμένου να ανταποκριθούν οι εκπαιδευτικοί που διακρίνονται για τη διαφορετικότητα στην χρήση των ΝΤ.

Εδώ και μερικά χρόνια, τόσο στην Ελλάδα αλλά κυρίως στο εξωτερικό, τα εκπαιδευτικά ιδρύματα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης που έχουν προσανατολιστεί στην ανάπτυξη και παροχή εκπαιδευτικών υπηρεσιών μέσω δικτύων και ιδιαίτερα του Διαδικτύου προς στους χρήστες τους (διδάσκοντες, διδασκόμενους, εξωτερικούς σπουδαστές) αυξάνεται με εντυπωσιακό ρυθμό. Η παρούσα εισήγηση περιγράφει τα βασικά χαρακτηριστικά ενός διαδικτυακού Περιβάλλοντος Διαχείρισης Μαθημάτων (ΠΔΜ) στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας που βασίζεται εξ ολοκλήρου σε βάσεις δεδομένων. Η προσέγγιση που υιοθετήθηκε ήταν να χρησιμοποιηθεί ως πλατφόρμα εκκίνησης το προϊόν ανοιχτού κώδικα Claroline (και πιο συγκεκριμένα η ελληνική εκδοχή του, το e-Class) το οποίο προσαρμόστηκε στις ιδιαίτερες ανάγκες του Πανεπιστημίου Μακεδονίας. Στην εργασία περιγράφονται οι βασικοί λόγοι για την επιλογή της συγκεκριμένης πλατφόρμας και οι τροποποιήσεις-βελτιώσεις οι οποίες ήταν αναγκαίες. Οι αρχές που αναλύουμε βασίζονται στις απαιτήσεις που προέκυψαν από την ανάλυση αναγκών και στους στρατηγικούς στόχους που είχαν τεθεί εξ αρχής. Οι μετατροπές του αρχικού συστήματος ΠΔΜ οφείλονται τόσο σε τεχνικούς, όσο και σε παιδαγωγικούς-διδακτικούς (με την ευρύτερη έννοια) λόγους και η ανάλυση τους θεωρούμε ότι έχει μια γενικότερη σημασία, δεδομένης της ταχύτατης διάδοσης των συστημάτων ΠΔΜ.

Η δυνατότητα χρήσης των σχολικών βιβλίων από όλους τους μαθητές δεν πρέπει να θεωρείται δεδομένη. Παιδιά με μειωμένη όραση παρουσιάζουν δυσκολίες, μεγαλύτερες ή μικρότερες, στην πρόσβασή τους στο έντυπο εκπαιδευτικό υλικό του σχολείου τους. Η μέθοδος Braille δεν ενδείκνυται για τους αμβλύωπες μαθητές, καθώς δεν προσφέρεται για την αξιοποίηση της μικρής έστω οπτικής τους ικανότητας. Το έργο μας απευθύνεται σ’ αυτούς ακριβώς τους μαθητές, που ενώ δεν είναι τυφλοί, δεν μπορούν να χρησιμοποιήσουν τα σχολικά εγχειρίδια. Οι αμβλύωπες μαθητές δεν αποτελούν μια ομοιογενή ομάδα, καθώς η οπτική τους ικανότητα ποικίλλει. Έτσι το αντίστοιχο εκπαιδευτικό υλικό πρέπει να είναι ευέλικτο και φυσικά προσβάσιμο, για όποιον το χρειαστεί. Το γεγονός ότι το υλικό που δημιουργούμε είναι σε ηλεκτρονική μορφή εξασφαλίζει αυτά τα δυο χαρακτηριστικά. Μπορεί να προσαρμοστεί στις εξατομικευμένες ανάγκες του κάθε μαθητή με μειωμένη όραση αρκετά εύκολα, χωρίς την απαίτηση εξειδικευμένων συσκευών και σε σχετικά μικρό χρονικό διάστημα. Επίσης, με την προοπτική να είναι διαθέσιμο στο διαδίκτυο, μπορεί ο καθένας να έχει άμεση πρόσβαση σε αυτό οποτεδήποτε.

Στην παρούσα εργασία παρουσιάζεται η αξιοποίηση των τεχνολογιών της πληροφορίας στη διδασκαλία του περιβαλλοντικού και του πληροφορικού γραμματισμού στο Σ.Δ.Ε. Αμφισσας. Οι συνδιδασκαλίες έλαβαν χώρα στο εργαστήριο πληροφορικής του ΣΔΕ και πραγματεύτηκαν αντικείμενα της περιβαλλοντικής επιστήμης με τη χρήση πολυμέσων και διαδικτύου. Οι εκπαιδευόμενοι αρχικά παρακολούθησαν τον κλασικό τρόπο διδασκαλίας στην τάξη για τον περιβαλλοντικό γραμματισμό. Στη συνέχεια εμπλούτισαν τις γνώσεις τους με εκπαιδευτικά CD-ROM όπου και εξασκήθηκαν ταυτόχρονα στη χρήση πολυμέσων. Τέλος αναζήτησαν πληροφορίες στο διαδίκτυο για περιβαλλοντικά και άλλα θέματα. Με το πέρας των συνδιδασκαλιών πραγματοποιήθηκε αξιολόγηση από τους εκπαιδευόμενους και τους εκπαιδευτές.

Η παρούσα εργασία αποτελεί μια προσπάθεια παραγωγής εκπαιδευτικού λογισμικού σε επίπεδο σχολικής μονάδας για την περιβαλλοντική εκπαίδευση . Στα πλαίσια του προγράμματος «Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας» που πραγματοποιήθηκε στο σχολείο μας , κρίθηκε σκόπιμο το τελικό προϊόν να παρουσιασθεί με τη βοήθεια των νέων τεχνολογιών , ώστε να μυηθούν περισσότερο οι μαθητές στη χρήση τους. Έτσι δημιουργήθηκε το παρόν λογισμικό που αποτελεί μια πρώτη προσπάθεια παραγωγής εκπαιδευτικού λογισμικού με συμμετοχή των μαθητών της Γ’ Γυμνασίου στα πλαίσια προγραμμάτων σχολικών δραστηριοτήτων. Το λογισμικό είναι διαμορφωμένο σε ενότητες ( ηλιακή ενέργεια , αιολική ενέργεια , υδραυλική ενέργεια , βιομάζα και σπουδές - επαγγέλματα σχετικά με το περιβάλλον και τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας) και επιτρέπει ελευθερία στην πλοήγηση. Επιχειρείται διαθεματική προσέγγιση του θέματος και συνδυάζονται γνώσεις από τα μαθήματα των φυσικών επιστημών , της Τεχνολογίας , της Πληροφορικής και του Σχολικού Επαγγελματικού Προσανατολισμού.

Η παροχή αγωγής σε ορισμένες ομάδες μαθητικού πληθυσμού, που παρουσιάζουν ιδιαιτερότητες, όπως είναι τα άτομα με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες απασχόλησε πολλές φορές τα θεσμικά όργανα της Ε.Ε., με αποτέλεσμα την έκδοση σχετικών ανακοινώσεων, αποφάσεων, ψηφισμάτων και οδηγιών, που υιοθετούν την από κοινού εκπαίδευση μαθητών με ειδικές ανάγκες και μαθητών χωρίς ειδικές ανάγκες. Σε αυτή την προσπάθεια επικουρικό αλλά και καταλυτικό συνάμα ρόλο διαδραματίζουν οι νέες τεχνολογίες, οι οποίες διευκολύνουν το άτομο με ειδικές ανάγκες (ΑΜΕΑ) τόσο στη μαθησιακή του πορεία όσο και στη γενικότερη δράση του στο πλαίσιο της κοινωνίας της πληροφορίας.

Σκοπός της παρούσας εργασίας είναι η αξιολόγηση ενός υπολογιστικού γραφικού περιβάλλοντος, βασισμένου στην ασαφή λογική για την κατανόηση των αλληλεπιδράσεων μεταξύ των παραγόντων επιβάρυνσης ενός λιμναίου οικοσυστήματος από μαθητές. Το δείγμα αποτέλεσαν δύο τμήματα της Ε΄ Δημοτικού. Το πρώτο τμήμα μελέτησε το οικοσύστημα με το συμβατικό τρόπο, βασισμένο στο βιβλίο του μαθητή και σύμφωνα με τις οδηγίες του Αναλυτικού Προγράμματος Σπουδών, αποτελώντας έτσι την ομάδα ελέγχου. Το δεύτερο τμήμα μελέτησε το οικοσύστημα μέσω ενός υπολογιστικού γραφικού περιβάλλοντος, ειδικά σχεδιασμένου από τους συγγραφείς για να αποτυπώνει τις δυναμικές αλληλεξαρτήσεις των παραγόντων επιβάρυνσης και την επίπτωσή τους στον πληθυσμό των ψαριών, αποτελώντας έτσι την πειραματική ομάδα. Η αλληλεπίδραση με το προτεινόμενο γραφικό περιβάλλον απαιτεί την ενεργή συμμετοχή των μαθητών στις διαδικασίες διερεύνησης και κατανόησης. Ακολούθησε ανάλυση των γραπτών απαντήσεων των μαθητών σε ένα ειδικά διαμορφωμένο τεστ με τη χρήση απλών στατιστικών μεθόδων.

Στη συγκεκριμένη εισήγηση παρουσιάζεται ένα σχέδιο διαθεματικής διδακτικής προσέγγισης της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση με τη χρήση του διαδικτύου και του λογισμικού HotPotatoes. Αναφέρονται αναλυτικά η χρονική διάρκεια , οι προϋποθέσεις, τα μέσα που θα χρειαστούν, η απαραίτητη προετοιμασία, ο σκοπός και οι στόχοι, οι δραστηριότητες βήμα βήμα και η προτεινόμενη αξιολόγηση.

Ο Σχεδιασμός και η Παραγωγή ενός πλήρους Πακέτου Εκπαιδευτικού Υλικού, τόσο για την Α/θμια όσο και την Β/θμια, απαιτεί σήμερα ως απαραίτητο «συστατικό» να συμπεριλαμβάνεται και εκπαιδευτικό λογισμικό. Το εκπαιδευτικό λογισμικό μπορεί να αποτελεί εποπτικό υλικό υποστήριξης της διδασκαλίας εμπλουτισμένο με video, προσομοιώσεις, διασυνδεδεμένα διαγράμματα και διαδραστικούς χάρτες, αλλά κυρίως πρέπει να ικανοποιεί μαθητικές δραστηριότητες οι οποίες δεν είναι δυνατό παρά να εκτελεστούν σε περιβάλλον εικονικής πραγματικότητας ή για πολύπλοκους υπολογισμούς κάτω από διαφορετικούς συνδυασμούς παραμέτρων. Στην παρούσα εργασία παρουσιάζεται η ένταξη μιας εφαρμογή Authorware. στο Πακέτο Εκπαιδευτικού Υλικού για τη Β/θμια, που δημιουργήθηκε για τις ανάγκες της προώθηση της εκτός ωρολογίου προγράμματος Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης (Π.Ε), «Ατμοσφαιρική Ρύπανση Εσωτερικών Χώρων “Άρρωστα Κτήρια”». Το θέμα γύρω από το οποίο περιστρέφονται οι δραστηριότητες είναι η διερεύνηση της ποιότητας της ατμόσφαιρας στους εσωτερικούς κλειστούς χώρους όπου ο σύγχρονος άνθρωπος περνά το μεγαλύτερο διάστημα της ημέρας, δηλαδή περίπου το 58-78% του χρόνου του.

Οι σύγχρονες έρευνες εξετάζουν την παιδαγωγική αξία του υπάρχοντος λογισμικού, του βίντεο, και των επικοινωνιακών μέσων στην εκπαιδευτική διαδικασία. Και οι μέχρι τώρα έρευνες στο χώρο της Ειδικής αγωγής ασχολούνται με τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των ατόμων με Ειδικές Ανάγκες και της ενσωμάτωσης τους στις Κανονικές Τάξεις όπου αυτό είναι δυνατό. Η έρευνα αυτή έχει αφενός σαν στόχος τη δημιουργία μαθησιακού περιβάλλοντος που έχει σαν σκοπό να ενεργοποιήσει τους μαθητές να αξιοποιήσει τον κοινωνικό παράγοντα της μάθησης τόσο στο κοινωνικό πλαίσιο της τάξης όσο και στο ευρύτερο κοινωνικό χώρο ( εκτός σχολείου π.χ. με άλλες τάξεις ή με άλλα σχολεία κ.λ.π.) και αφετέρου τη διερεύνηση του τρόπου με τον οποίο μπορούν να αξιοποιηθούν καλύτερα τα εργαλεία επικοινωνίας από τα παιδιά με σωματικές αναπηρίες στα πλαίσια της εκπαιδευτικής δραστηριότητας και κατόπιν τη δημιουργία κατάλληλων δραστηριοτήτων έτσι ώστε να προαχθεί η συνεργασία μεταξύ τους, να βοηθηθεί και να προαχθεί η διαδικασία κοινωνικοποίησης τους και ομαλής ενσωμάτωσης τους στην ζωή και να προετοιμαστούν για την ένταξη τους στις κανονικές τάξεις.

Στην παρούσα εργασία διαπραγματευόμαστε το ρόλο των Ηλεκτρονικών Υπολογιστών στην Ειδική Αγωγή και τη χρήση τους ως μέσου βελτίωσης στον αυτισμό. Ειδικότερα, πραγματοποιήσαμε μια έρευνα, όπου βασικός στόχος ήταν ο χειρισμός του προγράμματος του Word, του Power Point και του βοηθητικού προγράμματος της ζωγραφικής, και η αξιοποίησή τους στα μαθήματα του σχολείου. Σκοπός της έρευνας ήταν η διερεύνηση της αποτελεσματικότητας της εφαρμογής των παραπάνω προγραμμάτων, στο συγκεκριμένο αυτιστικό παιδί. Το δείγμα της έρευνας ήταν ένα αυτιστικό αγόρι 11 χρονών που φοιτά στο 4/θέσιο Ειδικό Σχολείο Ναυπάκτου. Είναι το τέταρτο αγόρι μιας μορφωμένης και οικονομικά ανεξάρτητης οικογένειας. Η συλλογή των στοιχείων πραγματοποιήθηκε από το Σεπτέμβριο του 2004 ως τις 10 Φεβρουαρίου 2005. Τέλος, από την καθημερινή διδασκαλία διαπιστώσαμε το παιδί έμαθε να ανοίγει τον Η/Υ, να ανοίγει το φάκελό του, και να πηγαίνει στα ανάλογα αρχεία. Να ανοίγει το πρόγραμμα της ζωγραφικής. Στο Wοrd έμαθε να γράφει με τη βοήθειά μας. Στο Power Point έμαθε να «παίζει» με τα εφέ κίνησης.

Το Διαδίκτυο είναι ένα νέο μαθησιακό περιβάλλον όπου δημιουργούνται «πολυεθνικές κοινότητες μαθητών και εκπαιδευτικών» με τη σύνδεση διαφορετικών «κοινοτήτων γνώσης». Η χρήση του Διαδικτύου στα σχολεία αυξάνεται διαρκώς. Οι εκπαιδευτικοί βρίσκουν ήδη σε αυτό, ένα μέσο που ανανεώνει τον παιδαγωγικό προβληματισμό και τους ενδυναμώνει σε μεγάλο βαθμό στη χρήση των εργαλείων που προσφέρονται στην αρχή του νέου αιώνα. Το Διαδίκτυο και οι Τεχνολογίες Πληροφορίας και Επικοινωνιών (ΤΠΕ) καθιστούν δυνατή τη γρήγορη ανταλλαγή πληροφοριών, την άμεση επικοινωνία, την πρόσβαση στις πηγές γνώσης (εκπαίδευση, πολιτισμός, μέσα μαζικής ενημέρωσης, πληροφορίες δημοσίων υπηρεσιών) και προσφέρουν τη δυνατότητα μετάφρασης κειμένων online. Εάν το Διαδίκτυο και οι ΤΠΕ ενταχθούν ακόμη περισσότερο στις παιδαγωγικές μεθόδους και στο εκπαιδευτικό σύστημα, θα συμβάλουν στην ανανέωση της μορφής και της λειτουργίας των αδελφικών σχέσεων και στη διάδοσή τους σε ολόκληρη την Ευρώπη. Η υποδομή και η δικτύωση που υπάρχουν σήμερα, οι συντονισμένες προσπάθειες του Υπ.Ε.Π.Θ., ως ενεργό µέλος του European Network, καθώς και η θέσπιση του σχεδίου δράσης eEurope, είναι σε θέση να δώσουν από κοινού, μία νέα ώθηση στην ελληνική εκπαιδευτική κοινότητα, σε συνδυασμό με ευρύτερες ευρωπαϊκές συνεργασίες.

Σκοπός της παρούσας έρευνας είναι να παρουσιάσει τα προγράμματα eLearning και eTwinning, να περιγράψει τους στόχους τους και να αναφέρει τα έργα και τις δράσεις που έχουν αναπτυχθεί, στα πλαίσια των προγραμμάτων αυτών, στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Η παρακάτω εργασία έχει ως σκοπό να παρουσιάσει σε αδρές γραμμές τις δραστηριότητες που αναλήφθηκαν στα πλαίσια του Προγράμματος Σωκράτης/Comenius 1 Being Young in Europe το οποίο υλοποιήθηκε την τριετία 2001-2004. Συνεπώς δεν κινείται στα πλαίσια μιας ερευνητικής εργασίας (αν και στηρίζεται σε ερευνητικά πορίσματα προσφάτων ερευνών) αλλά αποτελεί μέρος της διαδικασίας διάχυσης των τελικών αποτελεσμάτων του εν λόγω Προγράμματος στην ευρύτερη εκπαιδευτική κοινότητα. Η υλοποίηση του Προγράμματος Σωκράτης/Comenius 1 Being Young in Europe μπορεί να θεωρηθεί ότι αποτελεί ένα παράδειγμα προώθησης της έννοιας της Ευρωπαϊκής Διάστασης της Εκπαίδευσης στο Διαδίκτυο καθώς το τελικό προϊόν του Προγράμματος είναι ένας ιστοτόπος όπου παρουσιάζονται τα αποτελέσματα της εργασίας των μαθητών και μαθητριών των συμμετεχόντων σχολείων. Η αξιοποίηση του Διαδικτύου για τέτοιου είδους δραστηριότητες από τις σχολικές μονάδες επιφέρει προστιθέμενη αξία στα παραγόμενα εκπαιδευτικά προϊόντα και εισάγει τις Νέες Τεχνολογίες στις σχολικές δραστηριότητες για όφελος τόσο του προσωπικού όσο και του μαθητικού δυναμικού.

Η ευρωπαϊκή διάσταση στην εκπαίδευση έχει επιφέρει πολλές αλλαγές στην εκπαίδευση, αλλά και έχει δημιουργήσει νέες ανάγκες για βελτίωση της ποιότητας της παρεχόμενης εκπαίδευσης όπως και απαιτήσεις, αλλά και ευκαιρίες, για επαγγελματική ανάπτυξη των εκπαιδευτικών. Τα ευρωπαϊκά προγράμματα (Socrates,Leonardo da Vinci, κ.α.) αποτελούν ένα παράδειγμα. Για την εμπλοκή τους στα προγράμματα αυτά οι εκπαιδευτικοί είναι αναγκαίο να έχουν εξοικείωση με τις ΤΠΕ και αυτό καταδεικνύεται από έρευνα που διενεργήθηκε με τη συμμετοχή Ελλήνων και Ευρωπαίων εκπαιδευτικών που είχαν εμπλακεί σε τέτοια προγράμματα. Επιπλέον παρουσιάζεται η συγκρότηση μιας πρότασης για επιμόρφωση στις ΤΠΕ και υποστήριξη των εκπαιδευτικών που θα ήθελαν να συμμετάσχουν σε προγράμματα και δεν έχουν εξοικείωση με τις νέες τεχνολογίες.

Αντικείμενο της εργασίας είναι η παρουσίαση ενός εκπαιδευτικού βίντεο ως τελικού προϊόντος προγράμματος ΠΕ. Το βίντεο δημιουργήθηκε με τη χρήση των ΤΠΕ και πραγματεύεται τη δημιουργία ενός κολάζ από άχρηστα υλικά και το χρωματισμό του με την τεχνική της αυγοτέμπερας. Με την ψηφιακή του μορφή μπορεί να αποθηκευτεί σε CD-Rom ή DVD, να αναρτηθεί στην ιστοσελίδα του σχολείου ή να διακινηθεί μέσω του διαδικτύου. Μεταξύ των στόχων του βίντεο ήταν να λειτουργήσει ως συμπληρωματικό υλικό κατάλληλο για τη συμβατική και την εξ αποστάσεως εκπαίδευση. Στη συμβατική εκπαίδευση θα μπορούσε να αξιοποιηθεί στην ΠΕ και σε ορισμένα μαθήματα. Στην εξ αποστάσεως εκπαίδευση θα μπορούσε να αξιοποιηθεί σε προγράμματα οργανισμών που προσφέρουν εξ αποστάσεως σχολική εκπαίδευση.

Ένα σχολείο προγραμματίζει μια επίσκεψη στους υδροβιότοπους / περιβαλλοντικά πάρκα / δρυμούς στη βόρεια Ελλάδα. Μια ομάδα παιδιών αναλαμβάνει με τη βοήθεια του δασκάλου τους να προγραμματίσουν αυτή την επίσκεψη. Τα παιδιά πρέπει να ορίσουν την πλέον κατάλληλη διαδρομή έτσι ώστε να επισκεφθούν όσο το δυνατόν περισσότερους τόπους σε συγκεκριμένες ημέρες. Ο δάσκαλος τους προτείνει να διαλέξουν ανάμεσα σε διάφορες διαδρομές πτηνών / ζώων / περιβαλλοντικών πάρκων / δρυμών. Οι μαθητές θα χαρτογραφήσουν την περιοχή της επίσκεψης με τη βοήθεια ενός μικρού εξειδικευμένου προγράμματος στο περιβάλλον του Microworlds τοποθετώντας στους χάρτες τα αντίστοιχα πουλιά / ζώα και θα σχεδιάσουν τη διαδρομή. Στη συνέχεια θα μετρήσουν αποστάσεις με τη βοήθεια κλίμακας, θα υπολογίσουν χρόνους μετάβασης και διαμονής και θα παρουσιάσουν το πρόγραμμα της επίσκεψης σε ψηφιακή και έντυπη μορφή. Η συγκεκριμένη δραστηριότητα αποσκοπεί στην επίτευξη στόχων όπως είναι η αξιοποίηση των ΤΠΕ στο σχολείο και ειδικότερα σε εργασίες Περιβαλλοντικής Φύσης, σε συνδυασμό με την ανάπτυξη ικανοτήτων – δεξιοτήτων με εστίαση στο μοντέλο ανάπτυξης πολλαπλών ευφυϊών του Gardner που επιδιώκεται η διαθεματική εξακτίνωση του θέματος και η εφαρμογή δραστηριοτήτων που έχουν σχέση με την ανάπτυξη της γλωσσικής ευφυΐας, της λογικομαθηματικής, της μουσικής, της νατουραλιστικής, της κιναισθητικής, της χωρικής, της δια-προσωπικής και τέλος, της ενδο-προσωπικής ευφυΐας (Gardner, 1993)

Στα πλαίσια του προγράμματος ΠΕ που εκπονήθηκε κατά τη σχολική περίοδο 2004 – 2005 στη σχολική μονάδα Γυμνάσιο Σικίνου με Λυκειακές Τάξεις και θέμα «Το Υδάτινο Στοιχείο στη Νήσο Σίκινο», χρησιμοποιήθηκαν διάφορες μορφές νέας τεχνολογίας. Ειδικότερα για την αρτιότερη κι αποτελεσματικότερη ολοκλήρωση του προγράμματος, η παιδαγωγική ομάδα του προγράμματος ΠΕ σε συνεργασία με ειδικούς συνεργάτες από το Πανεπιστήμιο της Θεσσαλονίκης, χρησιμοποίησαν τα εξής τεχνολογικά μέσα: μικροσκόπιο, φασματοφωτόμετρο οπτικής απορρόφησης, διαδίκτυο (internet), εφαρμογές αυτοματισμού γραφείου και γραφιστικής, αισθητήρες του συστήματος Lab-Pro της Vernier. Καταγράφηκε ο ενθουσιασμός και η ικανοποίηση των μαθητών από την συνύπαρξη ΠΕ και Νέων Τεχνολογιών.

Τα τελευταία χρόνια στην Ελληνική Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, έχουν εισαχθεί νέες μέθοδοι και διδακτικά μέσα στη διδασκαλία διαφόρων γνωστικών αντικειμένων. Ένα τέτοιο μέσο είναι το Εκπαιδευτικό Λογισμικό. Η χρήση τους αποτελεί μία προσπάθεια προσέγγισης των διδακτικών στόχων του Αναλυτικού Προγράμματος και ταυτόχρονης αξιοποίησης των Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνιών(ΤΠΕ) στην εκπαιδευτική πράξη. Οι τίτλοι εκπαιδευτικού λογισμικού έχουν πλέον δοκιμαστεί αρκετά και είναι απαραίτητη μια ανατροφοδότηση από τους εκπαιδευτικούς, με σκοπό την επανασχεδίαση, επέκταση και βελτίωσή τους. Αυτή η διαδικασία πρέπει να γίνει με κεντρικό γνώμονα τις διδακτικές ανάγκες που προκύπτουν από το Αναλυτικό Πρόγραμμα και τις βασικές αρχές σχεδίασης εκπαιδευτικών εφαρμογών, όσον αφορά τη δομή και οργάνωση τους, τις δυνατότητες ελέγχου, ανατροφοδότησης και αλληλεπίδρασης ή και το σχεδιασμό των οθονών. Έτσι αυτή η γενιά Λογισμικών θα αποτελέσει ένα ισχυρό εργαλείο στα χέρια των εκπαιδευτικών για μια πιο αποτελεσματική διδασκαλία. Το «Λογισμικό Δικτύων» είναι μία τέτοια περίπτωση, όπου διερευνούμε τις δυνατότητες για επανασχεδίαση, επέκταση και βελτίωσή του, ώστε το λογισμικό αυτό, βασισμένο στις αρχές σχεδίασης τίτλων εκπαιδευτικού λογισμικού και στις σημαντικότερες θεωρίες μάθησης, να προσφέρει την καλύτερη δυνατή αξιοποίηση των δυνατοτήτων των ΤΠΕ, για τη δημιουργία ενός πλούσιου και ελκυστικού μαθησιακού περιβάλλοντος για τη διδασκαλία του μαθήματος Μετάδοση Δεδομένων & Δίκτυα Η/Υ.

Η παρούσα εργασία επικεντρώνεται σε μία πρόταση διδασκαλίας με βάση τα αποτελέσματα έρευνας η οποία ανέδειξε τις μαθησιακές δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι μαθητές της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης στον προγραμματισμό των πινάκων. Η συγκεκριμένη πρόταση διδασκαλίας η οποία βασίζεται σε σενάριο ηλεκτρονικού παιχνιδιού και στο παίξιμο ρόλων, αφορά την εύρεση του μέγιστου στοιχείου σε έναν αταξινόμητο μονοδιάστατο πίνακα, αλλά μπορεί να επεκταθεί, με τις κατάλληλες αλλαγές, και σε άλλες ενότητες στον προγραμματισμό των πινάκων όπως είναι η αναζήτηση ενός στοιχείου, η απόδοση τιμών στα στοιχεία ενός πίνακα, η ταξινόμηση καθώς και στις αντίστοιχες λειτουργίες σε πίνακες δύο διαστάσεων. Προτείνεται η υποστήριξη της παραπάνω πρότασης διδασκαλίας με ένα λογισμικό ηλεκτρονικού παιχνιδιού στο οποίο οι μαθητές θα έχουν τη δυνατότητα να δρουν και να πειραματίζονται ενώ ταυτόχρονα να βλέπουν, να ελέγχουν και να αξιολογούν τα αποτελέσματα των ενεργειών τους για την επίτευξη του στόχου.

Η εργασία αυτή είναι ένα παραμύθι. Ένα παραμύθι που έγινε από τους μαθητές και τις μαθήτριες της Α’ Τάξης του Β’ Κύκλου του τμήματος Β. Νηπιοβρεφοκόμων του 2ου ΤΕΕ Χαλανδρίου (Αθήνα) τη σχολική χρονιά 2003-2004 και στο πλαίσιο των Μαθημάτων: Οργάνωση Βρεφονηπιακών τμημάτων και μορφές δραστηριοτήτων προσχολικής αγωγής, Αισθητικής Αγωγής, Μουσικοκινητικής Αγωγής, Χρήση & εφαρμογή Η/Υ. Οι μαθητές έγραψαν ένα παραμύθι θέτοντας και επεξεργάζοντας τους παιδαγωγικούς στόχους της εργασίας που παράγεται και περιλαμβάνει την έκδοση του παραμυθιού σε δύο μορφές, σε έντυπη και σε CD-Rom, με τη βοήθεια της υπολογιστικής τεχνολογίας στο εργαστήριο πληροφορικής του σχολείου. Στόχος της έκδοσης του παραμυθιού σε δύο μορφές είναι η διαθεματική προσέγγιση της ενότητας «Η πρώτη μου βόλτα στο δάσος», δια μέσου των προγραμματισμένων δικών μας ερωτήσεων και των αναδυόμενων δραστηριοτήτων του παιδιού της προσχολικής ηλικίας, που προκύπτουν ως ενέργειες από τη δημιουργική ανάγνωση του βιβλίου. Στους στόχους επίσης αναφέρουμε, την καλλιέργεια της προφορικής, αλλά και γραπτής επικοινωνίας, την ανάπτυξη μαθηματικών δεξιοτήτων, τη γνωριμία του φυσικού και του ανθρωπογενούς περιβάλλοντος, τη συμμετοχή στη δραματοποίηση ιστοριών, στη μουσική και φυσική αγωγή, τη προτροπή για εικαστική έκφραση και την εξοικείωση στη χρήση του ηλεκτρονικού υπολογιστή που είναι δυνατόν να επιτευχθούν για το παιδί προσχολικής ηλικίας έχοντας ως οδηγό τον Μελένιο, τη μικρή αρκούδα της ιστορίας μας. Οι Καθηγητές που συνεργάστηκαν γι΄ αυτή την εργασία είναι, Παπαλουκά Κων/να Νηπιοβρεφοκόμος, Τσαγκουρνού Ελισάβετ Νηπιαγωγός, Ζάφειρας Παναγιώτης Μαθηματικός.

Το Πρόγραμμα Τεχνομάθεια IV εκπονείται από το Ίδρυμα Κέντρο Διάδοσης Επιστημών και Μουσείο Τεχνολογίας στα πλαίσια του Γ’ Κ.Π.Σ. και του Επιχειρησιακού Προγράμματος "Ανταγωνιστικότητα". Το 2ο Τ.Ε.Ε. Ν. Σμύρνης συμμετέχει στο πρόγραμμα αυτό με τη δημιουργία ενός Ευρυζωνικού Δικτύου μέσω Ασύρματης Ζεύξης και διασύνδεσης του κτιρίου του Σχολείου με το κτίριο των Εργαστηρίων. Στα πλαίσια αυτού του προγράμματος γίνεται προσπάθεια οι μαθητές να έρθουν σε επαφή με τεχνολογίες αιχμής και εφαρμογών τους σε θέματα δικτύων και επικοινωνίας, να χρησιμοποιήσουν σύγχρονα εργαλεία πληροφορικής, να αναπτύξουν πνεύμα συνεργασίας, ομαδικότητας, συνέπειας σε προγραμματισμό και τήρηση χρονοδιαγράμματος και παράλληλα ανάληψη πρωτοβουλιών, να αναπτύξουν ικανότητες έρευνας, συλλογής, αξιολόγησης και επιπλέον προβολής πληροφοριών, να συνδέσουν τις γνώσεις που αποκτώνται στο πλαίσιο των διαφόρων μαθημάτων του σχολείου με την εκπόνηση του έργου και να αποκτήσουν δεξιότητες και τεχνογνωσία που θα τους φανούν χρήσιμες στη μελλοντική τους επαγγελματική σταδιοδρομία ως αποφοίτων Τ.Ε.Ε..

Η παρούσα εργασία εισάγει τον όρο Εκπαιδευτικό Εικονικό Περιβάλλον για να περιγράψει περιβάλλοντα μάθησης που στοχεύουν να προάγουν το μοντέλο της συνεργατικής μάθησης από απόσταση και βασίζονται στην τεχνολογία των Δικτυακών Εικονικών Περιβαλλόντων. Το Εκπαιδευτικό Εικονικό Περιβάλλον που παρουσιάζεται έχει υλοποιηθεί με την χρήση της πλατφόρμας EVE, η οποία είναι μια πλατφόρμα για την υποστήριξη Δικτυακών Εικονικών Περιβαλλόντων. Η συγκεκριμένη πλατφόρμα βασίζεται σε ανοιχτές τεχνολογίες, όπως VRML και Java. Στην παρούσα εργασία η πλατφόρμα EVE πλαισιώνεται από τεχνολογίες του Παγκόσμιου Ιστού Πληροφοριών έτσι ώστε να παρέχει μια πλήρη εκπαιδευτική κοινότητα που υποστηρίζει υπηρεσίες εκπαίδευσης από απόσταση τόσο ασύγχρονες όσο και σε πραγματικό χρόνο.

Ο Νομός Κυκλάδων χαρακτηρίζεται από πολυδιάσπαση η οποία επιφέρει πλήθος προβλημάτων στα εκπαιδευτικά θέματα. Η τηλεκπαίδευση δίνει ορισμένες λύσεις και στο πλαίσιο αυτό εξετάζουμε ιδιαίτερα την πλατφόρμα τηλεκπαίδευσης Moodle.

Η διδακτική μας πρόταση περιλαμβάνει τη διδασκαλία της ενότητας τόσο του καταλυτικού μετατροπέα, όσο και του αισθητήρα «λ». Είναι γνωστό ότι το πρόβλημα των μεγαλουπόλεων όσον αφορά τη ρύπανση προέρχεται από τα αυτοκίνητα και προκαλεί αρκετά προβλήματα όπως το φωτοχημικό νέφος, η μολυβδίαση και άλλα. Η παρουσίαση διαφόρων ενοτήτων οι οποίες άπτονται πρακτικών εφαρμογών και λειτουργιών, μέσω του Η/Υ, έχει αποδειχθεί ότι βοηθά τους μαθητές να κατανοήσουν ευκολότερα κάποιες έννοιες και ενότητες , όπως είναι οι χημικές αντιδράσεις, η λειτουργία του καταλυτικού μετατροπέα και του αισθητήρα «λ». Η παρέμβασή μας χρησιμοποιεί τον Η. Υ. και το λογισμικό macromedia flash με το οποίο γίνεται η παρουσίαση τόσο σε κείμενα και φωτογραφίες, όσο και στη χρήση animation για την κατανόηση της λειτουργίας του καταλυτικού μετατροπέα καθώς επίσης και του αισθητήρα «λ».

Στην παρούσα εργασία περιγράφεται ο τρόπος οργάνωσης της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης με χρήση ηλεκτρονικών πλατφόρμων ανοικτού κώδικα και αναφέρονται οι κατηγορίες λειτουργιών που πρέπει να διαθέτει μία ηλεκτρονική πλατφόρμα για να υποστηρίζει την εξ αποστάσεως εκπαίδευση μέσω του διαδικτύου. Επίσης παρουσιάζονται μερικά παραδείγματα χρήσης ηλεκτρονικών πλατφόρμων ανοικτού κώδικα στην εξ αποστάσεως εκπαίδευση. Οι ηλεκτρονικές πλατφόρμες ανοικτού κώδικα διατίθενται ελεύθερα (στο πλαίσιο σχετικής άδειας χρήσης) και μπορούν να βελτιωθούν από τον φορέα που τις χρησιμοποιεί προσθέτοντας επιπλέον λειτουργίες, ώστε να υποστηρίζουν καλύτερα την εξ αποστάσεως εκπαιδευτική διαδικασία.

Ο σχεδιασμός ενός καλού ιστοτόπου προϋποθέτει τη γνώση των χαρακτηριστικών που θα τον κάνουν φιλικό προς τον επισκέπτη του αλλά και των κανόνων που ισχύουν για όλους τους ιστοτόπους, όπως αυτοί ορίζονται από διεθνή πρότυπα, τη νομοθεσία και τις συνήθεις πρακτικές. Στην πρώτη ενότητα του παρόντος αναφέρονται τα εργαλεία που μπορούν να χρησιμοποιηθούν από εκπαιδευτικούς για την ανάπτυξη ιστοτόπων. Στη δεύτερη ενότητα περιγράφονται βασικές παράμετροι καλαισθησίας και λειτουργικότητας όσον αφορά το περιεχόμενο ενός ιστοτόπου (αρχική σελίδα, κείμενα, γραφικά, εικόνες, animations, ύφος), ενώ στην τρίτη περιγράφονται συνήθεις πρακτικές πλοήγησης των ιστοτόπων. Στην τέταρτη ενότητα προτείνονται βήματα δημιουργίας ενός καλού ιστοτόπου. Στην πέμπτη ενότητα δίνεται έμφαση στους κανόνες δημιουργίας σχολικών ιστοτόπων. Προτείνονται κατηγορίες περιεχομένου για σχολικούς ιστοτόπους και τονίζονται οι κανόνες για το είδος του περιεχομένου που πρέπει να αποφεύγεται. Η παρούσα εισήγηση μπορεί να χρησιμοποιηθεί από εκπαιδευτικούς που προτίθενται να αναπτύξουν τον προσωπικό τους ιστότοπο ή τον ιστότοπο της σχολικής μονάδας στην οποία υπηρετούν.

Είναι γνωστό ότι το αντικείμενο της διδασκαλίας, οι διαθέσιμες ώρες, η μεθοδολογία διδασκαλίας της Πληροφορικής στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, βρίσκονται υπό συνεχή αμφισβήτηση, διαμόρφωση και συζήτηση. Στο πλαίσιο αυτό, πειραματιζόμενοι για τρίτη χρονιά ανακαλύψαμε τη δυναμική και τη χρησιμότητα ενός ανοικτού κώδικα, διαδικτυακού εργαλείου συνεργατικής μάθησης. Η χρησιμοποίησή του και ενσωμάτωσή του στο καθημερινό πρόγραμμα τόνωσε το ενδιαφέρον των μαθητών ενώ διευκόλυνε πολλαπλώς το έργο των διδασκόντων.

Η παρούσα εργασία αφορά διαθεματική προσέγγιση διδασκαλίας της μουσικής, προσεγγίζοντας θέματα από το μάθημα της γεωγραφίας της Ε΄ τάξης του Δημοτικού Σχολείου. Χρησιμοποιείται η εφαρμογή Power Point της Microsoft, η οποία επιτρέπει, μέσω της χρήσης συνδέσμων, την πλοήγηση των μαθητών σε διάφορα μέρη της γης, και την γνωριμία τους με τα τοπικά παραδοσιακά μουσικά όργανα. Η αξιολόγηση του μαθητή γίνεται μέσω φύλλων εργασίας στο Microworlds Pro, τα οποία καλείται να συμπληρώσει, συλλέγοντας πληροφορίες από την πλοήγησή του στο πρόγραμμα. Τελικός στόχος είναι η συνειδητοποίηση της οικουμενικότητας της μουσικής, αλλά και η εξοικείωση με τους Η/Υ, μέσω της διασκέδασης και της ευχαρίστησης που προσφέρει στους μαθητές, η χρήση υπολογιστών.

Η παρούσα εργασία αναφέρεται στην παιδαγωγική αξιοποίηση Logo-like περιβάλλοντος στο Γυμνάσιο με σκοπό την υποστήριξη της εκπαιδευτικής κοινότητας με συγκεκριμένες προτάσεις εφαρμογής καθώς και τη στήριξη του Διαθεματικού Ενιαίου Πλαισίου Προγράμματος Σπουδών Πληροφορικής για την Υποχρεωτική Εκπαίδευση. Η συζήτηση στρέφεται γύρω από θέματα τα οποία αφορούν στη διαμόρφωση της διδακτικής πρακτικής με βάση τη διαθεματικότητα και τις Τεχνολογίες Πληροφορίας και Επικοινωνιών. Ως δείγμα γραφής παρουσιάζεται το διαθεματικό σενάριο «Το Σήμα των Ολυμπιακών Αγώνων - Δημιουργώ πολυμεσική εφαρμογή» ως πλαίσιο δραστηριοτήτων με αξιοποίηση του εκπαιδευτικού λογισμικού MicroWorlds Pro. Στο σενάριο αυτό διασυνδέονται στοιχεία της πληροφορικής, των μαθηματικών, της αισθητικής αγωγής και της ολυμπιακής παιδείας και δίνεται έμφαση στην ανάπτυξη προγραμμάτων, πολυμεσικών εφαρμογών και διαδραστικών ιστοσελίδων ως συνθετικών εργασιών.

Η εργασία αυτή είναι ένα παραμύθι. Ένα παραμύθι που δημιουργήθηκε από τις μαθήτριες του Β’ κύκλου του τομέα Αισθητικής – Κομμωτικής, ειδικότητας Αισθητικής τέχνης του 2ου ΤΕΕ Χαλανδρίου (Αθήνα) τη σχολική χρονιά 2003-2004. Η ιδέα υλοποίησης του προγράμματος αφορούσε τη δημιουργία ενός παραμυθιού σε έντυπη μορφή που να απευθύνεται σε παιδιά κυρίως προσχολικής ηλικίας και το οποίο να συνδυάζει ένα μέρος από την Αισθητική τέχνη. Έτσι, οι μαθήτριες έγραψαν ένα δικό τους παραμύθι, το οποίο εκτυλίσσεται σε ένα δάσος και κατασκεύασαν με απλά υλικά το σκηνικό του παραμυθιού. Τους ήρωες του παραμυθιού ενσάρκωσαν επίσης οι μαθήτριες χρησιμοποιώντας την τέχνη του μακιγιάζ, την οποία διδάσκονται στα πλαίσια του εκπαιδευτικού τους προγράμματος. Η διαδικασία φωτογραφίζεται με ψηφιακά μέσα και το υλικό που παράγεται χρησιμοποιείται για την έκδοση του παραμυθιού σε έντυπη μορφή με τη βοήθεια της υπολογιστικής τεχνολογίας στο εργαστήριο πληροφορικής του σχολείου. Οι Καθηγητές που συνεργάστηκαν για αυτή την εργασία είναι, Ζιώτη Γεωργία Αισθητικός, Πάντου Άννα Αισθητικός-Διαιτολόγος, Ζάφειρας Παναγιώτης Μαθηματικός.

Το κείμενο αυτό περιγράφει την ανάπτυξη, εφαρμογή στη διδακτική πράξη και αξιολόγηση ενός ηλεκτρονικού παραδείγματος διδασκαλίας που περιλαμβάνει την προσομοίωση της λειτουργίας της τετράχρονης μηχανής εσωτερικής καύσης με το MicroworldsPro, την ανάθεση στους μαθητές εργασιών σε περιβάλλον «μολύβι και χαρτί» με τη μορφή ερωτημάτων από την οθόνη του ηλεκτρονικού υπολογιστή ενώ επεξεργάζονται τα στοιχεία και τις λειτουργίες της προσομοιωμένης μηχανής. Τα αποτελέσματα είναι ιδιαιτέρως ενθαρρυντικά όσον αφορά στην κατανόηση της λειτουργίας της μηχανής από τους μαθητές.

Η ραγδαία εισβολή των νέων τεχνολογιών στη σημερινή κοινωνία δημιουργεί πιέ¬σεις προσαρμογής του εκπαιδευτικού συστήματος στις τεχνολογικές εξελίξεις και την διδακτική αξιοποίηση των ΤΠΕ. Η ένταξη των ΤΠΕ στο σχολείο και στο διδακτικό έργο συμβάλει στην προώθηση νέων μορφών μάθησης, κάνει το μάθημα ελκυστικότερο και δημιουργικότερο και γενικά συμβάλει στην ποιοτική αναβάθμιση της εκπαίδευσης. Με την παρούσα έρευνα αξιολογείται η συμβολή των ΤΠΕ στη διδασκαλία των οικονομικών μαθημάτων. Πενήντα μαθητές του 2ου ΤΕΕ Ρόδου χωρίστηκαν σε δύο ομάδες, πειραμα¬τική και ελέγχου και εξετάστηκε η μεταβολή της επίδοσης τους σε ένα οικονομικό μά¬θημα μετά από διδακτική παρέμβαση με τη χρήση των ΤΠΕ. Η έρευνα κατέληξε στο ότι η ένταξη των ΤΠΕ στη διδασκαλία των οικονομικών μαθημάτων βοηθά τους μαθητές να βελτιώσουν σημαντικά την επίδοσή τους και μάλιστα επιδρά περισσότερο στα αγόρια απ’ ότι στα κορίτσια. Συμπερασματικά η διδασκαλία των οικονομικών μαθημάτων με τη χρήση των ΤΠΕ καθιστά αποτελεσματικότερη τη μάθηση και συμβάλει στη βελτίωση της επίδοσης των μαθητών.

Η παρούσα εργασία περιγράφει την μεθοδολογική προσέγγιση για την εισαγωγή ομάδας εκπαιδευτικών στην Ηλεκτρονική Συνεργασία με στόχο την εποικοδόμηση βασικών εννοιών της ηλεκτρονικής συνεργασίας για μάθηση. Παρουσιάζεται η μεθοδολογία που ακολουθήθηκε και τα συμπεράσματα που προέκυψαν κατά τη σχεδίαση από τους εκπαιδευτικούς, εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων με χρήση συνεργατικών περιβαλλόντων (σύγχρονων και ασύγχρονων). Παρατηρείται η επίδραση που έχει στην συνεργασία της ετερογενούς ομάδας των έμπειρων εκπαιδευτικών και στα αποτελέσματά τους, η υποστήριξη (scaffolding) κατά το σχεδιασμό των συνεργατικών δραστηριοτήτων, τo είδος συνεργασίας (σύγχρονη-ασύγχρονη) και τα χρησιμοποιούμενα εργαλεία .

Κατά τη διδασκαλία των μαθημάτων ειδικότητας του ηλεκτρονικού τομέα, σε κάποιες περιπτώσεις πρέπει να ασχοληθούμε με φαινόμενα για τα οποία οι μαθητές δεν έχουν προηγούμενη εμπειρία, με αποτέλεσμα να είναι δύσκολη η κατανόηση από μέρους τους των φαινομένων αυτών. Έχει παρατηρηθεί το φαινόμενο, ακόμη και μαθητές που είναι επιμελείς και έχουν τη δυνατότητα να περιγράψουν το φαινόμενο και να λύσουν κάποιες σχετικές ασκήσεις, στην πραγματικότητα να μην έχουν κατανοήσει πλήρως τη θεωρία. Σ’ αυτές τις περιπτώσεις ένα πείραμα θα μπορούσε να βοηθήσει το μαθητή, να ξεπεράσει τις οποιεσδήποτε αμφιβολίες του. Κάτι τέτοιο όμως δεν είναι πάντα εύκολο να γίνει στον εργαστηριακό χώρο ενός σχολείου, ειδικά όταν το πείραμα έχει να κάνει με φαινόμενα που, για να παρατηρηθούν, χρειάζεται να χρησιμοποιηθούν αρκετά υψηλές συχνότητες ή ακόμη και εξοπλισμός που δεν είναι διαθέσιμος στον εργαστηριακό χώρο. Έτσι, η χρήση του διαδικτύου μπορεί να αποδειχθεί πολύτιμη, προπάντων όταν έχει να κάνει με εφαρμογές που οπτικοποιούνται και μπορούμε να επέμβουμε σε κάποιες παραμέτρους ώστε να δούμε τα αποτελέσματα. Στη συγκεκριμένη περίπτωση γίνεται χρήση του διαδικτύου για την κατανόηση της διάδοσης των ηλεκτρομαγνητικών κυμάτων, της πόλωσης των κυμάτων, του λόγου στάσιμων κυμάτων, αλλά και των ανακλάσεων που δημιουργούνται σε γραμμές μεταφοράς και ειδικότερα σε σημεία στα οποία δεν υπάρχει προσαρμογή. Αυτά τα θέματα εμπεριέχονται στη διδακτέα ύλη για το μάθημα “Συστήματα Εκπομπής και Λήψης” της Β’ Τάξης του Ηλεκτρονικού Τομέα, αλλά και για το μάθημα “Συλλογή - Μεταφορά και Έλεγχος Δεδομένων” της Α’ Τάξης του Β’ Κύκλου του Ηλεκτρονικού Τομέα των Τ.Ε.Ε..

Οι ραγδαίες αλλαγές στις κοινωνικές, οικονομικές και εργασιακές συνθήκες, επιβάλλουν αναπροσαρμογή των παραδοσιακών τρόπων παραγωγής και προσαρμογή στα νέα δεδομένα. Οι Νέες Τεχνολογίες, παρούσες σε κάθε τομέα της ανθρώπινης δραστηριότητας, αφήνουν το στίγμα τους και στην εκπαίδευση. Με αυτές, ο δάσκαλος από απλός μεταδότης γνώσεων γίνεται καταλύτης αυτοδιδασκαλίας των μαθητών. Οι νέες γενιές δε γνωρίζουν τι θα πει τεχνοφοβία μια και η ραγδαία ανάπτυξη της τεχνολογίας οδήγησε στην εκτεταμένη χρήση του Η/Υ. Στην παρούσα μελέτη, με αναφορά στους δασκάλους του Νομού Χίου, εξετάζουμε τις στάσεις και συμπεριφορά των εκπαιδευτικών απέναντι στη χρήση των Νέων Τεχνολογιών και ειδικότερα του Η/Υ. Η διερεύνηση ενδεχόμενων αγχογόνων παραγόντων, η δημιουργία άγχους από το χειρισμό του Η/Υ και τη συμμετοχή τους σε συζητήσεις ή συναντήσεις με θέμα τον Η/Υ, και η σχέση εκπαιδευτικής προϋπηρεσίας και δημιουργίας άγχους, είναι κάποια από τα κεντρικά θάματα διαπραγμάτευσης της έρευνάς μας.

Η εισαγωγή των υπολογιστών όλο και περισσότερο στην καθημερινή ζωή, μας δημιουργεί νέες προσδοκίες για τα μαθήματα του προγραμματισμού υπολογιστών, οι οποίες μας οδηγούν στην κάλυψη θεμάτων όπως οι γραφικές διεπαφές χρήστη και ο δικτυακός προγραμματισμός. Η διδασκαλία αυτών των εννοιών σε ένα μάθημα που είναι εισαγωγικό στον προγραμματισμό χρειάζεται μια γλώσσα προγραμματισμού που να έχει την κατάλληλη υποδομή για τέτοια θέματα. Πιστεύουμε ότι η Java είναι μια τέτοια γλώσσα προγραμματισμού αφού οι βιβλιοθήκες συνεχώς επεκτείνονται και έχουν φτάσει να υποστηρίζουν την ανάπτυξη εφαρμογών από τα κινητά τηλέφωνα μέχρι και την πλατφόρμα της ψηφιακής τηλεόρασης. Θα δείξουμε επίσης πως η Java μπορεί να γίνει ένα ισχυρό εργαλείο στα χέρια του καθηγητή της ειδικότητας της πληροφορικής στην ΤΕΕ. Η γλώσσα αυτή μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη διδασκαλία πολλών μαθημάτων της ειδικότητας και όχι μόνο του προγραμματισμού. Στο τέλος δίνουμε και κάποια παραδείγματα διδασκαλίας.

Στην εργασία αυτή κάνουμε χρήση της βιβλιοθήκης net της java, για την υλοποίηση μιας δικτυακής εφαρμογής, που έχει σαν σκοπό την καλύτερη κατανόηση κάποιων τοπολογιών και προτύπων που διδάσκονται στο μάθημα Μετάδοση Δεδομένων και Δίκτυα Υπολογιστών του Β’ κύκλου της ειδικότητας πληροφορικής του ΤΕΕ. Πιο συγκεκριμένα θα δείξουμε πως μπορούν οι μαθητές με την κατάλληλη καθοδήγηση να υλοποιήσουν αρχικά την τοπολογία του δακτυλίου και στη συνέχεια το πρότυπο δακτυλίου με κουπόνι. Οι μαθητές δούλεψαν ανά ζεύγη. Ένας υλοποίησε τον εξυπηρέτη(server) και ο άλλος τον εξυπηρετούμενο(client). Πιστεύουμε ότι οι μαθητές θα πρέπει να υλοποιούν αντίστοιχες ασκήσεις στα πλαίσια του μαθήματος των δικτύων. Η βιβλιοθήκη net της java μπορεί να χρησιμοποιηθεί έτσι ώστε να αποφύγουμε ανούσιες λεπτομέρειες και να επικεντρωθούμε στις βασικές έννοιες όπως θα δείξουμε στη συνέχεια.

Πως να διδάσκω καλύτερα το Internet

Η ραγδαία εξέλιξη του διαδικτύου και οι νέες τεχνολογίες που αναπτύχθηκαν πάνω στην τεχνολογία του παγκόσμιου ιστού, αποτελούν πρόσφoρο έδαφος και προσφέρουν δυναμικά μέσα για την αναβάθμιση της εκπαιδευτικής διαδικασίας. Η παρούσα εργασία αναφέρεται σε λογισμικό βασισμένο σε περιβάλλον δικτύου που αναπτύχθηκε με σκοπό να χρησιμοποιηθεί ως εργαλείο ανάπτυξης του δικτυακού τόπου ενός μαθήματος του προγράμματος σπουδών. Αρχικά αναλύονται οι ανάγκες τις οποίες καλείται να καλύψει το λογισμικό αυτό και από τις οποίες προκύπτουν οι αρχές σχεδίασης του. Στη συνέχεια παρουσιάζεται η αρχιτεκτονική της εφαρμογής η οποία βασίζεται στην τεχνολογία των αρθρωμάτων (modules). Ενσωματώνοντας έναν αριθμό τεχνολογιών και εργαλείων με ειδικό τρόπο απλοποιεί την οργάνωση των στοιχείων που εμπλέκονται στην διαδικασία ανάπτυξης ενός εκπαιδευτικού δικτυακού τόπου με σκοπό να κάνει ευκολότερη τη διαχείρισή του. Στην παρουσίαση αυτή, περιλαμβάνεται ένα παράδειγμα από την πιλοτική εφαρμογή του λογισμικού στο υποχρεωτικό μάθημα «Προγραμματισμός Ηλεκτρονικών Υπολογιστών», που διδάσκεται στο 1ο εξάμήνο της Σχολής Χημικών Μηχανικών Ε.Μ.Π., καθώς και τα πρώτα συμπεράσματα τα οποία προκύπτουν.

Στην εργασία αυτή προτείνεται η χρήση λογισμικού παρουσίασης για τη διδασκαλία των δομών επανάληψης στο μάθημα Ανάπτυξη Εφαρμογών σε Προγραμματιστικό Περιβάλλον. Για το σκοπό αυτό χρησιμοποιούνται κατάλληλα παραδείγματα όπως: πίνακας παρακολούθησης τιμών, διαγραμματική αναπαράσταση αλγορίθμου και προσομοίωση εκτέλεσής του με ταυτόχρονη εκτέλεση του αλγορίθμου σε ψευδογλώσσα και ειδικά εφέ για τη μετατροπή από τη μία δομή στην άλλη με ταυτόχρονη επισήμανση των διαφορών τους.

Κατά τη διδασκαλία και μάθηση γνωστικών αντικειμένων της Πληροφορικής, οι διδάσκοντες και οι μαθητές συχνά συναντούν δυσκολίες που οφείλονται στο ότι τα θέματα που εξετάζονται αφορούν σε αφηρημένες, δυναμικές έννοιες και διαδικασίες, οι οποίες δεν μπορούν να προσεγγιστούν αποτελεσματικά με τον παραδοσιακό τρόπο διδασκαλίας. Οι εκπαιδευτικές μικροεφαρμογές Java (Java applets) προσφέρουν ένα αλληλεπιδραστικό περιβάλλον δυναμικών οπτικών αναπαραστάσεων, το οποίο μπορεί να διευκολύνει τη διδασκαλία και κατανόηση εννοιών και διαδικασιών αυτού του είδους. Βασικό πλεονέκτημά τους είναι ότι μπορούν να εκτελεστούν σε οποιονδήποτε υπολογιστή με σύνδεση στο Διαδίκτυο, αρκεί να διαθέτει ένα κατάλληλο πρόγραμμα περιήγησης στον Παγκόσμιο Ιστό (Java-enabled Web browser). Ωστόσο, ο εντοπισμός κατάλληλων μικροεφαρμογών, που να μπορούν να χρησιμοποιηθούν στο πλαίσιο μαθημάτων Πληροφορικής, απαιτεί συνήθως χρονοβόρες αναζητήσεις στον Παγκόσμιο Ιστό. Στην εισήγηση αυτή, περιγράφεται ένας δικτυακός τόπος που σχεδιάστηκε και υλοποιήθηκε με σκοπό να διευκολύνει τους καθηγητές Πληροφορικής της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και τους μαθητές τους στο να εντοπίζουν, εύκολα και γρήγορα, εκπαιδευτικές μικροεφαρμογές Java, ανάλογα με τις διδακτικές και μαθησιακές τους ανάγκες.

Στην παρούσα εργασία, παρουσιάζουμε μία διδακτική πρόταση για την εισαγωγή/ διδασκαλία βασικών προγραμματιστικών εννοιών/δομών σε αρχάριους προγραμματιστές. Συγκεκριμένα, προτείνεται η αξιοποίηση της διδακτικής προσέγγισης «Μαύρο-Κουτί» και η χρήση του εξελληνισμένου MicroWorlds Pro ως προγραμματιστικού περιβάλλοντος, με στόχους (α) να αξιοποιηθεί η πρότερη εμπειρία των μαθητών από την καθημερινή ζωή για την εισαγωγή της έννοιας της επανάληψης και της τυποποιημένης μορφής της επαναληπτικής δομής σε μια γλώσσα προγραμματισμού, και (β) οι μαθητές να εμπλακούν ενεργά στην εκπαιδευτική διαδικασία, να πειραματιστούν με τη λειτουργία των προγραμματιστικών δομών μέσα από ένα προγραμματιστικό περιβάλλον που δίνει τη δυνατότητα οπτικής αναπαράστασης της εκτέλεσης ενός προγράμματος και παρέχει εντολές που είναι κοντά στη φυσική γλώσσα. Ως μελέτη περίπτωσης παρουσιάζεται η πρόταση διδασκαλίας «Εισαγωγή στην επανaληπτική δομή» η οποία εφαρμόστηκε σε μαθητές της Γ’ Γυμνασίου κατά τη σχολική χρονιά 2004-2005 στο 3ο Γυμνάσιο Ηρακλείου Αττικής. Η διδασκαλία και η δραστηριότητα των μαθητών δομείται σε τρεις φάσεις: (i) αρχικά οι μαθητές παρακολουθούν την εκτέλεση δύο προγραμμάτων που περιλαμβάνουν την επαναληπτική δομή και απαντούν σε ερωτήσεις που τους παρακινούν να παρατηρήσουν τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά μιας επαναληπτικής διαδικασίας, (ii) στη συνέχεια οι µαθητές µελετούν τον κώδικα και απαντούν σε ερωτήσεις που αφορούν στη σύνταξη, στη δομή και στη λειτουργία του προγράμματος με στόχο να συνδέσουν τα αποτελέσματα της εκτέλεσης με τις αντίστοιχες εντολές, και (iii) στο τέλος οι μαθητές σχεδιάζουν και αναπτύσσουν απλά προγράμματα σε Logo χρησιμοποιώντας την επαναληπτική δομή.

Η ανάπτυξη εφαρμογών πολυμέσων στο 2ο κύκλο σπουδών των ΤΕΕ πραγματοποιείται στα πλαίσια του μαθήματος ‘Εφαρμογές Πολυμέσων’ του Τομέα Πληροφορικής και του μαθήματος Γενικής Παιδείας ‘Εφαρμογές Η/Υ’. Στα πλαίσια των παραπάνω μαθημάτων, η εργασία αυτή προτείνει την ανάπτυξη απλών εφαρμογών πολυμέσων με λογισμικό παρουσιάσεων, με κύριο σκοπό την εξάσκηση των δεξιοτήτων συλλογής, επιλογής και οργάνωσης των πληροφοριών. Δεδομένου ότι οι μαθητές εκπονούν τις συνθετικές εργασίες ανάπτυξης πολυμέσων σε ομάδες, δίνεται παράλληλα η δυνατότητα για ανάπτυξη και άλλων δεξιοτήτων, όπως συνεργασίας και επικοινωνίας. Στην όλη εκπαιδευτική διαδικασία ο ρόλος των διδασκόντων προτείνεται να είναι καθοδηγητικός και συντονιστικός.

Η εντολή άλματος goto έχει εδώ και πολλά χρόνια τεθεί στο περιθώριο του προγραμματισμού τόσο σε εκπαιδευτικό όσο και σε επαγγελματικό επίπεδο. Ωστόσο υπάρχουν κάποια διδακτικά οφέλη που μπορούμε να αποκομίσουμε από αυτήν. Η εργασία αυτή ασχολείται με την μετατροπή αλγορίθμων με εντολή άλματος σε δομημένα ισοδύναμά τους. Θα δείξουμε ότι η μετατροπή αυτή έχει σημαντική εκπαιδευτική αξία, αφού δίνει στον καθηγητή πληροφορικής ένα ακόμη εργαλείο για την κατανόηση από τον μαθητή της ροής του ελέγχου σε ένα πρόγραμμα. Επίσης ο μαθητής θα καταλάβει την ανάγκη για τη χρήση δομών επιλογής και επανάληψης όπως επίσης και τη σημασία του δομημένου προγραμματισμού. Για το σκοπό αυτό κάνουμε χρήση της διαγραμματικής αναπαράστασης του αλγορίθμου, σχεδιάζοντας το αντίστοιχο διάγραμμα ροής ώστε να γίνει φανερή η αντιστοιχία της εντολής άλματος με κάποια από τις δομές επιλογής ή επανάληψης. Με κατάλληλη αντικατάσταση προκύπτει ο δομημένος αλγόριθμος.

Προκειμένου το σχολείο μας να εκμεταλλευθεί τα πλεονεκτήματα που παρέχει το διαδίκτυο, κατασκευάστηκε ιστοσελίδα της σχολικής μονάδας «Γυμνάσιο Σικίνου με Λ/Τ». Δημιουργήθηκε ένα δυναμικό site το οποίο παρέχει τη δυνατότητα ολοκληρωμένης διαχείρισης, επεξεργασίας πληροφοριών και δεδομένων που παράγονται και διαχειρίζονται από τη σχολική μονάδα. Επιτυγχάνεται η ευκολότερη δημοσίευση των πληροφοριών καθώς και η άμεση επαφή των ενδιαφερομένων με τα τεκταινόμενα γεγονότα στο εσωτερικό της σχολικής μονάδος..

Στην εισήγηση αυτή γίνεται μια παρουσίαση της εμπειρίας που αποκομίστηκε από τη διαθεματική διδασκαλία του μαθήματος των Θρησκευτικών στο Γυμνάσιο και Λύκειο και της Πληροφορικής στους μαθητές της Β΄ και Γ΄ Λυκείου. Αφορμή για την προσπάθεια ήταν: 1. ο περιορισμός των προβλημάτων που απορρέουν από τη διδασκαλία του μαθήματος των Θρησκευτικών σε μία τυπική σχολική αίθουσα αντικαθιστώντας τη με μία αίθουσα πολυμέσων. 2. η μεγιστοποίηση του αποτελέσματος της διδακτικής διαδικασίας. 3. η ενεργοποίηση των μαθητών μέσα από την συμμετοχή τους στη διαδικασία προετοιμασίας του μαθήματος των θρησκευτικών χρησιμοποιώντας τεχνολογίες επικοινωνιών και πολυμέσων. Η όλη προσπάθεια αξιολογήθηκε τόσο από τους καθηγητές που συμμετείχαν σε αυτή όσο και από τους μαθητές με τη μορφή ερωτηματολογίων.

Με την αυξανόμενη εξάπλωση των ηλεκτρονικών υπολογιστών και του Internet και τη διείσδυσή τους στην εκπαίδευση, ο δάσκαλος έχει στο πλευρό του ένα πολύτιμο βοηθητικό εργαλείο, το οποίο μπορεί να κάνει το μάθημά του πιο αποτελεσματικό. Η εξάπλωση των ηλεκτρονικών υπολογιστών, ιδιαίτερα μετά την απελευθέρωση και την ευρεία χρήση του Internet, φαίνεται πως δημιουργεί αυξητικές τάσεις στα προβλήματα υγείας του χρήστη που κρύβονται πίσω από την χωρίς κανόνες και συχνά αλόγιστη χρήση τους. Η μελέτη αυτή εστιάζει στα προβλήματα υγείας, ψυχικής και σωματικής του χρήστη ηλεκτρονικού υπολογιστή και Internet. Ως τέτοια έχουν αναφερθεί το άγχος-φόβος για τους ηλεκτρονικούς υπολογιστές, ο εθισμός από τη χρήση των ηλεκτρονικών υπολογιστών και του Internet, σωματικά προβλήματα που σχετίζονται με την κακή στάση του χρήστη και την υπερβολική χρήση, όπως επίσης τα προβλήματα από τα υλικά κατασκευής και τη φωτοεπιληψία.

Το κείμενο αυτό αποτελεί μια πρόταση προς τους εκπαιδευτικούς που έχουν βασικές γνώσεις στη χρήση των υπολογιστών για να τους χρησιμοποιήσουν για την ψηφιοποίηση της διδασκαλίας τους και την παραγωγή εκπαιδευτικού λογισμικού. Αναφέρονται απλά υπολογιστικά μέσα και πρακτικές με τα οποία ο εκπαιδευτικός μπορεί να παράγει όχι μόνο εκπαιδευτικό λογισμικό προσαρμοσμένο στην καθημερινή διδακτική πρακτική του, αλλά να εμπλέξει και τους μαθητές του στη διαδικασία κατασκευής του επιφέροντας ευεργετικά αποτελέσματα στη διαδικασία της μάθησης.

Παρουσιάζεται η προσπάθεια της Ιρλανδίας και της Β. Ιρλανδίας να εισάγουν την χρήση των τεχνολογιών της πληροφορίας και των επικοινωνιών στην εκπαίδευση καθώς και η προσπάθεια αλλαγής και επικαιροποίησης του συστήματος αξιολόγησης της Ιρλανδίας. Ο τρόπος εισαγωγής των ΤΠΕ στην εκπαίδευση, στις δύο αυτές περιπτώσεις, διαφέρει τόσο στην σχεδίαση όσο και στην υλοποίηση. Η περίπτωση της Β. Ιρλανδίας εστιάζει στην δημιουργία του e-school (Classroom 2000) με αναδιάρθρωση του τρόπου λειτουργίας των σχολείων ενώ η άλλη χρησιμοποιεί τους εκπαιδευτικούς σαν κινητήρια δύναμη της αλλαγής και δίνει μεγαλύτερο βάρος στην επιμόρφωση των εκπαιδευτικών ώστε να μπορούν όχι μόνο να χρησιμοποιήσουν τις ΤΠΕ στην εκπαιδευτική διαδικασία αλλά να γίνουν και οι ίδιοι δημιουργοί εκπαιδευτικού λογισμικού.

Το λογισμικό «Η Κιβωτός του Νώε» δημιουργήθηκε από μια ομάδα εκπαιδευτικών πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης για να χρησιμοποιηθεί στην Γ΄ τάξη του Δημοτικού Σχολείου σαν συνοδευτικό υλικό, καλύπτοντας οκτώ διδακτικές ώρες του μαθήματος των Θρησκευτικών, μέσα στο πλαίσιο της διαθεματικής προσέγγισης του μαθησιακού αγαθού. Πρόθεση όλων των δημιουργών του λογισμικού είναι να προωθηθεί η διερεύνηση, ως στοιχείο της διδακτικής μεθοδολογίας για την προσέγγιση των θεολογικών αληθειών, να ενταχθεί η διαθεματικότητα στην καθημερινή διδακτική πράξη και να αναπτυχθεί η αυτενέργεια των μαθητών. Βασική μας επιδίωξη είναι να δοθεί η ιστορία του Νώε, όπως αυτή αναφέρεται στην Παλαιά Διαθήκη ως υπαρξιακό γεγονός και να δράσουν οι μαθητές ως μικροί ερευνητές, εξετάζοντας περιορισμένο αριθμό προεπιλεγμένων πηγών, ουσιαστικό γνώρισμα των οποίων είναι η διεπιστημονική προσέγγιση, προτού οδηγηθούν σε θεολογικά συμπεράσματα. Επειδή αυτού του είδους η διδακτική διαδικασία είναι σχετικά δύσκολη, έχει ληφθεί πρόνοια να υπάρχουν διαφορετικά επίπεδα δυσκολίας, έτσι ώστε, να αυξάνεται προοδευτικά το ενδιαφέρον και η ενεργητική συμμετοχή των μαθητών. Σημαντική ήταν η συνεισφορά του Κώστα Πρέντου, εκπαιδευτικού πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης, στην επιλογή και παρουσίαση του υλικού ώστε να είναι κατανοητό και ευχάριστο στους μικρούς μαθητές εφαρμόζοντας την κατάλληλη παιδαγωγική προσέγγιση για αυτή την ηλικία. Μεγάλο μέρος των μαθησιακών δραστηριοτήτων καλύπτεται από παιχνίδια, τα οποία μπορούν να επαναληφθούν απεριόριστες φορές μέχρι ο μαθητής να πετύχει το επιθυμητό αποτέλεσμα.

Οι μαθητές των σχολείων που είναι συνδεδεμένα με το Διαδίκτυο, πέρα από τα αναμφισβήτητα εκπαιδευτικά οφέλη που έχουν, διατρέχουν και κινδύνους που οφείλονται στην ανοικτή δομή του, τον μηχανισμό λειτουργίας του και τα τεχνικά μέσα υποστήριξής του. Η διδακτική πρόταση που παρουσιάζεται στην παρούσα εισήγηση έχει ως στόχο αφενός την γνώση και αφετέρου την ευαισθητοποίηση του μαθητή για τις υπάρχουσες συνθήκες διαδικτυακών κινδύνων και μέσων προστασίας ώστε να μην αντιμετωπίζει το διαδίκτυο με την αναγκαία προσοχή και χωρίς υπέρμετρο φόβο. Στο μαθησιακό επίκεντρο της διδακτικής πρότασης περιλαμβάνεται ομαδική συζήτηση στην τάξη και η εμπλοκή των μαθητών σε διαδικασίες αξιολόγησης ηλεκτρονικών πηγών πληροφόρησης που προσφέρονται μέσα από το Διαδίκτυο,. Προσφέρει δε το πλεονέκτημα της αυτενέργειας των μαθητών με την συλλογή πληροφοριών και την άσκηση της κριτικής τους ικανότητας.

Στην εργασία αυτή αναπτύσσεται προβληµατισµός σχετικά με τη χρήση των Νέων Τεχνολογιών από τα παιδιά στο σχολικό και εξωσχολικό περιβάλλον. Η συνήθης προσέγγιση του θέµατος, προβάλλει και αναδεικνύει τα τεχνικά πλεονεκτήµατα και τις δυνατότητές τους, υποβαθµίζοντας το γεγονός ότι η μη ορθή χρήση των τεχνολογικών μέσων, σύμφωνα με ορισμένες προσεγγίσεις, είναι ένα φαινόµενο που μπορεί να έχει αρνητικές επιπτώσεις στην ψυχοσωματική υγεία και ανάπτυξη των χρηστών τους. Παρουσιάζονται ερευνητικά δεδομένα από τη διεθνή βιβλιογραφία και γίνεται προσπάθεια να διερευνηθούν ερωτήματα σχετικά με τα προβλήματα που μπορούν να προκύψουν από τη μη ορθή χρήση των Η/Υ. Υποστηρίζεται η άποψη ότι η πλήρης αξιοποίηση των Νέων Τεχνολογιών χωρίς τις αρνητικές επιπτώσεις τους, εξαρτάται σηµαντικά από τη στάση και τους ρόλους που υιοθετούν οι εκπαιδευτικοί σε συνεργασία με την οικογένεια. Τέλος, παρουσιάζονται προτάσεις στα πλαίσια ενός προγράμματος Αγωγής Υγείας για τη διαμόρφωση ορθή στάσης και συμπεριφοράς σε θέματα ασφαλούς χρήσης των Νέων Τεχνολογιών.

Παραγωγή οπτικοακουστικού υλικού που δημιουργείται στο εργαστήριο και το οποίο επενδύει τη σχολική γιορτή, μέσα από την ενεργή συμμετοχή μαθητών. Γίνεται εφαρμογή των μαθημάτων του κύκλου Πληροφορικής των ΤΕΕ, στην διαδικασία συλλογής, αξιολόγησης και σύνθεσης του υλικού που θα παρουσιαστεί. Ειδικότερα εφαρμόζονται γνώσεις και δεξιότητες που αποκτήθηκαν στο μάθημα των Πολυμέσων και της αναζήτησης υλικού από το Διαδίκτυο. Γίνεται χρήση του απαραίτητου λογισμικού για μορφοποίηση εικόνων καθώς και για σύνθεση μουσικής. Το αποτέλεσμα της συνθετικής εργασίας θα είναι μια εφαρμογή Πολυμέσων η οποία θα πλαισιώσει την εξέλιξη της Γιορτής της 25ης Μαρτίου.

Στόχος είναι η µελέτη και ταυτόχρονη αυτόµατη σχεδίαση του µονογραµµικού διαγράµµατος ενός µονοφασικού ηλεκτρικού πίνακα που αποτελεί µια από τις βασικές δεξιότητες ενός ηλεκτρολόγου εγκαταστάτη.

Περιγράφεται το εκπαιδευτικό λογισμικό σε περιβάλλον πολυμέσων, που αναπτύχθηκε με βάση το αναλυτικό πρόγραμμα για να υποστηρίξει τις δραστηριότητες των μαθημάτων των Φυσικών στο Δημοτικό, της Γεωγραφίας και Φυσικής στο Γυμνάσιο και Φυσικής και Αστρονομίας (μάθημα επιλογής) στο λύκειο. Το γνωστικό αντικείμενο που διαπραγματεύεται είναι η επιστήμη της αστρονομίας. Μεταξύ των δραστηριοτήτων που υποστηρίζονται είναι: • Αναζήτηση πολλών στοιχείων σχετικών με το αντικείμενο μελέτης σε ψηφιακούς χάρτες. • Παρουσίαση με animation και προσομοιώσεις πολλών φυσικών φαινομένων • Χρησιμοποίηση αφήγησης ως συμπλήρωμα στη μαθησιακή διαδικασία • Παροχή ποικίλων πληροφοριών, φωτογραφιών, ηχητικών ντοκουμέντων σχετικών με το αντικείμενο μελέτης δίνοντας τη δυνατότητα διαθεματικής προσέγγισης • Εξάσκηση μέσω πολλών εκπαιδευτικών παιχνιδιών • Δυνατότητα αναζήτησης στοιχείων στο διαδίκτυο μέσω επιλεγμένων δικτυακών τοποθεσιών • Αξιολόγηση και ανατροφοδότηση με συμπλήρωση φύλλων εργασίας κατά θεματική ενότητα τόσο στην αρχή όσο και στο τέλος της διδασκαλίας.

Το ταξίδι στο χρόνο και το χώρο - το οποίο επιχειρείται μέσω του υπερμεσικού εκπαιδευτικού λογισμικού που παρουσιάζεται στην παρούσα εργασία - αποτελεί μια προσπάθεια ενσωμάτωσης των σύγχρονων θεωριών της ολικής-διαθεματικής προσέγγισης, όπως προβάλλεται από τα ΔΕΠΠΣ, της πολλαπλής νοημοσύνης και των σχεδίων εργασίας στη διδακτική πρακτική με παράλληλη οριζόντια ένταξη των ΤΠΕ. Ο σκοπός του εκπαιδευτικού λογισμικού επεκτείνεται στην απόκτηση εποικοδομητικών στάσεων και συμπεριφορών κατά την διαδικασία κυκλοφοριακής αγωγής με την ανάπτυξη κριτικής σκέψης και αυτοσυναίσθησης.

Η εισαγωγή των ΤΠΕ στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση, προσφέρει στους μαθητές τις απαιτούμενες δεξιότητες και τεχνολογικές γνώσεις, που θα τους επιτρέψει να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις της σύγχρονης κοινωνίας. Στην εισήγηση αυτή επιχειρούμε, αφού παραθέσουμε στοιχεία για το πώς αντιμετωπίζεται το θέμα της εισαγωγής των μαθητών στο χώρο της Πληροφορικής σε άλλες χώρες, να διαμορφώσουμε μια πρόταση για Αναλυτικό Πρόγραμμα η οποία εφαρμόζεται στα Εκπαιδευτήρια Δούκα, περιγράφοντας τις θεματικές ενότητες, τους στόχους καθώς και ενδεικτικές διαθεματικές δραστηριότητες για κάθε μία από τις τάξεις του Δημοτικού Σχολείου.

Τα τελευταία χρόνια έχει σημειωθεί ταχεία διάδοση της χρήσης των υπολογιστών και του διαδικτύου στις αναπτυγμένες χώρες. Μετά το 1990 παρατηρείται η είσοδος των νέων τεχνολογιών της πληροφορίας και της επικοινωνίας στην εκπαίδευση. Στην ανακοίνωση εξετάζουμε αν οι εκπαιδευτικοί της Α' βάθμιας εκπαίδευσης είναι εξοικειωμένοι/ες με το διαδίκτυο, κατά πόσον το χρησιμοποιούν ως μέσο ενημέρωσης και αν το χρησιμοποιούν ως μέσο για τη διδασκαλία τους. Εξετάζουμε επίσης αν υπάρχουν διαφοροποιήσεις στη χρήση του διαδικτύου από τα δύο φύλα. Η έρευνα πραγματοποιήθηκε με ερωτηματολόγια από τις 12/12/2004 έως τις 23/12/2004 και δείγμα το 10% των εκπαιδευτικών που ανήκουν στην 1η περιφέρεια Θεσσαλονίκης. Τα αποτελέσματά της έδειξαν διαφοροποιήσεις των δυο φύλων όσον αφορά τη χρήση του διαδικτύου καθώς και έλλειψη εξοικείωσης σε μεγάλο βαθμό με το συγκεκριμένο μέσο.

Μέσα από κριτική θεώρηση της σχετικής βιβλιογραφίας σχεδιάσθηκε η παρούσα έρευνα, που πραγματοποιήθηκε σε νηπιαγωγείο της πόλης των Ιωαννίνων και πήραν μέρος δέκα παιδιά, ηλικίας 5-6 ετών. Ερευνητικός στόχος ήταν η διεύρυνση των εμπειριών των νηπίων και η μελέτη των γνώσεων, δεξιοτήτων, στάσεων και συμπεριφορών που καλλιεργούν οι μαθητές και οι μαθήτριες του νηπιαγωγείου, όταν εμπλέκονται σε μαθησιακές δραστηριότητες με υπολογιστή. Το παράδειγμα εφαρμογής αφορούσε την ενότητα ‘τα ζώα’. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι η παιδαγωγική αξιοποίηση του υπολογιστή στην εκπαιδευτική διαδικασία είχε θετική επίδραση στην ποιότητα της μάθησης των παιδιών μέσω της ενεργού συμμετοχής τους σε αυθεντικές, βιωματικές μαθησιακές διαδικασίες, καθώς επίσης και ότι ανέπτυξαν και καλλιέργησαν πνευματικές δεξιότητες υψηλού επιπέδου και δεξιότητες σε γνωστικό, συναισθηματικό, και κοινωνικό επίπεδο.

Στην εργασία αυτή παρουσιάζονται η σχεδίαση και τα αποτελέσματα πειραματικής διδασκαλίας με χρήση του περιβάλλοντος Microwords Pro και σχετικών δραστηριοτήτων σε μια προσπάθεια οι μαθητές να κατανοήσουν καλύτερα τα ομώνυμα, τα ετερώνυμα και τα ισοδύναμα κλάσματα, καθώς επίσης και να συγκρίνουν και να διατάσσουν τις παραπάνω κατηγορίες κλασμάτων χρησιμοποιώντας τα σύμβολα της ισότητας και της ανισότητας.

Η εργασία περιγράφει τον προβληματισμό και τις δραστηριότητες που έγιναν σε μια σχολική τάξη με αφορμή τον καθιερωμένο ετήσιο έρανο για την ενίσχυση του Ερυθρού Σταυρού. Στο εργαστήριο υπολογιστών οι μαθητές συμπλήρωσαν ένα φύλλο ερωτήσεων, το οποίο τους καθοδήγησε στις αναζητήσεις τους στο διαδίκτυο και έφτιαξαν μια αφίσα με τις πληροφορίες που βρήκαν. Τέλος, αξιολόγησαν τη δραστηριότητα.

Στην εργασία αυτή παρουσιάζονται τα αποτελέσματα συγκριτικής πειραματικής διδασκαλίας που έγινε σε ένα τμήμα με τη χρήση εκπαιδευτικού λογισμικού Ιστορίας, έναντι διδασκαλίας που έγινε με τη χρήση παραδοσιακών μέσων διδασκαλίας σε άλλο τμήμα της ίδιας τάξης. Τα ερευνητικά ερωτήματα που εξετάζονται αφορούν στο ενδιαφέρον, στην προσήλωση, στην προσοχή κλπ που δηλώνουν οι μαθητές κατά τη διάρκεια του μαθήματος με τον έναν ή τον άλλο τρόπο διδασκαλίας.

Η εισήγηση αναφέρεται στο θεωρητικό μοντέλο του «αναστοχαστικού εκπαιδευτικού» και την εφαρμογή του στην πράξη σε σχέση με τις Τ.Π.Ε. στο χώρο της εκπαίδευσης σε μια «εκπαιδευτική κοινότητα», όπως αυτή της 2ης Περιφέρειας Σχολικού Συμβούλου Πειραιά. Αρχικά παρουσιάζεται η εμπειρία του Σχολικού Συμβούλου που αφορά στην συγκρότηση άτυπης «ομάδας» εκπαίδευσης σχετικά με τις Τ.Π.Ε. Στη συνέχεια ο «σχεδιασμός» στόχων σε σχέση με την υλοποίηση ενός μίνιμουμ επιμορφωτικού προγράμματος σύμφωνου με το «μοντέλου» του «αναστοχαστικού εκπαιδευτικού» καθώς και η διάχυση της τεχνογνωσίας που απέκτησε η ομάδα στους εκπαιδευτικούς της Περιφέρειας. Τέλος, τα τρία μέλη της ομάδας περιγράφουν την εμπειρία τους και παρουσιάζουν εργασίας σχετικές με τη δημιουργία δικτύου ιστοσελίδων, το περιεχόμενο τους και εκπαιδευτικά λογισμικά που παρήγαγαν αυτοί και άλλοι εκπαιδευτικοί στο πλαίσιο της σχετικής πρωτοβουλίας. Τα εκπαιδευτικά λογισμικά που θα παρουσιαστούν αναφέρονται στη διδασκαλία της πρώτης ανάγνωσης, τα Μαθηματικά της Γ’ Τάξης, τα Σχέδια Εργασίας, τις σχολικές γιορτές, τη Γεωγραφία Στ΄ Τάξης και την Αισθητική Αγωγή. Ενδεικτικά για την ποιότητα της ιστοσελίδας επισκεφτείτε τη διεύθυνση: http://dipe-peiraia.att.sch.gr/grss4peir .

Το λογισμικό «Λογοτεχνία για το Γυμνάσιο» δημιουργήθηκε για να ενισχύσει και να υποστηρίξει τη διδασκαλία των Κειμένων Νεοελληνικής Λογοτεχνίας στο Γυμνάσιο. Προσφέρει στον εκπαιδευτικό την ευκαιρία να οργανώσει τα μαθήματα λογοτεχνίας μέσα στο πλαίσιο των δυνατοτήτων που προσφέρει ένα διαδικτυακό περιβάλλον ηλεκτρονικής μάθησης και ταυτόχρονα, δημιουργεί ένα ελκυστικό μαθησιακό περιβάλλον μέσα στο οποίο δημιουργούνται οι προϋποθέσεις για την ενεργητική και βιωματική συμμετοχή του μαθητή στο μάθημα της λογοτεχνίας.

Η σχέση της ποίησης με τις εικαστικές τέχνες είναι ευρέως γνωστή. Η διδακτική διαδικασία στη σχολική αίθουσα μπορεί να συνδέσει τη Λογοτεχνία με τη Ζωγραφική, τη Μουσική, τον κινηματογράφο, το ντοκιμαντέρ και το βίντεο. Στην περίπτωση του CD - Rom για τη Σονάτα του Σεληνόφωτος του Γ. Ρίτσου, ακολουθήθηκε για πρώτη φορά η ελεύθερη περιδιάβαση στο χώρο της Τέχνης, με δεδομένη και εξακριβωμένη τη σχέση του Ρίτσου με τη Ζωγραφική. Στόχος η ανάγνωση του ποιητικού λόγου μέσω εικαστικών έργων, η ταύτιση της λέξης και του στίχου με την εικόνα, έτσι όπως υπαγορεύονταν από την αίσθηση που υποβάλλει η σονάτα, της οποίας βασικό στοιχείο είναι η θεατρικότητα και η οπτικοποίηση της ποιητικής σύλληψης. Τα έργα που επιλέχθηκαν ανήκουν κυρίως στο Σουρεαλισμό και τη Μεταφυσική ζωγραφική, αλλά σε κάποιες περιπτώσεις θεωρήθηκε πως το κείμενο και η λέξη εκπροσωπούνται καταπληκτικά από έργα νεότερων έως και σύγχρονων καλλιτεχνών, αποδεικνύοντας έτσι το κλασικό και διαχρονικό στοιχείο της ποίησης του Γ. Ρίτσου, γεγονός που τον δικαιώνει ως έναν από τους μεγάλους Έλληνες ποιητές. Μένοντας πιστοί στις επιλογές του ποιητή και τη σαφή σχετική αναφορά υπόδειξη στον επίλογο της «Σονάτας» του, ως μουσικό υπόβαθρο στο CD-Rom ακούγεται η «Σονάτα του σεληνόφωτος» του Μπετόβεν. Η ανάγνωση του έργου από γυναικεία φωνή, που ανήκει σε γνωστή ηθοποιό, ολοκληρώνει τη συνολική αίσθηση – αντίληψη ενός δύσκολου ποιητικού κειμένου και μάλιστα για ηλικίες νεανικές, χωρίς, πιθανότατα, τις σχετικές εμπειρίες, οι οποίες βασάνισαν και ενέπνευσαν τον ποιητή.

Σκοπός της εργασίας αυτής είναι να διερευνήσει τις απόψεις των φοιτητών/τριών του Παιδαγωγικού Τμήματος Προσχολικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Κρήτης, που συμμετείχαν σε εργαστήριο με στόχο την κατασκευή ιστοσελίδας για εκπαιδευτικούς σκοπούς, σχετικά με τη χρησιμοποίηση του διαδικτύου στο Νηπιαγωγείο. Επίσης, παρουσιάζει την υπάρχουσα κατάσταση των σχολείων της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης όσον αφορά την παρουσία τους στον κυβερνοχώρο μέσω ιστοσελίδας. Ακόμα, η εργασία αυτή εξετάζει τυχόν δυσκολίες που παρουσιάστηκαν κατά τη διεξαγωγή του εργαστηρίου, καθώς και αλλαγές που μπορούν να πραγματοποιηθούν με στόχο τη βελτίωση της ποιότητας διεξαγωγής του. Τέλος, παρουσιάζονται μερικές από τις εργασίες των φοιτητών για περαιτέρω αξιολόγηση, καθώς και τα συμπεράσματα της εργασίας.

Στόχος της έρευνας αυτής είναι να διερευνήσει τις απόψεις των νηπιαγωγών για τη χρήση του υπολογιστή στο Νηπιαγωγείο. Αρχικά, παρουσιάζονται η γενική προβληματική, που αφορά την εισαγωγή των υπολογιστών στην εκπαίδευση, τον ρόλος του μαθητή στο νέο μαθησιακό περιβάλλον και τα προβλήματα στην επιμόρφωση των εκπαιδευτικών. Στη συνέχεια, περιγράφονται ο σκοπός, οι υποθέσεις, το δείγμα και η μεθοδολογία της έρευνας και παρουσιάζονται τα αποτελέσματά της. Ακολουθεί η συζήτηση των αποτελεσμάτων και οι μελλοντικές προεκτάσεις της έρευνας.

Τα τελευταία χρόνια τα εκπαιδευτικά ρομπότ εμφανίζονται στο προσκήνιο φιλοδοξώντας να εμπλακούν με ένα οριζόντιο τρόπο σε διδακτικά αντικείμενα. Η πληθώρα θετικών επιδράσεων από την ένταξής τους στην εκπαίδευση παρακίνησε πολλούς εκπαιδευτικούς και ερευνητές να ασχοληθούν με το θέμα. Αναμενόμενο ήταν να εμφανιστούν και διαφορετικές προσεγγίσεις. Μια ενδιαφέρουσα προσέγγιση είναι ο συνδυασμός logo like περιβάλλοντος και εκπαιδευτικής ρομποτικής. Η πλούσια παράδοση της logo μπορεί να αναβαθμίσει την ρομποτική και αυτή με τη σειρά της να δώσει νέο πλούτο στη logo. Ψηφιακά και πραγματικά αντικείμενα τίθενται σε ενιαίο περιβάλλον και ειδικά σε περιπτώσεις που τους ανατίθενται ίδια καθήκοντα αναδεικνύονται ενδιαφέροντα παιδαγωγικά σενάρια. Οι μαθητές μπορούν να μελετούν θέματα ή προβλήματα τεχνολογικής αιχμής και επικαιρότητας. Η εγχείρηση ασθενούς από μεγάλη απόσταση μπορεί σε ένα τέτοιο περιβάλλον να αναπαρασταθεί και να μελετηθεί με πολύ απλό και φυσικό τρόπο χωρίς να προκαλεί δέος στο μαθητή. Η δυναμική αναπαράσταση, σε παγκόσμιο χάρτη, του στόλου ναυτιλιακής εταιρίας δηλαδή η αναπαράσταση ανά πάσα στιγμή των θέσεων και της πορείας, μπορεί να φανεί στο μαθητή ένα απλό και λογικό πρόβλημα.

Η γεωγραφική εκπαίδευση στον τόπο μας δεν αντιστοιχεί στο επίπεδο που τις αρμόζει ούτε με βάση την εθνική στο κλάδο της γεωγραφίας και της σχολικής γεωγραφικής γραμματείας, αλλά ούτε και με κριτήριο τις προσδοκίες εκπαιδευτικών και μαθητών αλλά και ευρύτερα του κοινωνικού συνόλου. Ενώ σε γενικό επίπεδο θεώρησης των εκπαιδευτικών θεμάτων κυριαρχεί η πολυγνωμία και οι αντιθέσεις, σε ορισμένους εκπαιδευτικούς τομείς, κατά κοινή ομολογία, οι διαπιστώσεις ειδικών και μη ταυτίζονται. Ένας από τους τομείς που ανήκει η παραπάνω κατηγορία είναι και αυτός που αφορά στα της γεωγραφικής εκπαίδευσης. Οι διαπιστώσεις για το επίπεδο της γεωγραφικής παιδείας στον τόπο μας, είτε αυτές εκφράζουν απόψεις ειδικών ή απλών πολιτών παρόλο που δεν βλέπουν συχνά το φως της δημοσιότητας, συγκλίνουν σε ένα κοινό σημείο ότι ο παλιός αφορισμός «οι έλληνες είναι αγεωγράφητοι» εξακολουθεί δυστυχώς και σήμερα να ισχύει.

Με την εισήγησή μας αυτή θα επιχειρήσουμε να αναδείξουμε , σε αδρές γραμμές, αφενός πως η επιμόρφωση των εκπαιδευτικών αποτελεί σημαντική παράμετρο στην προσπάθεια ένταξης των Τ.Π.Ε. στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση και αφετέρου να παρουσιάσουμε τις επιμορφωτικές δράσεις που αναπτύχθηκαν πρωτοβουλιακά σε νησιά των Κυκλάδων ανταποκρινόμενοι σε αιτήματα εκπαιδευτικών στις περιφέρειες ευθύνης μας. Όλες οι έρευνες που σχετίζονται με την εισαγωγή αλλαγών στην εκπαίδευση, αναδεικνύουν το δάσκαλο ως το σημαντικότερο παράγοντα και διαχειριστή αυτής της αλλαγής και εισαγωγής κάθε καινοτομίας. Οι προσπάθειες που έγιναν στην κατεύθυνση της μεταρρύθμισης τα τελευταία χρόνια στα εκπαιδευτικά συστήματα διαφόρων χωρών, πολλές φορές δεν τελεσφόρησαν, γιατί οι κρατικοί θεσμοί δεν έλαβαν υπόψη τον πρωταγωνιστικό ρόλο του εκπαιδευτικού. Οι ίδιες έρευνες διαπιστώνουν ότι οι δάσκαλοι μπορούν να επηρεάσουν θετικά η αρνητικά την εισαγωγή, υλοποίηση και βελτίωση μιας εκπαιδευτικής καινοτομίας. Ο εκπαιδευτικός πρέπει να πεισθεί ότι η καινοτομία θα ωφελήσει τους μαθητές και το εκπαιδευτικό έργο, διαφορετικά η επιτυχία της είναι αμφίβολη.

Στο παρόν άρθρο αναπτύσσουμε κριτική και προβληματισμούς για την καθυστερημένη και λανθασμένη εισαγωγή των Τεχνολογιών της Πληροφορίας και Επικοινωνίας – Τ.Π.Ε. – στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση. Αναφερόμαστε στις εκπαιδευτικές χρήσεις του Υπολογιστή στο σχολείο και προτείνουμε δυο μεγάλες κατηγορίες: τη διδασκαλία της Πληροφορικής ως ξεχωριστού γνωστικού αντικειμένου και την παιδαγωγική χρήση και αξιοποίηση ποικίλων δυνατοτήτων του Υπολογιστή ως γνωστικού και αναπτυξιακού εργαλείου. Επιπλέον, αναφερόμαστε σε προϋποθέσεις που είναι απαραίτητες για την αξιοποίηση των ευεργετικών για την εκπαίδευση δυνατοτήτων των Τ.Π.Ε. ως μαθησιακού και αναπτυξιακού εργαλείου. Τέτοιες είναι:α)η έγκαιρη εφαρμογή μιας αναθεωρημένης εκπαιδευτικής πολιτικής για ένα ολοκληρωμένο και ερευνητικά τεκμηριωμένο σχέδιο ένταξης των Τ.Π.Ε. σε όλες τις βαθμίδες της Εκπαίδευσης και β)η κατάλληλη επανεκπαίδευση και κατάρτιση όλων των εκπαιδευτικών. Τέλος, προτείνουμε οι Τ.Π.Ε. να εισαχθούν στο σχολείο ως μαθησιακό και αναπτυξιακό εργαλείο και η χρήση τους να υποστηρίζεται από Παιδαγωγικές αρχές ,νέα Αναλυτικά Προγράμματα και άλλη αντίληψη για το ρόλο και το σκοπό του σχολείου.

Το εκπαιδευτικό λογισμικό «Κλιμακούπολη» αποτελεί μια διαφορετική προσέγγιση της μαθηματικής έννοιας της κλίμακας, διαθεματικά. Απευθύνεται σε μαθητές Ε΄ και Στ΄ τάξης του Δημοτικού Σχολείου και σκοπός του είναι αφενός τα παιδιά να κατανοήσουν την έννοια της κλίμακας και των συναφών εννοιών (του λόγου και της αναλογίας ) στα Μαθηματικά και αφετέρου, να ερμηνεύσουν σχετικές παραγόμενες εκφράσεις της καθημερινής ζωής στη γλώσσα μας, να συνδέσουν την κλίμακα με άλλα μαθήματα (π.χ. όπως η Φυσική, η Γεωγραφία, η Μουσική και η Ζωγραφική) μέσα από δραστηριότητες πειραματικές, συνεργατικές και δημιουργικές, καλλιεργώντας την κριτική σκέψη τους. Υπάρχουν διαθεματικές δραστηριότητες που αφορούν τα μαθήματα που προαναφέρθηκαν καθώς και μαθηματικές δραστηριότητες που έχουν σχεδιαστεί κυρίως με το λογισμικό Sketchpad. Υπάρχουν τρεις μαθηματικές δραστηριότητες με στόχο οι μαθητές μέσα από τον πειραματισμό, να κατανοήσουν την έννοια της κλίμακας και να περάσουν από το γεωμετρικό μοντέλο στη σκέψη με το περισσότερο αφαιρετικό -γραμμικό μοντέλο του λογισμικού. Παράλληλα γίνεται αναφορά και αποσαφηνίσεις για διάφορες άλλες μαθηματικές έννοιες που σχετίζονται με την έννοια της κλίμακας, όπως: τι μεταβολή δημιουργεί στο εμβαδόν και στη περίμετρο γνωστών γεωμετρικών σχημάτων (στο τετράγωνο, στο τρίγωνο, στο κύκλο) η αλλαγή της κλίμακας.

Οι Νέες Τεχνολογίες (ΝΤ) της πληροφορίας και της επικοινωνίας στην εκπαίδευση δεν είναι κάτι καινούργιο στην Ελληνική εκπαιδευτική πραγματικότητα. Άρχισαν δειλά πριν μερικά χρόνια, αποτελούν πλέον όμως δυναμικό συστατικό της εκπαιδευτικής διαδικασίας .Τα σχολεία έχουν πλέον τη δυνατότητα να προβάλλουν το έργο τους και μέσω των ιστοσελίδων που δημιουργούν. Πώς όμως δομείται ένα σχολικό site; Ποιους σκοπούς εξυπηρετεί; Ποιος το κατασκευάζει και με ποια εργαλεία; Η εργασία στρέφεται στη έρευνα ιστοσελίδων Δημοτικών Σχολείων του εξωτερικού. Στόχος της είναι η μελέτη αντιπροσωπευτικών sites από σχεδόν όλες τις χώρες του κόσμου έτσι ώστε να εξαχθεί ένα συμπέρασμα - οδηγός για αντίστοιχα Ελληνικά. Ερευνώνται sites φτωχών και πλουσίων χωρών, εξελιγμένων τεχνολογικά και μη, ιδιωτικών και δημοσίων σχολείων σε όλες τις ηπείρους. Ως μοναδικό ερευνητικό εργαλείο επιλέχθηκε η έρευνα, η παρατήρηση και η αποτύπωση των δεδομένων.

Η σύγχρονη τεχνολογία προσφέρει τις δυνατότητες για τη δημιουργία ενός μαθησιακού περιβάλλοντος στο οποίο η γνώση θα προσεγγίζεται διαθεματικά. Στο πλαίσιο αυτό σχεδιάστηκε και υλοποιήθηκε το εκπαιδευτικό λογισμικό «Σπιτάκια και φωλίτσες», αξιοποιώντας τα πλεονεκτήματα των Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνίας (ΤΠΕ). Μέσω της εκπαιδευτικής εφαρμογής προσεγγίζεται διαθεματικά η έννοια της κατοικίας ανθρώπων και ζώων, μέσα από διαφορετικά γνωστικά αντικείμενα όπως Γλώσσα, Μαθηματικά, Μελέτη Περιβάλλοντος, Ιστορία, Μουσική και Αισθητική Αγωγή, με σκοπό τη νοητική, συναισθηματική και ψυχοκινητική ανάπτυξη, καθώς και την αισθητική καλλιέργεια των παιδιών. Η εκπαιδευτική εφαρμογή απευθύνεται σε μαθητές προσχολικής και πρώτης σχολικής ηλικίας και είναι σχεδιασμένη για να χρησιμοποιείται μέσα στην τάξη με τη βοήθεια του εκπαιδευτικού.

Σκοπός της εισήγησής μας είναι να παρουσιάσουμε μια νέα διδακτική προσέγγιση των κλασματικών μονάδων με την αξιοποίηση των εφαρμογών των Τ.Π.Ε., εξασφαλίζοντας την ενεργητική συμμετοχή όλων των μαθητών ανάλογα με τις δυνατότητές τους. Η προσέγγιση αυτή αποτελεί μέρος μιας γενικότερης δραστηριότητας, που αναφέρεται στην εν γένει διδασκαλία των δεκαδικών και κλασματικών αριθμών, η οποία έχει πραγματοποιηθεί σε ορισμένα Δημοτικά σχολεία. Η συστηματική ανάπτυξη ερευνών σχετικών με τη διδασκαλία και τη μάθηση των μαθηματικών κατά την τελευταία εικοσαετία έχει οδηγήσει σε αξιόλογα αποτελέσματα, που μπορούν να συμβάλλουν καθοριστικά σε μια ποιοτική ανανέωση του περιεχομένου των σχολικών μαθηματικών σε όλες τις εκπαιδευτικές βαθμίδες και σε έναν επαναπροσδιορισμό των στόχων και των τρόπων διδασκαλίας. Η αξιοποίηση των Τεχνολογιών της Πληροφορίας και της Επικοινωνίας στο εν δυνάμει νέο τεχνολογικό μαθησιακό περιβάλλον συμβάλλει στην ενεργό συμμετοχή των μαθητών στην οικοδόμηση μαθηματικών γνώσεων μέσω μαθηματικών δραστηριοτήτων. Με τις ΤΠΕ οι μαθητές αισθάνονται ικανοί να μάθουν, να δημιουργήσουν, να συνοικοδομήσουν ανάλογα με τις δυνατότητές τους, τις νέες γνώσεις με το συντονισμό και την καθοδήγηση του συνερευνητή, καινότομου εκπαιδευτικού. Μ’ αυτό τον τρόπο τα παιδιά αποκτούν αυτοπεποίθηση, αυτοεκτίμηση, κοινωνική μάθηση, αλληλεγγύη, συντροφικότητα, κριτικό πνεύμα και αναπτύσσουν θετική συναισθηματική σχέση με τα Μαθηματικά, που τα οδηγεί στην καλλιέργεια της λογικομαθηματικής σκέψης.

Με την παρούσα εισήγηση, επιδιώκουμε να επισημάνουμε τη συμβολή των εφαρμογών των Τεχνολογιών της Πληροφορίας και της Επικοινωνίας στη διδασκαλία των Μαθηματικών και να παρουσιάσουμε μια ενδεικτική διδασκαλία, στα πλαίσια μιας διδακτικής ώρας της μαθηματικής ενότητας του εμβαδού του ορθογωνίου και του τετραγώνου με την χρήση συγκεκριμένης εφαρμογής των ΤΠΕ. Στην εισαγωγή τονίζεται, ότι η κατάλληλη χρήση των εκπαιδευτικών εφαρμογών των ΤΠΕ δίνει περισσότερους βαθμούς ελευθερίας στην οικοδόμηση (κατασκευή) της γνώσης από τον ίδιο τον μαθητή, επίσης ότι οι εφαρμογές των ΤΠΕ έχουν τη δυνατότητα να συμβάλλουν τόσο στην καλλιέργεια μιας νέας παιδαγωγικής αντίληψης όσο και στην ανάπτυξη νέων στάσεων και δεξιοτήτων. Στη συνέχεια του άρθρου τονίζονται τα χαρακτηριστικά της διδασκαλίας των μαθηματικών με τη βοήθεια δραστηριοτήτων καθώς και τα πλεονεκτήματα που παρουσιάζει αυτή η προσέγγιση σε αντίθεση με τις παραδοσιακές-δασκαλοκεντρικές πρακτικές, οι οποίες οδηγούν τους μαθητές σε αρνητική στάση απέναντι στα μαθηματικά. Ακολούθως προτείνεται, ως ενδεικτικό παράδειγμα κατασκευής της νέας μαθηματικής γνώσης με τη βοήθεια των εφαρμογών των ΤΠΕ, τμήμα μιας δραστηριότητας (που στο σύνολό της αναφέρεται στην εν γένει μέτρηση των επιφανειών), η οποία έχει πραγματοποιηθεί από τους συγγραφείς του άρθρου σε ορισμένα Δημοτικά σχολεία και που αφορά τη διδασκαλία του εμβαδού του ορθογωνίου και του τετραγώνου.

Το λογισμικό «Εξερευνώντας τον Άρη» είναι μια πολυμεσική εφαρμογή σε περιβάλλον Multimedia Builder με ενσωματωμένα προγράμματα εικονικής πραγματικότητας, που έχει ως αντικείμενο την οπτικοποίηση και τη βιωματική εξερεύνηση του πλανήτη Άρη από τους μαθητές της ΣΤ΄ Δημοτικού..

Στην παρούσα εργασία γίνεται μια προσπάθεια προσέγγισης των εικονικών περιβαλλόντων με σκοπό το διδακτικό μετασχηματισμό τους σε δυναμικά εκπαιδευτικά εργαλεία και τις προοπτικές αξιοποίησής τους στο πλαίσιο του προγράμματος του Δημοτικού Σχολείου μέσα από τη διαδικασία ανάπτυξης της υπερμεσικής εφαρμογής «Εξερευνώντας τον Άρη».

Στην παρούσα εργασία, επιδιώκεται να χρησιμοποιηθεί ένας νέος αλλά και παράλληλα οικείος προς τα παιδιά–μαθητές τρόπος παρουσίασης ορισμένων θεματικών ενοτήτων του μαθήματος «Ερευνώ και ανακαλύπτω», κάνοντας χρήση της εικόνας και του animation. Τα κινούμενα σχέδια που δομούν την εργασία, δημιουργήθηκαν σε μια προσπάθεια να αναπτυχθεί αλλά και να εφαρμοστεί μια καινοτόμος στρατηγική διδασκαλίας και εκμάθησης στο χώρο του σχολείου, με βάση καταξιωμένες παιδαγωγικές θεωρίες (δομητιστικά περιβάλλοντα, ομαδοσυνεργατικά μοντέλα) στο χώρο των φυσικών επιστημών. Η συγκεκριμένη πολυμεσική εφαρμογή απευθύνεται σε μαθητές της Ε΄ Τάξης του Δημοτικού σχολείου.Καλύπτει τις θεματικές ενότητες διαλύματα, μόρια, αλληλεπιδράσεις ουσιών-χημικά φαινόμενα, άτομα-στοιχεία και χημικές ενώσεις και συνοδεύεται από φύλλα εργασίας. Αποσκοπεί στο να προκαλέσει με ευχάριστο τρόπο το ενδιαφέρον του μαθητή και να γίνει σύνδεση των φυσικών επιστημών με την καθημερινή ζωή.

Στόχος της εργασίας αυτής είναι να τονίσει τον σημαντικό ρόλο που μπορούν να παίξουν στην εκπαιδευτική διαδικασία οι εννοιολογικοί χάρτες. Οι εννοιολογικοί χάρτες αποτελούν ένα σύμπλεγμα βασικών εννοιών και υποεννοιών οι οποίες σχετίζονται και συνδέονται με δεσμούς μεταξύ τους και δίνονται μέσω παραστατικών διαγραμμάτων που συνδυάζουν κείμενα, εικόνες και γραφικά. Η δημιουργία τους μπορεί σήμερα να βασιστεί στον ηλεκτρονικό υπολογιστή και στη χρήση εξειδικευμένων προγραμμάτων και η χρήση τους μπορεί να επεκταθεί σε όλα τα σχολικά μαθήματα. Στην εργασία αυτή δίνονται παραδείγματα ανάπτυξης εννοιολογικών χαρτών διαφορετικού σχηματοπλαισίου με χρήση του προγράμματος Inspiration στη διδασκαλία μαθημάτων από διαφορετικά γνωστικά πεδία.

Οι διαδικασίες μάθησης έχουν αλλάξει και απαιτούν παιδαγωγικούς σχεδιασμούς προσαρμοσμένους σε νέα δεδομένα. Το εκπαιδευτικό λογισμικό «Ο Οδυσσέας στο νησί των Γενεθλίων» επιχειρεί να εμπλουτίσει τη διδασκαλία της μητρικής γλώσσας στο νηπιαγωγείο ενσωματώνοντας τις σύγχρονες μεθοδολογικές προσεγγίσεις σ’ ένα φιλικό και ελκυστικό περιβάλλον μάθησης για παιδιά προσχολικής και πρωτοσχολικής ηλικίας. Συνοδεύεται από εγχειρίδιο χρήσης με υλικό υποστήριξης για τον διδάσκοντα (γνωριμία και εξοικείωση με τον υπολογιστή, ενδεικτικός τρόπος υλοποίησης των δραστηριοτήτων, τεχνικές οδηγίες) και βιβλιογραφικές και διαδικτυακές αναφορές.

Σύμφωνα με το Διαθεματικό Ενιαίο Πλαίσιο Προγραμμάτων Σπουδών (ΔΕΠΠΣ) τα Σχέδια Εργασίας αποτελούν βασική παράμετρο της εκπαιδευτικής διαδικασίας στο σύγχρονο σχολείο. Από την άλλη οι Τεχνολογίες της Πληροφορίας και Επικοινωνίας (ΤΠΕ) και ειδικότερα το διαδίκτυο και οι εκπαιδευτικές του εφαρμογές καθίστανται πλέον πολύτιμοι συνεργάτες μαθητών και εκπαιδευτικών στον σχεδιασμό και την εφαρμογή πιο ευέλικτων και αποδοτικών μαθησιακών δραστηριοτήτων. Ένα από τα μαθήματα του Δημοτικού Σχολείου που προσφέρεται για διδασκαλία βασισμένη στο διαδίκτυο (Web-Based Instruction) είναι η Ιστορία της Ε΄ τάξης. Στα πλαίσια λοιπόν του ΔΕΠΠΣ και με την αξιοποίηση του διαδικτύου θα αναπτύξουμε ένα Σχέδιο Εργασίας με θέμα: «Η Άλωση της Πόλης». Σκοπός αυτής της εργασίας είναι να γνωρίσουν οι μαθητές βασικές πληροφορίες για την Άλωση της Πόλης αλλά και να συναισθανθούν τα ιστορικά γεγονότα μέσα από τις υπερμεσικές δυνατότητες (εικόνα, ήχος, βίντεο κ.ά.) που παρέχουν πλέον οι ΤΠΕ.

Το Διαδίκτυο αποτελεί πλέον αντικείμενο στα σύγχρονα προγράμματα σπουδών Πληροφορικής που αφορούν τους μαθητές του Δημοτικού Σχολείου. Μια συγκριτική μελέτη των στόχων που αυτά θέτουν μας οδήγησε στο συμπέρασμα ότι ένα πλήρες πρόγραμμα σπουδών θα πρέπει να στοχεύει στο να αποκτήσουν οι μαθητές ικανότητες πλοήγησης και αναζήτησης πληροφοριών αλλά και να δίνει έμφαση στην αξιολόγηση της παρεχόμενης από το Διαδίκτυο πληροφορίας. Στην παρούσα εργασία παρουσιάζεται ο σχεδιασμός και η διαδικασία υλοποίησης μιας πρότυπης διδακτικής παρέμβασης για το Διαδίκτυο με μαθητές της Στ’ τάξης του Δημοτικού Σχολείου όπως και η ανάλυση της γλωσσικής αλληλεπίδρασης εκπαιδευτικού και μαθητών κατά τη διάρκεια διαχείρισης στόχων - εμποδίων.

Το εκπαιδευτικό λογισμικό «Ταξίδι στο Αιγαίο» είναι μια υπερμεσική εφαρμογή (κτισμένο σε Visual Basic), που προσεγγίζει διαθεματικά το Αιγαίο Πέλαγος. Απευθύνεται σε μαθητές της Ε’ και ΣΤ’ τάξης του Δημοτικού σχολείου οι οποίοι μέσα από δημιουργικές δραστηριότητες, προσεγγίζουν το χώρο του Αιγαίου με έναν τρόπο «ξεχωριστό».

Το υπερμεσικό εκπαιδευτικό λογισμικό «Θα φααάμε, θα πιουούμε και... - Ο μικρός Τάκης μαθαίνει για τη διατροφή και τις διατροφικές συνήθειες», που απευθύνεται σε μαθητές της Γ΄ και Δ΄ τάξης του Δημοτικού Σχολείου, έχει ως αντικείμενο τη διαθεματική προσέγγιση της έννοιας της διατροφής και των διατροφικών συνηθειών στα πλαίσια του Προγράμματος Αγωγής Υγείας. Το εκπαιδευτικό λογισμικό, υλοποιημένο σε Visual Basic, στηρίζεται στη σύγχρονη τάση για εποικοδομητική μάθηση (εποικοδομιτισμός) ενώ ως μέθοδος διδασκαλίας χρησιμοποιήθηκε το σχέδιο εργασίας (project). Απώτερος σκοπός ήταν να δοθεί στο μαθητή ένα ολοκληρωμένο, δυναμικό περιβάλλον, με ελευθερία δράσης που να αυξάνει τις δυνατότητες για μάθηση.

Το υπερμεσικό εκπαιδευτικό λογισμικό «Τα παιδία παίζει…στην αρχαία Αθήνα» αποτελεί μια εναλλακτική διδακτική προσέγγιση της συγκεκριμένης ιστορικής περιόδου προκειμένου οι μαθητές να την κατανοήσουν πληρέστερα στις κοινωνικο-πολιτιστικές της διαστάσεις, να βιώσουν ψυχο-συναισθηματικά το αρχαίο παιχνίδι και να το συνδέσουν με το σημερινό. Η διαχρονικότητα των παιχνιδιών και της γλώσσας, όπως αυτά αναδεικνύονται μέσα από το παρόν λογισμικό, ξετυλίγει το μίτο της ιστορικής εξέλιξης, που δεν είναι άλλος από αυτόν της αλλαγής και της συνέχειας.

Στη μελέτη αυτή χρησιμοποιήθηκε ένα δείγμα 46 μαθητών, 21 από την 5η τάξη και 25 από την 5η τάξη ενός Δημοτικού Σχολείου. Σκοπός της μελέτης είναι η διερεύνηση της κατανόησης ενός φυσικού φαινομένου μέσω μιας προσομοίωσης, με τη χρήση της οποίας προωθείται η ανακαλυπτική μάθηση. Φαινόμενα όπως αυτό της εναλλαγής ημέρας–νύχτας που είναι δύσκολο να “παρουσιαστούν” από τον δάσκαλο με άλλο τρόπο μπορούν να βρουν πρακτική παρουσίαση μέσα από τον υπολογιστή στην εκπαιδευτική διαδικασία. Αρχικά με συγκεκριμένες ερωτήσεις καταγράφηκαν οι ιδέες και αντιλήψεις των παιδιών σχετικά με το φαινόμενο της εναλλαγής της ημέρας και της νύχτας και διαπιστώθηκαν παρανοήσεις και λαθεμένες αντιλήψεις. Στη συνέχεια τα παιδιά εργάστηκαν με τον ηλεκτρονικό υπολογιστή μελετώντας το φαινόμενο μέσω μιας απλής αλληλεπιδραστικής προσομοίωσης, η οποία κατασκευάστηκε από τους ερευνητές με τη χρήση του πακέτου Microworlds Pro 1.07. Στο τέλος έγιναν νέες ερωτήσεις στα παιδιά και καταγράφηκαν και πάλι οι αντιλήψεις τους για το φαινόμενο που μελέτησαν. Από τη μελέτη της εργασίας των παιδιών και τη σύγκριση των αντιλήψεών τους για το φαινόμενο πριν και μετά τη μελέτη της προσομοίωσης καταγράφηκε μια εννοιολογική αλλαγή προς την κατεύθυνση του επιστημονικού προτύπου. Οι αρχικές ιδέες των παιδιών αναθεωρήθηκαν σε μεγάλο βαθμό και η κατανόηση του φαινομένου προσέγγισε το επιστημονικό παράδειγμα. Φαίνεται, δηλαδή, ότι η προσομοίωση βοήθησε καταλυτικά στην άρση των παρανοήσεων των μαθητών.

Στην παρούσα εργασία διερευνάται η σχέση μαθητών και εκπαιδευτικών της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης με τους Ηλεκτρονικούς Υπολογιστές (Η/Υ). Αρχικά γίνεται μία επισκόπηση της κατάστασης που επικρατούσε πριν λίγα χρόνια σχετικά με την εισαγωγή της Πληροφορικής και των Η/Υ στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση. Στην συνέχεια παρουσιάζονται στοιχεία που αφορούν τη σημερινή κατάσταση σχετικά με τον εξοπλισμό των σχολείων με Η/Υ. Σκοπός της έρευνας πεδίου που πραγματοποιήθηκε στο Δήμο Χανίων είναι η εκτίμηση τόσο του βαθμού εξοικείωσης του δείγματος με τη χρήση των Η/Υ όσο και η καταγραφή των αναπαραστάσεων. Τα αποτελέσματα της έρευνας έδειξαν ότι η γρήγορη αφενός διείσδυση των Η/Υ στη ζωή μαθητών και δασκάλων έχει συμβάλει σημαντικά στην εξοικείωσή τους και την ανάπτυξη θετικής στάσης απέναντί τους, αφετέρου δε ότι οι αναπαραστάσεις τους για τους Η/Υ είναι συγκεχυμένες και αντιφατικές. Τέλος, τεκμηριώνεται η ανάγκη για ανάπτυξη ενός ολοκληρωμένου προγράμματος υποστήριξης της εκπαιδευτικής κοινότητας για την εισαγωγή των νέων τεχνολογιών στην εκπαίδευση ώστε να έχουν μια ολοκληρωμένη αντίληψη των δυνατοτήτων και του ρόλου τους στην Κοινωνία της Πληροφορίας.

Στην εργασία αυτή παρουσιάζεται η αξιοποίηση εκπαιδευτικής δραστηριότητας, εποικοδομητικού χαρακτήρα, η οποία υλοποιείται στο μαθησιακό περιβάλλον του λογισμικού Microworlds Pro και η οποία σκοπό έχει να βοηθήσει τους μαθητές να κατανοήσουν πρακτικά την έννοια του κύκλου, προσεγγίζοντάς τον και ‘κατασκευάζοντας’ τον, με την βοήθεια των κανονικών πολυγώνων. Από την παρατήρηση των μαθητών κατά την εργασία τους αλλά και τη μελέτη των σχεδίων τους φαίνεται πως τόσο το περιεχόμενο του φύλλου εργασίας όσο και ο τρόπος εργασίας μέσα στη τάξη, κατά τον οποίο δόθηκε έμφαση στην αυτενέργεια και ενεργητική εμπλοκή των μαθητών συνετέλεσε στο αυξημένο ενδιαφέρον τους για την εργασία αλλά κυρίως τους βοήθησε να ‘κατασκευάσουν’ τον κύκλο στη βάση που τους ζητήθηκε και να ‘κατανοήσουν’ μια αφηρημένη μαθηματική έννοια. Τέλος, δίνεται η δυνατότητα να εντοπιστούν δυσκολίες των μαθητών αλλά κυρίως να εκτιμηθεί η δυναμική και η αποτελεσματικότητα των εποικοδομητικών εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων με τη βοήθεια της Logo ως μαθησιακό εργαλείο.

Σκοπός της παρούσας εργασίας είναι η εξέταση της επίδρασης της ηλεκτρονικής επικοινωνίας στις στάσεις μαθητών Ε΄ και Στ΄ τάξεων προς το περιβάλλον. Ειδικότερα, 109 μαθητές από δημοτικά σχολεία του Ρεθύμνου, του Αιγάλεω και της Κύπρου επικοινώνησαν ηλεκτρονικά μεταξύ τους προκειμένου να συζητήσουν τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν στο τοπικό τους περιβάλλον. Βασική επιδίωξη της επικοινωνίας ήταν να γνωρίσουν οι μαθητές τα προβλήματα της άλλης περιοχής και διαμέσου της αντιπαράθεσης να κατανοήσουν πληρέστερα τα προβλήματα της δικής τους περιοχής. Η εξέταση των περιβαλλοντικών στάσεων των μαθητών πραγματοποιήθηκε με σχετικό ερωτηματολόγιο. Τα αποτελέσματα της ανάλυσης δείχνουν ότι οι στάσεις των μαθητών που συμμετείχαν στην επικοινωνία βελτιώθηκαν μετά από αυτή σε σχέση με τις στάσεις των μαθητών που δεν συμμετείχαν στην επικοινωνία. Εντούτοις, καθοριστικό ρόλο για την διαμόρφωση περιβαλλοντικών στάσεων δε φαίνεται να έχει παίξει η ηλεκτρονική επικοινωνία μεταξύ των μαθητών, καθώς η αντίδραση των μαθητών υπήρξε διαφοροποιημένη.

Τα τελευταία χρόνια η χρήση του διαδικτύου επεκτείνεται όλο και περισσότερο στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Κατά τη διάρκεια της τελευταίας τριετίας οι ιστοσελίδες εκπαιδευτικών πλήθυναν στο Πανελλήνιο Σχολικό Δίκτυο. Σκοπός της παρούσας εργασίας είναι η κριτική αποτίμηση των δυνατοτήτων που προσφέρονται από το Διαδίκτυο στην εκπαιδευτική διαδικασία. Η μελέτη επικεντρώνεται στην αξιολόγηση των χαρακτηριστικών των ιστοσελίδων μίας ομάδας εκπαιδευτικών, των φιλολόγων. Οι δικτυακοί τόποι εξετάζονται συγκριτικά τόσο μεταξύ τους με βάση συγκεκριμένα κριτήρια όσο και σε σχέση με ιστοσελίδες εκπαιδευτικών ξένων χωρών και τέλος παρουσιάζονται παρατηρήσεις σχετικές με την ανάπτυξη των δικτυακών τόπων εκπαιδευτικών.

Η εισήγηση αυτή διαπραγματεύεται τη δυναμική των λογισμικών των μαθηματικών με σημείο αφετηρίας το τυχαίο, όπως αυτό το βλέπει ο εισηγητής μέσα από μια δραστηριότητα, με την βοήθεια του Micro Worlds Pro (MW) (Logo). Στην δραστηριότητα έχει επιλεγεί μια άσκηση από παλαιότερο σχολικό βιβλίο της Γ΄ Λυκείου, στις Πιθανότητες, και η προσέγγιση της λύσης με την βοήθεια του MW. Εδώ υπάρχει μια εξομοίωση του ενός πειράματος τύχης για ένα «πολύ μεγάλο» αριθμό δοκιμών και η αναπαράσταση του με ραβδόγραμμα. Με την δραστηριότητα αυτή ο μαθητής θα μπορέσει να εκτελέσει ένα πείραμα τύχης για ένα μεγάλο αριθμό επαναλήψεων σε πεπερασμένο χρόνο και να οδηγηθεί και να διαπραγματευθεί την έννοια της πιθανότητας, ακόμα και την έννοια του ορίου.

Θα παρουσιασθούν μια ομάδα από Java –applets με τα οποία μπορούμε να διδάξουμε το Πυθαγόρειο θεώρημα και το εμβαδόν του κυκλικού δίσκου σε μαθητές της Β-Γυμνασίου .Με τα applets αυτά δίνεται η δυνατότητα στους μαθητές να επανανακαλύψουν το Πυθαγόρειο θεώρημα , να διαπιστώσουν την ισχύ του σε όλα τα ορθογώνια τρίγωνα και να κατανοήσουν τον τρόπο υπολογισμού του εμβαδού του κυκλικού δίσκου ..

Στην εισήγηση περιγράφεται μια διδακτική πρόταση στην ύλη της Άλγεβρας της Β΄ Λυκείου και συγκεκριμένα στο 4ο Κεφάλαιο που αναφέρεται στην Εκθετική και Λογαριθμική συνάρτηση. Η διδακτική πρόταση περιλαμβάνει καθοδηγούμενες δραστηριότητες με τους υπολογιστές, συμπληρώνεται δε από μικρές ιστορικές αναφορές, θεωρώντας ότι η ιστορική συνιστώσα είναι απαραίτητη για την ολοκλήρωση της κατανόησης μιας έννοιας. Οι στόχοι για τη διδακτική μας πρόταση είναι οι παρακάτω:0 1.Να κατανοήσουν οι μαθητές, μέσα από μια ιστορία ανατοκισμού ενός κεφαλαίου, τη διαδικασία ορισμού του αριθμού e. Με τη βοήθεια δε του προγράμματος Function Probe (Παράθυρο Αριθμομηχανή) αφού υπολογίσουν διάφορες τιμές του (1+1/ν)ν, να παρατηρήσουν ότι καθώς το ν αυξάνει, το (1+1/ν)ν προσεγγίζει τον πραγματικό αριθμό e. 2.Να διαπιστώσουν οι μαθητές μέσω ενός πειράματος και τη βοήθεια του προγράμματος Function Probe( Παράθυρα Πίνακας και Γράφημα), ότι η εκθετική συνάρτηση είναι ένα μοντέλο που περιγράφει φαινόμενα σε διάφορους επιστημονικούς κλάδους. 3.Να διαπιστώσουν τα παιδιά μέσω μιας δραστηριότητας με το sketchpad 4.03,τη φυσική σημασία των λογαρίθμων με βάση το e.

Στην εργασία αυτή παρουσιάζεται μια σειρά για την πειραματική μελέτη της κίνησης και τη σύνδεση της κίνησης με τη δύναμη, με την τεχνολογία των video-μετρήσεων. Η σειρά εφαρμόστηκε πιλοτικά σε πραγματικές συνθήκες σχολικού εργαστηρίου και στην εργασία παρουσιάζονται οι συνθήκες και τα πρώτα αποτελέσματα από την εφαρμογή.

Στην εργασία αυτή προτείνεται η χρήση του νέου, στα εργαστήρια Φυσικών Επιστημών των Λυκείων των Κυκλάδων, Συστήματος Συγχρονικής Λήψης και Απεικόνισης – Vernier-LabPro και του αισθητήρα μαγνητικού πεδίου, στη μελέτη του μαγνητικού πεδίου εντός του ελατηρίου κυματισμού (Slinky) ενός κατά συνθήκη σωληνοειδούς, μεταβλητού λόγου αριθμού σπειρών προς μήκος. Συγκρίνουμε τη μελέτη του σωληνοειδούς με το σύστημα Vernier-LabPro (διαθέσιμο λογισμικό LoggerPro3) και τη μέθοδο με το πιο παλιό σύστημα ΣΣΛΑ, το γνωστό Multilog-DbLab. Ο τύπος του μαγνητικού πεδίου σωληνοειδούς εντάσσεται στην ύλη της Φυσικής Β’ Λυκείου, όμως απουσιάζει από τα σχολικά βιβλία και τους εργαστηριακούς οδηγούς η πειραματική προσέγγιση του θέματος. Αρχικά, με τη χρήση του αισθητήρα μαγνητικού πεδίου Vernier (+-0,5mT), καταγράφουμε τις εντάσεις του μαγνητικού πεδίου σε διάφορες θέσεις στο μεγάλου (1m) μήκους ελατηρίου κυματισμού (190 σπείρες), που τροφοδοτείται με σταθερό ρεύμα 1,5A. Επιβεβαιώνεται το ομογενές πεδίο και ότι η μέγιστη έντασή Β του πεδίου του ελατηρίου-σωληνοειδούς βρίσκεται στο κέντρο του. Σε ένα δεύτερο πείραμα για 4 διαφορετικές τιμές έντασης του ρεύματος 0,5 - 1,0 - 1,5 και 2,0 Α, που διαρρέει το σωληνοειδές (1m), μετράμε την ένταση του μαγνητικού πεδίου Β στο κέντρο του και δημιουργώντας συσχετισμένο διάγραμμα Β-Ι επισημαίνουμε τη γραμμική σχέση Β και Ι. Επαναλαμβάνουμε για άλλα τρία διαφορετικά μήκη (0,75-1,25-1,5m) του ίδιου σωληνοειδούς. Τελικά, επιλέγοντας μία σταθερή τιμή ρεύματος πχ. 1,5Α σημειώνουμε την ένταση Β, για τους τέσσερις διαφορετικούς λόγους N/L (250, 190, 150, 125) και δημιουργούμε διάγραμμα Β- N/L. Επιβεβαιώνεται η γραμμική σχέση της έντασης του μαγνητικού πεδίου - Β συναρτήσει του λόγου N/L (αριθμός σπειρών προς μήκος). Παρουσιάζεται ένα ενδεικτικό φύλλο εργασίας με οδηγίες και ερωτήσεις για μια εργαστηριακή άσκηση που θα καταγράφει και θα μελετά, σε μια διδακτική ώρα, το μαγνητικό πεδίο του σωληνοειδούς.

Στην εργασία αυτή προτείνεται η χρήση του αισθητήρα μαγνητικού πεδίου του MultiLog - DbLab (του Συστήματος Συγχρονικής Λήψης και Απεικόνισης των εργαστηρίων Φυσικών Επιστημών των Ενιαίων Λυκείων) στην πειραματική μελέτη, καταγραφή και οπτικοποίηση του μαγνητικού πεδίου σωληνοειδών και πηνίων. Η μορφή και ο τύπος του μαγνητικού πεδίου σωληνοειδούς εντάσσεται στην ύλη της Φυσικής Β’ Λυκείου. Απουσιάζει από τα σχολικά βιβλία και τους αντίστοιχους εργαστηριακούς οδηγούς η πειραματική προσέγγιση του θέματος. Στο πρώτο πείραμα, με χρήση του αισθητήρα μαγνητικού πεδίου καταγράφουμε την εικόνα του μαγνητικού πεδίου κατά μήκος του άξονα σωληνοειδούς μεγάλου μήκους, που τροφοδοτείται με σταθερό ρεύμα. Από τις τιμές επιβεβαιώνουμε τη μέγιστη έντασή Β του πεδίου του σωληνοειδούς στο κέντρο και τη μισή ένταση στην άκρη του. Στο δεύτερο πείραμα μεταβάλλουμε, συναρτήσει του χρόνου, την ένταση του ρεύματος που διαρρέει το σωληνοειδές (με μήκος 15 cm και αριθμό σπειρών 600), αλλάζοντας και τη φορά διέλευσης του, μεταξύ των τιμών +- 300 mA.. Με τη χρήση του λογισμικού DBlab παρουσιάζουμε συσχετισμένο διάγραμμα B vs I απ΄ όπου επιβεβαιώνουμε τη γραμμική τους σχέση. Από την κλίση της ευθείας υπολογίζουμε τη μο και τη συγκρίνουμε με τη θεωρητική τιμή του. Τέλος επαναλαμβάνουμε το δεύτερο πείραμα σε τρία πηνία ίδιου μήκους L (6cm), αλλά με διαφορετικό αριθμό σπειρών N (300-600-1200, άρα διαφορετικό N/L). Από την κλίση των διαγραμμάτων B vs I, επιβεβαιώνουμε τη γραμμική σχέση της Β συναρτήσει του λόγου N/L. Βάσει των παραπάνω, δίνεται ένα συνοπτικό φύλλο εργασίας με οδηγίες και κατάλληλες ερωτήσεις για εργαστηριακή άσκηση που μελετά το μαγνητικό πεδίο του σωληνοειδούς. Στο φύλλο θα ενσωματώνονται τα πειράματα με τα αντίστοιχα διαγράμματα και έτσι οι μαθητές θα οδηγούνται σε συμπεράσματα και τελικά στην επιβεβαίωση του τύπου του σωληνοειδούς.

Στην ανακοίνωση αυτή παρουσιάζεται η πύλη ανθρωπογεωγραφίας «Geander – Γη και Άνθρωπος» που περιλαμβάνει υλικό διδασκαλίας και διδακτικής της ανθρωπογεωγραφίας σε ένα πλαίσιο διεπιστημονικότητας – διακλαδικότητας. Πρόκειται για μια βάση διδακτικού υλικού και μάλιστα προτάσεων στο χώρο της ανθρωπογεωγραφίας - γεωγραφίας του πολιτισμού. Η βάση αυτή χρησιμοποιήθηκε και αξιολογήθηκε στα πλαίσια της διδασκαλίας των μαθημάτων Ανθρωπογεωγραφίας, Διδακτικής των Κοινωνικών Επιστημών και Διδακτικής της Γεωγραφίας στο τμήμα Γεωγραφίας και στο τμήμα Κοινωνικής Ανθρωπολογίας του Πανεπιστημίου του Αιγαίου, κατά τα τελευταία ακαδημαϊκά/σχολικά έτη. Απευθύνεται επίσης σε κάθε εκπαιδευτικό που ενδιαφέρεται για τη διδασκαλία της ανθρωπογεωγραφίας (και για τη διακλαδική-διεπιστημονική πρόταση) και αντιτάσσεται στην αυθαίρετη κατάργησή της από τον ανώτερο κύκλο της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.

Στην ανακοίνωση αυτή δίνονται παραδείγματα σύλληψης και εκτέλεσης απλών προγραμμάτων σε γλώσσα QBasic για τη διδασκαλία μερικών θεμάτων ανθρωπογεωγραφίας της πόλης που αποτελεί ένα νέο διδακτέο αντικείμενο στην ύλη της σχολικής γεωγραφίας των τελευταίων ετών στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Τα προγράμματα αυτά χρησιμοποιήθηκαν και αξιολογήθηκαν στα πλαίσια της διδασκαλίας των μαθημάτων Ανθρωπογεωγραφίας, Διδακτικής των Κοινωνικών Επιστημών και Διδακτικής της Γεωγραφίας στο τμήμα Γεωγραφίας και στο τμήμα Κοινωνικής Ανθρωπολογίας του Πανεπιστημίου του Αιγαίου, κατά τα προηγούμενα ακαδημαϊκά/σχολικά έτη. Η σχετική διδασκαλία είχε πολλαπλό στόχο και απέβλεπε στην εξοικείωση με στοιχεία προγραμματισμού σε μια γλώσσα προγραμματισμού, στη διδασκαλία των αντιστοίχων θεμάτων με απλά μέσα που διατίθενται παντού, στην αυτονόμηση από εμπορικά πακέτα. Το αποτέλεσμα της χρήσης και της αξιολόγησης των προγραμμάτων είναι εξαιρετικά ενθαρρυντικό.

Στη συγκεκριμένη εργασία προτείνονται κάποια κριτήρια αξιολόγησης, τα οποία μας ενισχύουν το προφίλ του μαθητή και μας επιτρέπουν να είμαστε πιο ουσιαστικοί και αντικειμενικοί στην αξιολόγησή μας. Τα κριτήρια τα οποία αναφέρονται στο εννοιολογικό βάθος, στον έλεγχο, στην προσπάθεια, στην ευελιξία, στη λογική, στη δημιουργικότητα, στη μεθοδολογία, στην οργάνωση, στη διαδικασία και στην ταχύτητα τα χρησιμοποιούμε, όταν παρατηρούμε μαθητές που συμμετέχουν σε δραστηριότητες στο εργαστήριο των υπολογιστών. Η προτεινόμενη δραστηριότητα εντάσσεται στην προσπάθεια να αξιοποιηθούν στη διδασκαλία κατάλληλα σχεδιασμένα υπολογιστικά εργαλεία με κύριους άξονες: α) την κατανόηση της έννοιας και της μέτρησης του εμβαδού παραλληλογράμμου, β) τη συμβολική έκφραση της έννοιας, γ) τις δυνατότητες ανάπτυξης εικασιών, υποθέσεων και αφαιρετικής ικανότητας των μαθητών και δ) τη σημασία της συνεργατικής μάθησης και της επικοινωνίας στη διδασκαλία.

Το Descartes, εκτός από το όνομα του Γάλλου φιλόσοφου και Μαθηματικού(1596-1650), είναι και το όνομα ενός ιδιαιτέρα διαμορφώσιμου και ευμετάβλητου applet που σχεδιάστηκε και αναπτύχθηκε από το εθνικό κέντρο εκπαιδευτικής πληροφορίας και επικοινωνίας ( Centro nacional de información y comunicación educativa) του Υπουργείου Παιδείας της Ισπανίας, στα πλαίσια του Descartes Project, πρόγραμμα το οποίο εκμεταλλευόμενο τις τεχνολογίες των υπολογιστών και του διαδικτύου, κύριο στόχο έχει τη δημιουργία ενός περιβάλλοντος συνεργασίας για την παραγωγή και διανομή διδακτικού υλικού στον τομέα των μαθηματικών. Το Descartes applet χρησιμοποιείται ως εργαλείο για τη δημιουργία διαδραστικού υλικού, όπου οι μαθητές εμπλέκονται σε διαδικασίες χειρισμού των παραμέτρων της διεπαφής με αποτέλεσμα να δραστηριοποιούνται, να συμμετέχουν ενεργά στη διαδικασία μάθησης και να αισθάνονται δημιουργικοί. Στο σχεδιασμό της δραστηριότητας για την ερμηνεία των γραφικών παραστάσεων χρησιμοποιήθηκαν 10 διαφορετικές (στα ελληνικά) διαμορφώσεις του.

Αντικείμενο αυτής της εργασίας είναι πως θα οδηγηθεί ο μαθητής στο να ανακαλύψει διερευνώντας, τον τρόπο κατασκευής ενός παραλληλογράμμου που του δίνεται, κατασκευή φτιαγμένη από λογισμικό. Λογισμικό που θα χρησιμοποιηθεί είναι το Sketchpad (GSP) ιδιαίτερα δημοφιλές και γνωστό στον εκπαιδευτικό κόσμο. Η δυναμική του λογισμικού είναι αυτή που μπορεί να βοηθήσει να γίνουν πράγματα που δεν μπορούν να γίνουν στον πίνακα. Γι αυτό θα αξιοποιηθεί η ικανότητα του λογισμικού να θυμάται την σειρά με την οποία έγινε η κατασκευή. Η εργασία αυτή συνοδεύεται και από ένα φύλλο εργασίας με εφαρμογή των όσων περιγράφονται. Θα μπορούσε να διδαχτεί τόσο σε μαθητές Β΄ Γυμνασίου όσο και σε μαθητές Β΄ Λυκείου.

Στην παρούσα εργασία, δεδομένου ότι έχει αρχίσει και στην Ελλάδα η σταδιακή εκπόνηση αναλυτικών προγραμμάτων που η εφαρμογή τους απαιτεί χρήση υπολογιστών στην δευτεροβάθμια εκπαίδευση, παρουσιάζουμε μια πειραματική διδασκαλία προς την κατεύθυνση αυτή. Η πραγματοποίηση της διδασκαλίας, εστιαζόμενη σε αναπαραστάσεις οθόνης υπολογιστή, έλαβε χώρα στα πλαίσια της θεώρησής μας ότι η εισαγωγή των υπολογιστών στην εκπαίδευση πρέπει να στηριχθεί από ερευνητικές προσπάθειες που βοηθούν στην καλύτερη κατανόηση των ίδιων των αναγκών των μαθητών, στην υποστήριξη των δασκάλων για το σχεδιασμό της διδασκαλίας τους και για την ανάπτυξη εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων με τη χρήση υπολογιστών. Προς τούτο, εδώ, προτείνεται η χρήση των ΤΠΕ σε συνδυασμό με ένα Δομημένης Μορφής Φύλλο Εργασίας που δομείται με βάση τη Θεωρία Κατασκευής της Γνώσης (constructivism) και τη θεωρία των Διδακτικών Καταστάσεων (the Theory of Didactic Situations) του G.Brousseau.

Η χρήση της Νέας Τεχνολογίας προσφέρει μία νέα διάσταση στη διδακτική διαδικασία των Μαθηματικών, ειδικά στις γραφικές παραστάσεις και στα γεωμετρικά σχήματα. Οι υπολογιστές βοηθούν τους μαθητές να απαλλαγούν από την προκατάληψη ότι τα Μαθηματικά είναι δύσκολα και όχι κατάλληλα για τον καθένα. Τώρα μπορούν να συνεργαστούν, έχουν χρόνο να σκεφθούν κριτικά και να αναπτύξουν εικασίες. Έτσι δεν φοβούνται να κάνουν λάθη, επειδή μπορούν να μάθουν από αυτά. Τώρα μάλιστα ο δάσκαλος έχει ένα νέο ρόλο, αυτόν του διευκολυντή-μεσολαβητή μεταξύ των μαθητών και της μαθηματικής γνώσης, ειδικά στις αφηρημένες έννοιες. Μερικές φορές μπορούν να προσεγγίσουν τις έννοιες αυτές με επανακατασκευή τους σε ένα παιδαγωγικά σχεδιασμένο περιβάλλον με τη βοήθεια κατάλληλου υλικού και μέσων. Αυτό ακριβώς εφαρμόζω εδώ και τέσσερα χρόνια με συγγεκριμένα θέματα που δίνω στους μαθητές σε φύλλα εργασίας. Ένα τέτοιο θέμα είναι και η συνάρτηση της παραβολής.

Α) Συμπλήρωση πίνακα ώστε να «παρατηρηθεί» ο σταθερός λόγος και να ορισθεί η κλίση ημιευθείας-ευθείας. Β) Εξοικείωση με τις έννοιες «απέναντι» και «προσκείμενη» κάθετη πλευρά. Ορισμός εφαπτομένης οξείας γωνίας ορθογωνίου τριγώνου. Γ) Συμπλήρωση πίνακα ώστε να «παρατηρηθεί» η μεταβολή της εφαπτομένης, όταν μεταβάλλεται η γωνία. Εξήγηση. Δ) Συμπλήρωση πίνακα ώστε να «παρατηρηθεί» η σταθερότητα δύο λόγων πλευρών ορθογωνίου τριγώνου. Ορισμός ημιτόνου και συνημιτόνου οξείας γωνίας ορθογωνίου τριγώνου. Ε) Συμπλήρωση πίνακα ώστε να «παρατηρηθεί» η μεταβολή του ημιτόνου και του συνημιτόνου, όταν μεταβάλλεται η γωνία. Εξήγηση.

Στην εργασία αυτή παρουσιάζεται η σχεδίαση μαθησιακού υλικού στηριγμένου σε εκπαιδευτικό λογισμικό το οποίο προορίζεται για χρήση στο Κέντρο Μαθηματικών και Τεχνολογίας του νομού Αιτωλοακαρνανίας το οποίο στοχεύει στην υποστήριξη της διδασκαλίας και της μάθησης Μαθηματικών από μαθητές της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Η σχεδίαση του μαθησιακού υλικού πραγματοποιείται με βάση τις σύγχρονες εποικοδομιστικές θεωρήσεις για τη γνώση και τη μάθηση. Επιπλέον, η σχεδίαση του υλικού προέκυψε ύστερα από πειραματισμό με διάφορους τύπους φύλλων έργου οι οποίοι παρουσιάζονται αναλυτικά στο (Κορδάκη και Καλογεράς, 2005). Το υλικό είναι δομημένο σε ιστοσελίδες. Βασικό του δομικό στοιχείο αποτελεί η δραστηριότητα η οποία προτείνεται στους μαθητές μέσω στοιχειωδών αλληλεπιδραστικών γεωμετρικών κατασκευών κάθε μία από τις οποίες αφορά σε μια επί μέρους υποέννοια της εκάστοτε έννοιας προς μάθηση. Κάθε επί μέρους αλληλεπιδραστική γεωμετρική κατασκευή υπερσυνδέεται μέσω κουμπιών: α) με άλλες αλληλεπιδραστικές γεωμετρικές κατασκευές που στοχεύουν στην κατανόηση ενός συνόλου σχετικών υποεννοιών της προς μάθηση έννοιας, β) με σχετικές ερωτήσεις κατανόησης και γ) με οδηγίες πειραματισμού και διαχείρισης της κάθε αλληλεπιδραστικής γεωμετρικής κατασκευής. Το μαθησιακό υλικό δοκιμάστηκε σε πραγματική τάξη και πρώτα αποτελέσματα από τη χρήση του παρουσιάζονται.

Στην εργασία αυτή παρουσιάζεται η δομή 4 τύπων φύλλων παρουσίασης δραστηριοτήτων (φύλλα έργου) με χρήση του εκπαιδευτικού λογισμικού Cabri-Geometry II, για τη μάθηση μαθηματικών εννοιών: α) Φύλλα σε περιβάλλον χαρτί μολύβι, β) Ηλεκτρονικά φύλλα, γ) Αλληλεπιδραστικές γεωμετρικές κατασκευές για επί μέρους έννοιες και δ) Αλληλεπιδραστικές γεωμετρικές κατασκευές για μια ενότητα. Κατασκευάστηκαν δραστηριότητες για τη μάθηση γεωμετρικών εννοιών με τη βοήθεια του περιβάλλοντος Cabri-Geometry II Οι δραστηριότητες αυτές παρουσιάστηκαν με τους 4 διαφορετικούς τύπους που προαναφέρθηκαν. Για κάθε τύπο παρουσιάζονται σχετικά παραδείγματα και στοιχεία από τη χρήση στους στην τάξη με μαθητές στα πλαίσια της λειτουργίας του ΚΕΜΑΤ Αιτωλοακαρνανίας. Βασικά πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα κάθε τύπου συζητούνται με βάση τα αποτελέσματα από τη δοκιμασία τους στην τάξη.

Κατά το σχολικό έτος 2003-2004 λειτούργησε στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου (Ρόδος) η ηλεκτρονική Κοινότητα Μάθησης Εκπαιδευτικών (ΚΜΕ) για τους εκπαιδευτικούς της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, που βασίστηκε σε συγκεκριμένες αρχές και κανόνες λειτουργίας. Είχε ως βασικό σκοπό την οικοδόμηση και αξιολόγηση ενός δικτύου επικοινωνίας ανάμεσα στους εκπαιδευτικούς, μιας εικονικής κοινότητας μάθησης και ανταλλαγής απόψεων που λειτούργησε κυρίως ηλεκτρονικά με χρήση του διαδικτύου (internet). Τελικό στόχο είχε τη βελτίωση και την αναβάθμιση του εκπαιδευτικού έργου των συμμετεχόντων εκπαιδευτικών μέσω της συνεχούς επιμόρφωσης σε θέματα σχετικά με τις ΤΠΕ . Στο πλαίσιο της συμμετοχής μας στην ΚΜΕ και για τις ανάγκες του μαθήματος «Χρήση και αξιοποίηση Εκπαιδευτικού Λογισμικού για τη διδασκαλία και τη μάθηση Γεωμετρικών εννοιών στην Α/μια και Β/μια εκπ/ση» με εισηγήτρια την Δρ Μαρία Κορδάκη, δημιουργήσαμε τις δραστηριότητες «Μεσοκάθετος ευθυγράμμου τμήματος και Περιγεγραμμένος κύκλος τριγώνου - Άθροισμα γωνιών τριγώνου» που αναφέρονται στην ύλη της Α΄ Γυμνασίου, τις οποίες και πραγματοποιήσαμε στην τάξη και στο εργαστήριο πληροφορικής του σχολείου μας με τη βοήθεια του λογισμικού Cabri-Geometry II.

Σκοπός του άρθρου αυτού είναι να εξετάσει τον βαθμό και την μορφή χρήσης των ΤΠΕ στην διδασκαλία των μαθημάτων της Άλγεβρας και της Γεωμετρίας στην Β’βάθμια Εκπαίδευση, μετά τη συμμετοχή των εκπαιδευτικών της επιστήμης των μαθηματικών στa επιμορφωτικά πρόγραμμα της «Κοινωνίας της Πληροφορίας» και να αξιολογήσει τις αλλαγές που επιβάλλουν οι Τεχνολογίες Πληροφορικής και Επικοινωνιών (ΤΠΕ), και ιδιαίτερα το Διαδίκτυο, στην εκπαιδευτική διαδικασία. Η μελέτη βασίστηκε στη συμπλήρωση ερωτηματολογίων από 20 καθηγητές της επιστήμης των μαθηματικών που υπηρετούν σε 10 Γυμνάσια και σε 10 Λύκεια της Ε’ περιοχής της Θεσσαλονίκης. Στην Ε’ περιοχή της Θεσσαλονίκης υπάγονται τα Λύκεια και τα Γυμνάσια του Ωραιοκάστρου, της Ιωνίας, της Σίνδου, των Κουφαλίων, της Χαλάστρας, της Χαλκηδόνας, του Αγίου Αθανασίου, της Μεσημβρίας, της Νεοχωρούδας, του Ανατολικού, της Αγχιάλου. Οι καθηγητές του δείγματός μας παρακολούθησαν τα μαθήματα των Επιμορφωτικών Προγραμμάτων στις ΤΠΕ του έργου «Κοινωνία της Πληροφορίας». Η συγκεκριμένη μελέτη 1) επικεντρώνεται στον βαθμό στον οποίο επιτεύχθηκαν οι στόχοι του επιμορφωτικού προγράμματος «Κοινωνία της Πληροφορίας», 2) εξετάζει το επίπεδο στο οποίο οι καθηγητές της Άλγεβρας και της Γεωμετρίας εκπαιδεύτηκαν στη χρήση του Η/Υ και των βασικών εφαρμογών των ΤΠΕ και του Διαδικτύου, 3) αξιολογεί το βαθμό στο οποίο οι καθηγητές της Μαθηματικής επιστήμης χρησιμοποιούν τις γνώσεις που απέκτησαν για τις ΤΠΕ και το Διαδίκτυο, ως εκπαιδευτικά εργαλεία, κρίνοντας ανάλογα με τις ανάγκες τους, ποιες από τις γνώσεις αυτές είναι οι καταλληλότερες για την επίτευξη των εκπαιδευτικών τους στόχων.

Στη μελέτη αυτή με τη βοήθεια ενός δείγματος 79 εκπαιδευτικών κλάδου ΠΕ4 επιχειρήθηκε αξιολόγηση – εξακρίβωση της εκπαιδευτικής αξίας του λογισμικού “Ο Θαυμαστός κόσμος της Χημείας για το Γυμνάσιο”, στην ενότητα “οξέα, βάσεις, εξουδετέρωση και άλατα”. Ως μέσο συλλογής δεδομένων χρησιμοποιήθηκε κατάλληλα δομημένο ερωτηματολόγιο. Τα αποτελέσματα της στατιστικής ανάλυσης έδειξαν πως το δείγμα αξιολόγησε το λογισμικό πολύ θετικά σε όλους τους τομείς (χρήση, περιεχόμενο, αισθητική, διδακτική κλπ.). Φάνηκε επίσης, ότι όσοι από το δείγμα δήλωσαν πως έχουν μεγαλύτερες γνώσεις χειρισμού ηλεκτρονικών υπολογιστών αξιολόγησαν θετικότερα την ευχρηστία, την αισθητική και την παρουσίαση του περιβάλλοντος διεπαφής. Ο πιο σημαντικός παράγοντας του λογισμικού αναδείχτηκε η ευκολία χρήσης και ακολούθως η επίτευξη των στόχων για τους οποίους κατασκευάστηκε. Τέλος, το δείγμα θεώρησε πως οι προσομοιώσεις του εικονικού εργαστηρίου συνεισφέρουν περισσότερο από όλα τα άλλα στοιχεία του λογισμικού, στη μάθηση. Οι προηγούμενες απόψεις δεν διαφοροποιήθηκαν μεταξύ φύλου.

Η παρούσα εργασία αποτελεί ένα παράδειγμα κατασκευής εκπαιδευτικού λογισμικού με απλά μέσα προσαρμοσμένο στις ιδιαίτερες διδακτικές ανάγκες του μαθήματος και συγχρόνως μια πρόταση για τον δρόμο που πρέπει να ακολουθήσουν η εισαγωγή των Νέων Τεχνολογιών στην εκπαιδευτική διαδικασία, αλλά κα η επιμόρφωση των εκπαιδευτικών σε αυτές. Το λογισμικό μπορεί να προκύψει σαν αποτέλεσμα της ψηφιοποίησης της καθημερινής διδακτικής του εκπαιδευτικού και να μοιραστεί στους μαθητές ως βοήθημα. Στην κατασκευή του μπορούν να πάρουν μέρος και οι μαθητές με προφανείς ευεργετικές συνέπειες στην εκπαιδευτική διαδικασία.

Στην εποχή του σήμερα η ανάπτυξη της τεχνολογίας και η εισαγωγή των νέων τεχνολογιών στην εκπαίδευση οδηγούν σε μια πιο βιωματική, κατανοητή και ενδιαφέρουσα προσέγγιση της γνώσης. Η εφαρμογή και η αξιοποίηση των νέων αυτών εργαλείων μάθησης μπορούν να ενισχύσουν την αποτελεσματικότητα της διδασκαλίας των νεοελληνικών κειμένων, καθώς και να εξυπηρετήσουν τις νέες ανάγκες και απαιτήσεις διδασκόντων και διδασκομένων. Οι ιστοσελίδες και οι βάσεις πληροφοριών που παρέχονται μέσω του διαδικτύου αποτελούν για όλους χρήσιμο εργαλείο έρευνας αλλά και πηγή πληροφοριών για την εκπαιδευτική πράξη. Σε αυτή τη διασύνδεση της διδασκαλίας με τις Νέες Τεχνολογίες η Σύγχρονη Βιβλιοθήκη έχει όλες τις προϋποθέσεις να φιλοξενήσει τα μέλη της σχολικής κοινότητας και να προάγει τη δια βίου παιδεία και την ολοκλήρωση της προσωπικότητάς τους. Στο ελκυστικό περιβάλλον που διαθέτει περιλαμβάνει επιλεγμένη συλλογή χιλιάδων τίτλων και ποικίλα οπτικοακουστικά μέσα. Συγκεκριμένες διδακτικές προτάσεις και σχεδιασμός πολιτιστικών εκδηλώσεων επιβεβαιώνουν τη δυνατότητα και αναγκαιότητα προσέγγισης της λογοτεχνίας με τη χρήση της Σχολικής Βιβλιοθήκης.

H συγκεκριμένη εισήγηση έχει στόχο να φέρει τους μαθητές σε επαφή με τον κόσμο της παραδοσιακής προφορικής λογοτεχνίας σε συνάφεια με τους ηλεκτρονικούς υπολογιστές και την τεχνολογία, ώστε μέσα από μια εκπαιδευτική – διασκεδαστική διαδικασία, να εξοικειωθούν με τη λειτουργία τους και επιπλέον να αποκτήσουν με απλό και κατανοητό τρόπο γνώσεις πληροφορικής εξερευνώντας τον ψηφιακό κόσμο του σήμερα και του αύριο με το internet.

Τα ηλεκτρονικά παιχνίδια έχουν εδώ και χρόνια μπει στο περιθώριο της εκπαίδευσης. Αν και δείχνουν να έχουν αρκετά στοιχεία που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για την καλύτερη εκπαίδευση των μαθητών, οι εκπαιδευτικοί δεν τα εκμεταλλεύονται. Στο Γυμνάσιο Πλατανιά κάνουμε μια προσπάθεια για να αναδείξουμε την εκπαιδευτική διάσταση του παιχνιδιού μέσα από τη χρησιμοποίηση κάποιων χαρακτηριστικών και δυνατοτήτων που αυτά προσφέρουν. Χρησιμοποιήσαμε το παιχνίδι στρατηγικής Microsoft Age Of Empires για την προσομοίωση των τριών κυριοτέρων μαχών των Περσικών πολέμων (Μαραθώνας – Θερμοπύλες – Σαλαμίνα). Επίσης ετοιμάσαμε και μια εφαρμογή πολυμέσων με τις απαραίτητες γνώσεις για να τον μαθητή πριν αυτός οδηγηθεί στην προσομοίωση.

Στην εισήγηση που ακολουθεί παρουσιάζουμε μια διδακτική πρόταση με χρήση πολυμέσων στην οποία επιδιώκεται οι μαθητές να κατανοήσουν το ιστορικό γεγονός της μάχης των Θερμοπυλών (480 πΧ), να εντρυφήσουν στις ιστορικές πηγές που το καταγράφουν και να το εντάξουν σε μια αλληλουχία ιστορικών γεγονότων. Με τη βοήθεια βίντεο, χαρτών, εκθεμάτων από διάφορα μουσεία και φωτογραφιών αποκτούν γνώσεις για τον τόπο και τον τρόπο διεξαγωγής της μάχης. Τέλος επιδιώκεται να κατανοήσουν τη συμβολική σημασία της μάχης και την επίδραση της στην τέχνη με τη διαθεματική μελέτη ποιημάτων (Καβάφης, «Θερμοπύλες» αλλά και άλλα) και έντεχνης μουσικής. Επισημαίνεται ακόμη και η σημερινή μεταφορική σημασία της φράσης « Τιμή σ’ εκείνους όπου στη ζωή τους όρισαν να φυλάγουν Θερμοπύλες…» που αποτέλεσε και τον τίτλο της εισήγησης, για να ορίσει το μεγαλείο όσων υπερασπίζονται ιδανικά ακόμη και αν γνωρίζουν εκ των προτέρων ότι είναι άνισος ο αγώνας.

Κατά την εργασία αυτή «αναδημιουργήθηκε» ψηφιακά ένα μεσαιωνικού ρυθμού κτίσμα (το κάστρο της Σίφνου). Σκοπός ήταν να δημιουργηθεί ακριβές τρισδιάστατο μοντέλο του κάστρου ως είχε το 1300 μ.Χ.. Δεδομένης της ελλείψεως τεχνικών στοιχείων απαραίτητη ήταν η διαθεματική προσέγγιση και η ανίχνευση τους δια αυτής. Ελέγχεται κατά αυτό το τρόπο η πληρέστερη η μη κατανόηση κατασκευαστικών – αρχιτεκτονικών εννοιών τόσο από τις ομάδες των φοιτητών οι οποίες έχουν αναλάβει την έρευνα στοιχείων – κατασκευή ψηφιακού μοντέλου όσο και από τους σπουδαστές – παρατηρητές του τελικού αποτελέσματος.

Στην εργασία αυτή περιγράφεται η μεθοδολογία σχεδιασμού του διερευνητικού λογισμικού «Η Υστεροβυζαντινή πόλη: Το παράδειγμα του Μυστρά». Το λογισμικό αυτό είναι ένας μικρόκοσμος, ο οποίος αναπτύχθηκε στο αρχιτεκτονικό περιβάλλον του Αβακίου και στόχο έχει να ενθαρρύνει τους/τις μαθητές/τριες να διατυπώνουν ιστορικά ερωτήματα και υποθέσεις, όταν χρειάζεται να επεξεργαστούν ένα πρωτογενές ιστορικό υλικό, να καταλήγουν σε κάποια συμπεράσματα και προβαίνουν σε ερμηνείες των δεδομένων. Η μέθοδος αυτή υποστηρίζουμε ότι μπορεί να υποβοηθήσει την ανάπτυξη της ιστορικής σκέψης των παιδιών και να απομακρύνει τη διδασκαλία της ιστορίας από την απομνημόνευση και το φρονηματισμό.. Ο σχεδιασμός του λογισμικού στηρίζεται σε αναλύσεις που αφορούν τόσο στη φύση της ιστορικής γνώσης, όσο και στις γνωστικές λειτουργίες που εμπλέκονται κατά την επεξεργασία ιστορικού υλικού και στον τρόπο που μαθαίνουν οι μαθητές/τριες. Η μάθηση της ιστορίας μέσα από την επεξεργασία πρωτογενών πηγών, κατά τον τρόπο των ιστορικών, ανήκει στο λεγόμενο κονστακτιβιστικό μοντέλο μάθησης της ιστορίας.

Η αξιοποίηση του υπολογιστή στη διδασκαλία και στην εκπαίδευση γενικότερα, μπορεί να βοηθήσει ώστε να υπάρξει μετατόπιση από την αντίληψη για τη μετάδοση της γνώσης, στην οικοδόμηση της γνώσης, και από τη μάθηση που θεωρείται ως εξωτερικά καθοδηγούμενη διαδικασία στη μάθηση ως αυτοπροσδιοριζόμενη αλλά υποβοηθούμενη από συνεργατικές διαδικασίες. Σκοπός της εργασίας αυτής είναι να παρουσιάσει μια ερευνητική διαδικασία καθώς και τα αποτελέσματα που προέκυψαν από αυτή, σχετικά με τον τρόπο που μαθητές αντιμετώπισαν τη διδασκαλία φιλολογικών μαθημάτων με χρήση ΤΠΕ και τον τρόπο που χρησιμοποιούν το Διαδίκτυο. Η έρευνα εφαρμόστηκε σε 139 μαθητές και μαθήτριες της Β/θμιας Εκπαίδευσης, ηλικίας 13-18 ετών στο νομό Λάρισας το σχολικό έτος 2002-03, στο πλαίσιο του προγράμματος της Ενδοσχολικής Επιμόρφωσης. Τα αποτελέσματα έδειξαν πως η αξιοποίηση του Η/Υ στη διδασκαλία των Φιλολογικών μαθημάτων είχε θετική αποδοχή από τους μαθητές, γεγονός που επιβεβαιώνει τη σημασία της εισαγωγής των ΤΠΕ στην εκπαίδευση.

Με αφορμή ένα καλοφτιαγμένο διαφημιστικό σποτάκι της Telecom Italia

Η εισήγηση περιγράφει το αντικείμενο, το λογισμικό κατασκευής, την δομή, τον τρόπο λειτουργίας και χρήσης και τους στόχους της ηλεκτρονικής εργασίας «Η ναυμαχία στους Αιγός Ποταμούς». Αντικείμενο της εργασίας αναφέρεται ότι αποτελεί τμήμα του σχολικού εγχειριδίου «Αρχαίοι Έλληνες Ιστοριογράφοι», της Α΄ τάξης Λυκείου. Περιλαμβάνεται μια σύντομη περιγραφή του λογισμικού κατασκευής, του Director. Παρουσιάζονται και αναλύονται αδρά τα βασικά δομικά στοιχεία της ηλεκτρονικής εργασίας (ΝΟΗΜΑ, ΒΙΟΓΡΑΦΙΑ, ΚΕΙΜΕΝΟ, ΕΡΜΗΝΕΙΑ, ΑΣΚΗΣΕΙΣ). Στην εισήγηση περιγράφονται τα βήματα που πρέπει να ακολουθήσει ο μαθητής ή ο εκπαιδευτικός για να κάνει αποτελεσματική χρήση του λογισμικού. Γίνεται προσπάθεια να δοθεί η εικόνα του περιβάλλοντος εργασίας (εικόνες, χάρτες, μουσικά αποσπάσματα, γραπτό και ακουστικό κείμενο). Τέλος, γίνονται προτάσεις για το πώς η κάθε υποενότητα μπορεί να χρησιμοποιηθεί και να διευκολύνει την διδακτική διαδικασία.

Στην εισήγηση αυτή παρουσιάζουμε – και ταυτόχρονα προτείνουμε - ένα διδακτικό παράδειγμα που εφαρμόστηκε στην Α΄ τάξη του Βαρβακείου Πειραματικού Γυμνασίου κατά το σχολικό έτος 2003-2004 στο μάθημα της Νεοελληνικής Γλώσσας. Η διδακτική μας πρόταση, που αφορά στη διδασκαλία της αφήγησης μέσα από κείμενα γλωσσικά και πολυτροπικά, στηρίχτηκε σε ορισμένα σημεία που ανέδειξαν η επιστήμη της γλωσσολογίας (θεωρητική και εφαρμοσμένη) και οι άλλες επιστήμες της επικοινωνίας σχετικά με το λόγο και τις εκφορές του, την έννοια και το ρόλο του κειμένου στην ανθρώπινη επικοινωνία, τους παράγοντες που προσδίδουν σημασία στο κείμενο και τη συμβολή των ΤΠΕ στην αναθεώρηση των αντιλήψεων που είχαμε ως τώρα για το κείμενο (τα σημεία αυτά τα παρουσιάζουμε στο θεωρητικό πλαίσιο της εισήγησης). Το διδακτικό παράδειγμα για να υλοποιηθεί αξιοποίησε κείμενα, σχολικά και άλλα, κινηματογραφικές ταινίες και ηλεκτρονικούς υπολογιστές και έδωσε την ευκαιρία στους μαθητές να κατανοήσουν τους τρόπους και τα μέσα της επικοινωνίας, τις εκφάνσεις του αφηγηματικού λόγου και να παράγουν λόγο, προφορικό, γραπτό και ηλεκτρονικό σε αυθεντικές, όσο το δυνατόν, περιστάσεις επικοινωνίας.

Η εργασία αυτή παρουσιάζει τη μελέτη, σχεδίαση, υλοποίηση και αξιολόγηση εκπαιδευτικού λογισμικού για χρήση στη διδασκαλία της εποχής του χαλκού στο πλαίσιο του μαθήματος της Ιστορίας της Α΄ Γυμνασίου. Η ανάπτυξη του λογισμικού έχει στόχο την εφαρμογή μη παραδοσιακής μορφής διδασκαλίας, προκειμένου να επιτευχθούν καλύτερα μαθησιακά αποτελέσματα, ενεργοποιώντας το ενδιαφέρον των μαθητών και δίνοντας παράλληλα μια ζωντανή εναλλακτική προσέγγιση στη μάθηση, χωρίς αυτή να χάνει την επιστημονική της διάσταση. Το λογισμικό χρησιμοποιεί τις νεότερες τεχνολογίες σχεδιασμού στο περιβάλλον του παγκόσμιου ιστού. Η δομή και οι ενότητες του λογισμικού είναι απόλυτα συμβατές με το αναλυτικό πρόγραμμα διδασκαλίας, επιτρέποντας την παράλληλη χρήση του με τη διδασκαλία στην τάξη.

Στην εργασία αυτή παρουσιάζεται μια πιλοτική διδασκαλία της ενότητας Θερμική Ακτινοβολία, της Β’ Γυμνασίου. Ο σχεδιασμός της έχει εργαστηριακό χαρακτήρα και υλοποιείται με την συνδυασμένη χρήση εργαλείων ΤΠΕ και συμβατικών. Αποτελεί δε, ένα μέρος μιας ευρύτερης εργαστηριακής διδακτικής σειράς για τα θερμικά φαινόμενα. Στον σχεδιασμό της διδασκαλίας έγινε εκμετάλλευση των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών που προσφέρει η χρήση ΤΠΕ τα οποία ενσωματώθηκαν στις διερευνητικές δραστηριότητες των μαθητών, με την καθοδήγηση που τους προσέφεραν κατάλληλα διαμορφωμένα Φύλλα Εργασίας.

Στην παρούσα παρουσίαση περιγράφεται μια διδακτική στρατηγική. Προκείμενου να δείξουμε το πώς εφαρμόζεται η στρατηγική αυτή χρησιμοποιούμε ένα μέρος της ύλης από το κεφαλαίο των οξέων της χημείας της Γ Γυμνασίου (Ο.Ε.Δ.Β ). Η στρατηγική αυτή έχει εφαρμοστεί σε μαθήματα των φυσικών επιστήμων για δυο χρόνια , τόσο στο εργαστήριο των ηλεκτρονικών υπολογιστών του σχολείου, εφόσον ήταν διαθέσιμο, όσο και στις σχολικές τάξεις, στον μαυροπίνακα με την κατάλληλη προσαρμογή.