Η παρούσα εισήγηση παρουσιάζει μια παιδαγωγική παρέμβαση με τη μορφή της έρευνας δράσης στα πλαίσια ενός καινοτόμου σχολικού προγράμματος τοπικής ιστορίας στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση. Η παρέμβαση επιδιώκει μια κριτική προσέγγιση της πραγματικότητας ταυτόχρονα με την εξοικείωση των παιδιών με την επιστημονική έρευνα καθώς και με τη χρήση και τις δυνατότητες των εργαλείων που προσφέρουν οι ΤΠΕ. Γνωρίζοντας καλύτερα τον τόπο τους, ιδιαίτερα τους ανοιχτούς δημόσιους χώρους, μέσα από τις ερευνητικές τεχνικές της ξενάγησης, της βιντεοσκόπησης και φωτογράφισης, της επιτόπιας παρατήρησης, των συνεντεύξεων, των ερωτηματολογίων και της σχεδίασης χαρτών, τα παιδιά – ερευνητές διαπιστώνουν συρρίκνωση και υποβάθμιση του δημόσιου χώρου σε σχέση με το σχετικά πρόσφατο παρελθόν, όπως επίσης και τον περιορισμό της χωρικής ανεξαρτησίας των παιδιών και των νέων, της αυτόνομης κινητικότητάς τους μέσα στο χώρο αλλά και του αποκλεισμού τους από τη συμμετοχή στα κοινά.