12ο Πανελλήνιο Συνέδριο με Διεθνή Συμμετοχή “Διδακτική της Πληροφορικής”

Η παρούσα μελέτη εστιάζει στην εφαρμογή και αξιολόγηση ενός πρωτότυπου εκπαιδευτικού επιτραπέζιου παιχνιδιού, που στοχεύει στην καλλιέργεια της Υπολογιστικής Σκέψης (Computational Thinking - CT) σε παιδιά προσχολικής ηλικίας. Το παιχνίδι Μυστήριο στο μουσείο αναπτύχθηκε στο πλαίσιο του έργου Erasmus+ CThink.It και βασίστηκε σε τέσσερις βασικές δεξιότητες της CT: αποδόμηση, αναγνώριση προτύπων, αφαίρεση και αλγοριθμική σκέψη. Η μελέτη ακολουθεί μικτή μεθοδολογική προσέγγιση και υλοποιήθηκε σε δείγμα 31 νηπίων από δύο ιδιωτικά σχολεία της Μακεδονίας. Για τη συλλογή δεδομένων χρησιμοποιήθηκε το εργαλείο αξιολόγησης TechCheck, η παρατήρηση και ένα ερωτηματολόγιο στάσεων. Τα αποτελέσματα έδειξαν στατιστικά σημαντική βελτίωση στις δεξιότητες των παιδιών μετά την παρέμβαση σε όλους τους τομείς της CT, επιβεβαιώνοντας τη δυναμική των unplugged δραστηριοτήτων. Η έρευνα συμβάλλει στην αναγνώριση των επιτραπέζιων παιχνιδιών ως ένα αποτελεσματικό εργαλείο ανάπτυξης της CT στην προσχολική εκπαίδευση.

Στην παρούσα έρευνα μελετώνται οι νοητικές αναπαραστάσεις παιδιών προσχολικής ηλικίας, καθώς και η εξέλιξή τους, αναφορικά με τα Τεχνολογικά ενισχυμένα παιχνίδια (ΤΕΠ): Coding express, Botley και Buddy. Ειδικότερα, διερευνώνται τα χαρακτηριστικά και οι προσφερόμενες τεχνολογικές και παιδαγωγικές δυνατότητες των ΤΕΠ, εκ των οποίων το Coding express αποτελεί ένα κατασκευαστικό κιτ ρομποτικής, το Botley ένα προγραμματιζόμενο ΤΕΠ δαπέδου και το Buddy ένα ανθρωπόμορφο ΤΕΠ. Για τη συλλογή και καταγραφή των νοητικών αναπαραστάσεων των παιδιών, πραγματοποιήθηκαν ατομικές συνεντεύξεις πριν και μετά την υλοποίηση συγκεκριμένων διδακτικών προβλημάτων, βασισμένων στην παιγνιώδη μάθηση. Οι μεταβλητές που εξετάστηκαν αφορούσαν τις έννοιες της ιδιότητας, της λειτουργίας και του ελέγχου των ΤΕΠ, ενώ οι απαντήσεις ταξινομήθηκαν με βάση τη γνωστική συγκρότηση που παρουσίαζαν τα παιδιά σε κάθε φάση. Τα ευρήματα της έρευνας ανέδειξαν σημαντικές διαφοροποιήσεις στην εξέλιξη των νοητικών αναπαραστάσεων των παιδιών, αναλόγως του τύπου του ΤΕΠ, με το ανθρωπόμορφο ΤΕΠ Buddy να παρουσιάζει τη μεγαλύτερη γνωστική πρόοδο.

Στο παρόν άρθρο παρουσιάζεται μία συστηματική καταγραφή της εξέλιξης των νοητικών αναπαραστάσεων παιδιών προσχολικής ηλικίας για τα Τεχνολογικά Ενισχυμένα Παιχνίδια (ΤΕΠ). Ειδικότερα, γίνεται μελέτη των τεχνολογικών και παιδαγωγικών δυνατοτήτων συγκεκριμένων ΤΕΠ (Power Puppy, Robodog, Glow and Go Bot και Coding Critters). Η καταγραφή των αρχικών και των τελικών αναπαραστάσεων υλοποιήθηκε μέσω ατομικών ημι-δομημένων συνεντεύξεων για τη μελέτη της εξέλιξής τους. Οι μεταβλητές που εξετάστηκαν αφορούσαν την ιδιότητα, τη λειτουργία και τον έλεγχο των ΤΕΠ και η ταξινόμηση των απαντήσεων τους έγινε ανάλογα με τη γνωστική αναπαράσταση που διέθεταν τα παιδιά. Τα αποτελέσματα ανέδειξαν σημαντική βελτίωση στο μετασχηματισμό και την οργάνωση νοητικών αναπαραστάσεων αφού καταγράφηκε αλλαγή των αρχικών μη πλήρων ή ελλιπών αναπαραστάσεων σε πλήρεις αναπαραστάσεις. Τα ευρήματα υπογραμμίζουν την αποτελεσματικότητα της παιγνιώδους μάθησης μέσω ΤΕΠ, ενώ παράλληλα αναγνωρίζεται η ανάγκη για περαιτέρω έρευνα σε μεγαλύτερο δείγμα.

Η παρούσα εργασία αναφέρεται στην προσέγγιση εννοιών προγραμματισμού μέσω της αξιοποίησης εφαρμογών ως εκπαιδευτικά εργαλεία. Σκοπός της είναι να εντοπιστούν αρχικά οι εφαρμογές προγραμματισμού που απευθύνονται σε παιδιά ηλικίας τριών έως έξι ετών (3-6), με τη διαδικασία της συστηματικής ανασκόπηση, που προτείνεται στο Preferred Reporting Items for Systematic Reviews and Meta-Analyses (PRISMA). Στη συνέχεια, επιχειρείται ανάλυση του περιεχομένου των περιγραφών τους ως προς τις έννοιες (ΥΣ) που περιλαμβάνουν και εντοπίζονται πόσες και ποιες από αυτές εμφανίζονται στην καθεμία. Τα αποτελέσματα που προέκυψαν δείχνουν πως οι κατασκευαστές αναφέρουν συνήθως τρεις βασικές έννοιες και συχνότερα εμφανίζονται οι ακολουθίες, το υλικό/λογισμικό, οι βρόχοι, τα γεγονότα και οι αλγόριθμοι και σπανιότερα οι τελεστές, οι αναπαραστάσεις και ο παραλληλισμός. Μέσω της παρούσας έρευνας, οι εκπαιδευτικοί μπορούν να αναγνωρίζουν ποιες ψηφιακές εφαρμογές τους εξυπηρετούν για τη διδασκαλία των εννοιών του προγραμματισμού που έχουν επιλέξει.

Η παρούσα εργασία διερευνά τη δυνατότητα ενίσχυσης της αλγοριθμικής σκέψης σε παιδιά προσχολικής ηλικίας, αξιοποιώντας συνδυαστικά την παιγνιώδη μάθηση και την τεχνολογία της επαυξημένης πραγματικότητας. Η αλγοριθμική σκέψη, ως θεμελιώδης δεξιότητα του 21ου αιώνα, αποτελεί βασικό πυλώνα της επιστήμης των υπολογιστών και του STEM. Η ανάπτυξή της από νεαρή ηλικία μπορεί να καλλιεργήσει την ικανότητα επίλυσης προβλημάτων και την κριτική σκέψη. Μέσω της δημιουργίας ενός καινοτόμου επιτραπέζιου εκπαιδευτικού παιχνιδιού με επαυξημένη πραγματικότητα, η εργασία εξετάζει πώς η αλληλεπίδραση με απτές κάρτες και ψηφιακές αναπαραστάσεις μπορεί να εισάγει τα παιδιά στις βασικές έννοιες του προγραμματισμού, όπως οι ακολουθίες εντολών, σε ένα ελκυστικό και κατανοητό πλαίσιο.

Η παρούσα μελέτη διερευνά τις απόψεις των εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης σχετικά με τη χρήση των Unplugged Coding δραστηριοτήτων και τον αντίκτυπό τους στην ανάπτυξη της υπολογιστικής σκέψης των μαθητών. Εστιάζοντας στις έννοιες της Εννοιολογικής Γνώσης, της Αλγοριθμικής Σκέψης και των δεξιοτήτων Αξιολόγησης, εφαρμόστηκε ποσοτική μεθοδολογική προσέγγιση με χρήση ερωτηματολογίου. Τα αποτελέσματα κατέδειξαν θετική στάση των εκπαιδευτικών προς τη μέθοδο, αν και παρατηρείται διστακτικότητα λόγω έλλειψης ενημέρωσης και γνώσης. Η στατιστική ανάλυση ανέδειξε ισχυρές συσχετίσεις μεταξύ των τριών μεταβλητών, με την Εννοιολογική Γνώση να επιδρά καθοριστικά στη δεξιότητα της Αξιολόγησης. Δεν διαπιστώθηκαν στατιστικά σημαντικές διαφοροποιήσεις ως προς τα δημογραφικά χαρακτηριστικά των συμμετεχόντων. Τα ευρήματα ενισχύουν τη θέση ότι οι unplugged δραστηριότητες αποτελούν μια προσιτή και αποτελεσματική διδακτική πρακτική για την καλλιέργεια της υπολογιστικής σκέψης και της κριτικής ικανότητας των μαθητών, ανεξαρτήτως εκπαιδευτικού επιπέδου ή τεχνολογικών υποδομών.

Η παρούσα ποιοτική περιγραφική μελέτη αποσκοπεί στη διερεύνηση ανάπτυξης των δεξιοτήτων υπολογιστικής σκέψης σε μαθητές με οπτική αναπηρία χωρίς τη χρήση ψηφιακών μέσων (unplugged). Στην έρευνα συμμετείχαν επτά μαθητές με οπτική αναπηρία οι οποίοι συμμετείχαν σε δύο ειδικά σχεδιασμένες unplugged δραστηριότητες. Η ερευνητική στρατηγική περιλάμβανε τη φάση εξοικείωσης, την ερευνητική παρέμβαση και την ποιοτική συλλογή των δεδομένων , ακολουθώντας το 3D Framework των Brennan & Resnick (2012). Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων οι μαθητές φάνηκε να επιδεικνύουν δεξιότητες αναγνώρισης προτύπων και αλγοριθμικού σχεδιασμού ενώ παράλληλα παρατηρήθηκε ενίσχυση των συνεργατικών, επικοινωνιακών κι εκφραστικών δεξιοτήτων. Η μελέτη αναδεικνύει τη σημασία ανάπτυξης προσβάσιμων unplugged δραστηριοτήτων υπολογιστικής σκέψης για μαθητές με οπτική αναπηρία ενώ καταλήγει σε προτάσεις για μελλοντικές έρευνες κι εκπαιδευτικές πολιτικές.

Το παρόν άρθρο αποτελεί ερευνητική μελέτη που στοχεύει στη διερεύνηση της διδασκαλίας των μαθηματικών μέσω του προγραμματισμού, με την υιοθέτηση ενός διδακτικού διαδραστικού ψηφιακού εγχειριδίου. Στο πλαίσιο της έρευνας, αναπτύχθηκε και υλοποιήθηκε ένα διαδραστικό ψηφιακό εγχειρίδιο που περιέχει δραστηριότητες συνδυασμού μαθηματικών εννοιών και προγραμματισμού. Για τον σχεδιασμό του χρησιμοποιήθηκε το μοντέλο SAM (Successive Approximation Model), ενώ το παιδαγωγικό πλαίσιο της παρέμβασης στηρίχθηκε στο μοντέλο διερευνητικής μάθησης 5E (Engage, Explore, Explain, Elaborate, Evaluate). Επιπροσθέτως, πραγματοποιήθηκε διδακτική παρέμβαση με τη χρήση του προαναφερθέντος εργαλείου σε μαθητές/ήτριες, προκειμένου να αξιολογηθεί η επίδραση του συνδυασμού αυτού στη βελτίωση της κατανόησης επιλεγμένων μαθηματικών εννοιών και στη διαμόρφωση της στάσης τους απέναντι στο εγχειρίδιο. Τα ευρήματα της έρευνας έδειξαν ότι οι μαθητές/ήτριες διατήρησαν θετική στάση τόσο προς το διαδραστικό εγχειρίδιο όσο και προς τον προγραμματισμό, ενώ η σύγκριση των επιδόσεών τους πριν και μετά την παρέμβαση κατέδειξε στατιστικά σημαντικές βελτιώσεις στους συνολικούς και στους επιμέρους δείκτες.

Η Υπολογιστική Σκέψη θεωρείται απαραίτητη δεξιότητα των μελλοντικών πολιτών και μπορεί να αναπτυχθεί από την αρχική σχολική ηλικία μέσω διαφόρων προσεγγίσεων. Το άρθρο αυτό αφορά την ενσωμάτωση της ΥΣ στα μαθήματα Γλώσσας και Τέχνης της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης, μέσω μιας πολιτισμικά ευαισθητοποιημένης, αποσυνδεδεμένης προσέγγισης. Στο πλαίσιο ενός ευρωπαϊκού έργου, εφαρμόστηκαν σχέδια μαθημάτων που ενσωμάτωναν πολιτισμικά στοιχεία διαφόρων χωρών και δραστηριότητες καλλιέργειας της ΥΣ για την επίτευξη στόχων των Προγραμμάτων Σπουδών των μαθημάτων Γλώσσας και Τέχνης διαφόρων τάξεων της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης. Δεδομένα συλλέχθηκαν μέσω ερωτηματολογίων, φύλλων εργασίας, αναστοχαστικών γραπτών μαθητών/τριών και εκπαιδευτικών, και συνεντεύξεων ομάδας εστίασης, και αναλύθηκαν ποσοτικά και ποιοτικά. Οι απαντήσεις στα ερευνητικά ερωτήματα αναδεικνύουν την ελκυστικότητα και αποτελεσματικότητα της προσέγγισης αυτής, καθώς και επιτυχημένα στοιχεία της μεθοδολογίας εκπαιδευτικού σχεδιασμού. Το άρθρο αναδεικνύει τις δυνατότητες της ολοκληρωμένης και πολιτισμικά ευαισθητοποιημένης ενσωμάτωσης της ΥΣ στα μαθήματα Γλώσσας και Τέχνης της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης, αξιοποιώντας την αποσυνδεδεμένη προσέγγιση.

Στην εργασία αυτή προτείνεται η ανάλυση των επιδόσεων των μαθητών/τριών που συμμετείχαν στον Διαγωνισμό Πληροφορικής και Υπολογιστικής Σκέψης Κάστορας-Bebras GR 2018-2019 με μονάδα ανάλυσης το κάθε θέμα και αξιοποίηση της στατιστικής μεθοδολογίας της Θεωρίας Απόκρισης Στοιχείου (Item Response Theory). Οι χιλιάδες απαντήσεις των μαθητών/τριών των κατηγοριών Γ’-Δ’ Δημοτικού και Ε’-ΣΤ’ Δημοτικού σε κάθε θέμα της συγκεκριμένης διοργάνωσης αναλύθηκαν ως προς τον δείκτη δυσκολίας και τον δείκτη διάκρισής τους για να συνδράμουν στον χαρακτηρισμό των θεμάτων ως προς τη δυσκολία τους. Από τα αποτελέσματα της ανάλυσης αυτής προκύπτουν χρήσιμα συμπεράσματα που μπορούν να καθοδηγήσουν την επιλογή των καταλληλότερων θεμάτων για την αποτελεσματική αξιολόγηση της ικανότητας ΥΣ των μαθητών/τριών. Η μέθοδος αυτή μπορεί επίσης να αξιοποιηθεί για τη δημιουργία χρήσιμων τεστ αξιολόγησης διαφόρων γνωστικών αντικειμένων συμβάλλοντας στο πεδίο της αξιολόγησης στην εκπαίδευση.

Η υπολογιστική σκέψη (ΥΣ) (computational thinking), παρά τις επιμέρους διαφοροποιήσεις των ερευνητών ως προς τον ορισμό της, έχει κερδίσει σταθερά έδαφος στην επιστημονική κοινότητα τα τελευταία 20 χρόνια. Αρκετές χώρες έχουν προχωρήσει ήδη στην ενσωμάτωση της ΥΣ αναμορφώνοντας τα προγράμματα σπουδών τους. Ανιχνεύεται όμως ακόμα σήμερα ένα κενό στην αξιολόγηση της ΥΣ, η οποία αποτελεί πρωταρχικό εργαλείο για την ανάπτυξη αποδοτικών διδακτικών πρακτικών ΥΣ. Βασιζόμενοι στην έρευνα προχωρήσαμε στη σχεδίαση και δημιουργία ενός εργαλείου αξιολόγησης της ΥΣ. Το εργαλείο αξιολόγησης ΥΣ DACT (https://dact.pre.uth.gr/) αποτελεί μοναδικό εργαλείο αξιολόγησης ΥΣ μαθητών συγκεκριμένης ηλιακής ομάδας (11-14 ετών), λαμβάνει υπόψη του τις έξι διαστάσεις της ΥΣ (αλγοριθμική σκέψη, αξιολόγηση, αποσύνθεση, γενίκευση και μοτίβα, αφαίρεση και λογική), δεν συνδέεται με προγραμματιστικό περιβάλλον και μπορεί να χορηγηθεί σε ψηφιακή ή σε έντυπη μορφή. Yπό αυτό το πρίσμα αποτελεί πρωτότυπη συνεισφορά στην επιστημονική κοινότητα.

This study explores the use of the Multidimensional Support Model for Robotics Learning Activities (MuSRA) to help novice programmers develop debugging skills. MuSRA combines instructional strategies with digital tools to support metacognition. Central to the model is student-recorded digital data—screenshots, recordings, video captures—collected during robotics tasks. It positions students as reflective "scientists" analyzing their programming processes. The study involved 48 lower secondary school students with minimal programming experience in MuSRA-guided activities. The research examined (a) programming errors and (b) students' ability to correct them. Results showed common novice mistakes and improvements in debugging. Crucially, digital data reflection supported error detection. These findings suggest MuSRA is an effective approach to teaching debugging in educational robotics.

Η ενσωμάτωση της Εκπαιδευτικής Ρομποτικής σε όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης και η παράλληλη ανάπτυξη εργαλείων και περιβαλλόντων που ενισχύουν το μικτό πλαίσιο μάθησης έχουν επηρεάσει τα προγράμματα σπουδών τόσο της διεθνούς εκπαιδευτικής κοινότητας όσο και της ελληνικής. Η άμεση συσχέτιση της Εκπαιδευτικής Ρομποτικής με την καλλιέργεια της Υπολογιστικής Σκέψης, έχει ενισχύσει τους παιδαγωγικούς στόχους του μαθήματος της Πληροφορικής, ειδικά στην δευτεροβάθμια εκπαίδευση, προς την κατεύθυνση αυτή. Η παρούσα έρευνα επιχειρεί να ανταποκριθεί στις ανάγκες των εκπαιδευτικών Πληροφορικής για αναδιαμόρφωση των εκπαιδευτικών πρακτικών, εξετάζει την επίδραση της εξ αποστάσεως συνεργασίας των μαθητών στην καλλιέργεια δεξιοτήτων Υπολογιστικής Σκέψης με βάση το μοντέλο της κοινότητας διερεύνησης. Τα αποτελέσματα αν και δεν παρέχουν στατιστικά σημαντική διαφορά ως προς την καλλιέργεια δεξιοτήτων Υπολογιστικής Σκέψης, αναδεικνύουν μία ήπια αύξηση της δεξιότητας αποσφαλμάτωσης των μαθητών που εργάστηκαν στην κοινότητα διερεύνησης έναντι των μαθητών που εργάστηκαν εξ αποστάσεως ατομικά. Τέλος, μέσα από την εμπειρία τους στην κοινότητα διερεύνησης αναδεικνύεται τόσο από ποσοτικά όσο και ποιοτικά δεδομένα η σύνδεση της εργασίας σε κοινότητα με την αύξηση των εσωτερικών κινήτρων των μαθητών.

Το παρόν άρθρο εξετάζει την ομαδοσυνεργατική μάθηση στην εξ αποστάσεως εκπαίδευση της ρομποτικής, με επίκεντρο τις απόψεις εφήβων μαθητών/τριών στη Ρόδο. Στόχος είναι η καταγραφή των δυσκολιών που αντιμετωπίζονται και η ανάδειξη παραγόντων που ενισχύουν την αποτελεσματικότητα της εξ αποστάσεως μάθησης. Η έρευνα, που διεξήχθη με ηλεκτρονικό ερωτηματολόγιο, έδειξε ότι οι μαθητές/τριες είναι εξοικειωμένοι/ες με την ψηφιακή εκπαίδευση και αποδίδουν την επιτυχία της σε παράγοντες όπως η προσαρμογή στις ανάγκες τους, η χρήση σύγχρονων μεθόδων και η τεχνολογική επάρκεια. Οι συμμετέχοντες/ουσες βιώνουν θετικά συναισθήματα, ενώ δίνουν έμφαση στον ρόλο του/της καταρτισμένου/ης και επικοινωνιακού/ής εκπαιδευτή/τριας. Τέλος, απορρίπτουν τον συσχετισμό της ρομποτικής με το φύλο, αναγνωρίζοντας την ως ισότιμο πεδίο για όλους/ες.

Η παρούσα μελέτη περιγράφει την εφαρμογή μιας ερευνητικής παρέμβασης για την αρχική επιμόρφωση μελλοντικών εκπαιδευτικών της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης στην Εκπαιδευτική Ρομποτική (ΕΡ), συνδυάζοντας υβριδικά τη χρήση κιτ εκπαιδευτικών ρομπότ με ένα περιβάλλον προσομοίωσης. Η υιοθέτηση της ΕΡ στην εκπαιδευτική πολιτική και η ένταξή της στα προγράμματα σπουδών δημιουργεί νέες ανάγκες και προκλήσεις για την επαγγελματική ανάπτυξη των εκπαιδευτικών. Στόχος της παρέμβασης ήταν να μειώσει την επίδραση της έλλειψης προηγούμενων γνώσεων προγραμματισμού, εισάγοντας τους φοιτητές σε προσομοιωμένα περιβάλλοντα που επιτρέπουν ευελιξία ως προς τον χώρο, τον χρόνο και τον ρυθμό μάθησης. Η αξιολόγηση πραγματοποιήθηκε με ερωτηματολόγιο κλίμακας Likert και ανοιχτές ερωτήσεις, καταγράφοντας βελτιώσεις στις στάσεις και την αυτοεκτίμηση των συμμετεχόντων, αλλά και προτάσεις για βελτίωση.

The integration of AI tools into programming education has become increasingly prevalent in recent years, transforming the way programming is taught and learned. This paper provides a review of the state-of-the-art AI tools available for teaching and learning programming, particularly in the context of introductory courses. It highlights the challenges on course design, learning objectives, course delivery and formative and summative assessment, as well as the misuse of such tools by the students. We discuss ways of re-designing an existing course, re-shaping assignments and pedagogy to address the current AI technologies challenges. This example can serve as a guideline for policies for institutions and teachers involved in teaching programming, aiming to maximize the benefits of AI tools while addressing the associated challenges and concerns.

Η παρούσα έρευνα διερεύνησε την αποτελεσματικότητα μιας διδακτικής παρέμβασης για τη διδασκαλία των Δέντρων Απόφασης (ΔΑ), με χρήση αποκλειστικά αποσυνδεδεμένων από τον υπολογιστή δραστηριοτήτων, στο μάθημα της Πληροφορικής της Γ΄ Γυμνασίου. Συμμετείχαν 47 μαθητές/τριες από δύο τμήματα του Μουσικού Σχολείου της Πάτρας. Στόχος ήταν να αξιολογηθεί η γνωστική πορεία των μαθητών/τριών με βάση την ταξινομία SOLO. Η χρήση τέτοιων δραστηριοτήτων για τη διδασκαλία των ΔΑ φαίνεται να αποδίδει ικανοποιητικά, αφού μετά την υλοποίηση του σεναρίου οι μαθητές/τριες βελτίωσαν σημαντικά τις επιδόσεις τους σε σχέση με τα επιδιωκόμενα μαθησιακά αποτελέσματα. Προτείνεται παρεμβάσεις αυτού του είδους για τη διδασκαλία των ΔΑ να εφαρμοστούν και σε άλλες τάξεις του Γυμνασίου με κατάλληλες προσαρμογές του διδακτικού σεναρίου. Παρόμοιες έρευνες θα μπορούσαν να υλοποιηθούν για τη διερεύνηση των μαθησιακών αποτελεσμάτων σχετικά και με άλλες έννοιες της ΤΝ, με σκοπό την εξαγωγή συμπερασμάτων που θα οδηγήσουν στη δημιουργία μιας ολοκληρωμένης βάσης εγγραμματισμού στην Τεχνητή Νοημοσύνη.

Η παρούσα έρευνα εξετάζει την επίδραση της χρήσης της Τεχνητής Νοημοσύνης (ΤΝ) ως εργαλείου υποστήριξης της εξατομικευμένης μάθησης σε μαθητές της Β' Λυκείου. Συγκεκριμένα, εξετάζεται πώς η ενσωμάτωση της πλατφόρμας ChatGPT μπορεί να ενισχύσει την κατανόηση και τις επιδόσεις των μαθητών στην ενότητα Δομή Επανάληψης στη γλώσσα προγραμματισμού ΓΛΩΣΣΑ. Στην έρευνα συμμετείχαν 17 μαθητές του 2ου Γενικού Λυκείου Κω, μέσω μιας εκπαιδευτικής παρέμβασης διάρκειας δύο διδακτικών συνεδριών. Τα αποτελέσματα έδειξαν στατιστικά σημαντική βελτίωση στις επιδόσεις των μαθητών μετά τη χρήση της ΤΝ, ενώ οι μαθητές εξέφρασαν θετικές στάσεις απέναντι στη χρήση της ΤΝ στη μάθηση. Η μελέτη αναδεικνύει τον ρόλο της ΤΝ στην υποστήριξη της εξατομικευμένης μάθησης και παρέχει πρακτικές κατευθύνσεις για την αξιοποίησή της στην εκπαιδευτική διαδικασία.

Η παρούσα εργασία αποτελεί συμβολή στο πεδίο της Διδακτικής της Πληροφορικής μέσω της διερεύνησης της πρόθεσης των εκπαιδευτικών να ενσωματώσουν την Υπολογιστική Σκέψη (ΥΣ) στην εκπαιδευτική τους πρακτική. Για τη διερεύνηση αυτή αξιοποιείται το ψυχοκοινωνικό Μοντέλο Αποδοχής Τεχνολογίας (Technology Acceptance Model - TAM) και μελετώνται οι παράγοντες που επιδρούν στην πρόθεση των εκπαιδευτικών να υλοποιήσουν την ενσωμάτωση, καθώς και ο βαθμός επίδρασης του κάθε παράγοντα. Η έρευνα διενεργήθηκε μέσω ερωτηματολογίου σε εκπαιδευτικούς που συμμετείχαν ως συντονιστές σχολικής μονάδας στην ελληνική διοργάνωση του Διαγωνισμού Πληροφορικής και ΥΣ Κάστορας-Bebras GR 2019. Με βάση τα συμπεράσματα, υπάρχουν συγκεκριμένοι παράγοντες που επιδρούν στην πρόθεση συμπεριφοράς των εκπαιδευτικών σχετικά με την ενσωμάτωση της ΥΣ στην εκπαιδευτική πρακτική τους, οι οποίοι μπορούν να προβλεφθούν, η δε επίδραση στους παράγοντες αυτούς μπορεί να επηρεάσει την πρόθεση συμπεριφοράς και συνεπώς τη συμπεριφορά των εκπαιδευτικών ως προς την ενσωμάτωση της ΥΣ στην εκπαιδευτική πράξη.

Η Υπολογιστική Σκέψη (ΥΣ) αποτελεί κρίσιμη δεξιότητα του 21ου αιώνα, ενσωματώνοντας έννοιες, πρακτικές και στάσεις που προάγουν την επίλυση προβλημάτων σε όλα τα πεδία. Η γνωστική της διάσταση περιλαμβάνει έννοιες όπως οι ακολουθίες, οι βρόχοι και οι συνθήκες, των οποίων η κατανόηση, σύμφωνα με τη βιβλιογραφία, προϋποθέτει συγκεκριμένα επίπεδα γνωστικής ωριμότητας. Ωστόσο, παραμένουν ερευνητικά κενά σχετικά με την αναπτυξιακή πορεία της ΥΣ και τη σύνδεσή της με τις γνωστικές και μαθησιακές ανάγκες των μαθητών/τριών. Η παρούσα μελέτη επιχειρεί να διερευνήσει την αναπτυξιακή πορεία των εννοιών της ΥΣ μέσω της χρήσης της ελληνικής προσαρμογής του Beginners Computational Thinking Test (BCTt) σε δείγμα 517 μαθητών/τριών Α’ έως Γ’ δημοτικού σχολείου. Τα αποτελέσματα έδειξαν διαφορές στις επιδόσεις ανά τάξη και έννοια, με υψηλότερες επιδόσεις στις ακολουθίες και χαμηλότερες στις συνθήκες. Συνολικά, η μελέτη παρέχει δεδομένα για την αναπτυξιακή πορεία της ΥΣ και προτείνει κατευθύνσεις για την υποστήριξη της διδασκαλίας και της μάθησης.

Το εργαστήριο απευθύνεται σε εν ενεργεία και μελλοντικούς εκπαιδευτικούς της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης που επιθυμούν εντάξουν στο πρόγραμμά τους τεχνολογικές προτάσεις βασισμένες στο Physical Computing. Σε απόφοιτους παιδαγωγικών/καθηγητικών τμημάτων σε προπτυχιακούς και μεταπτυχιακούς φοιτητές, σε πτυχιούχους τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, σε εκπαιδευτές προγραμμάτων δια βίου μάθησης, σε εκπαιδευτικό προσωπικό της ιδιωτικής εκπαίδευσης, σε εκπαιδευτικό προσωπικό ιδιωτικών κέντρων STEM, σε εκπαιδευτές ιδιωτικών και δημόσιων ΣΑΕΚ (π. ΙΕΚ). Είναι μια καλή εισαγωγή στην χρήση Python μέσω δημιουργίας αυτοτελών έργων με βιωματικό τρόπο. Οι συμμετέχοντες/ούσες στο εργαστήριο θα πληροφορηθούν για το Raspberry Pi Pico έναν χαμηλού κόστους, υψηλής απόδοσης μικροελεγκτής πλακέτας από το Raspberry Pi Foundation, την ίδια οργάνωση που βρίσκεται πίσω από τους δημοφιλείς υπολογιστές Raspberry Pi. Θα εξοικειωθούν με την χρήση της γλώσσας προγραμματισμού Python και την αξιοποίηση τους στην εκπαιδευτική διαδικασία. Το Raspberry Pi Pico είναι μία εντυπωσιακή μικρή πλακέτα, προσφέροντας έναν ισχυρό και ευέλικτο μικροελεγκτή σε μια απίστευτα προσιτή τιμή. Έχει γίνει γρήγορα μια αγαπημένη επιλογή για χομπίστες, εκπαιδευτικούς και επαγγελματίες που θέλουν να δημιουργήσουν έξυπνα και αποδοτικά ενσωματωμένα συστήματα. Με χαμηλό κόστος: Είναι ένας από τους πιο οικονομικούς και ισχυρούς μικροελεγκτές της αγοράς. Με υψηλή απόδοση: Ο διπύρηνος επεξεργαστής Cortex-M0+ προσφέρει εξαιρετική επεξεργαστική ισχύ για τον τύπο του. Με ευελιξία: Υποστήριξη για MicroPython/C/C++ και οι προγραμματιζόμενες PIO προσφέρουν τεράστια ευελιξία. Με ενσωματωμένο Wi-Fi (Pico W): Καθιστά εύκολη τη σύνδεση στο διαδίκτυο για εφαρμογές IoT.

Στο εργαστήριο θα παρουσιαστούν δύο εργαλεία αξιολόγησης της υπολογιστικής σκέψης (ΥΣ): α) το Beginners Computational Thinking Test (BCTt· https://vourletsis.users.uth.gr/), ένα σταθμισμένο εργαλείο αξιολόγησης της ΥΣ για μαθητές/τριες Α’ ως Γ’ δημοτικού, το οποίο αξιολογεί τις επιδόσεις τους στις ακολουθίες, τους βρόχους και τις συνθήκες, και β) το Development and Assessment of Computational Thinking (DACT··https://dact.pre.uth.gr/), το οποίο αποτελεί πρωτότυπο εργαλείο αξιολόγησης της ΥΣ, απευθύνεται σε μαθητές/τριες ηλικίας 11-14 ετών και λαμβάνει υπόψη του τις έξι διαστάσεις της ΥΣ - αλγοριθμική σκέψη, αξιολόγηση, αποσύνθεση, γενίκευση και μοτίβα, αφαίρεση και λογική. Κατά τη διάρκεια του εργαστηρίου, οι συμμετέχοντες θα δουν με τη χρήση υπολογιστή την ηλεκτρονική μορφή, θα εξοικειωθούν με τη δομή, το περιεχόμενο και τη φιλοσοφία των εργαλείων, θα λάβουν χρήσιμες συμβουλές και παιδαγωγικές οδηγίες βασισμένες στην εμπειρική μας εφαρμογή καθώς και θα συζητήσουν τρόπους αξιοποίησης των αποτελεσμάτων στην εκπαιδευτική πράξη.